Daniel 2 bob
1 O'z hu'kimdarlıg'ının' ekinshi jılında Nabuxodonosor bir tu's ko'rdi. Tu'si onı sonshelli tınıshsızlandırıp jibergenlikten, uyqısı qashtı.
2 Patsha tu'sinin' jorılıwın biliw ushın, qol astındag'ı barlıq palkerlerdi, porxanlardı, juldız izertlewshilerdi ha'm danıshpanlardı shaqırttı. Olar patshanın' aldına kelgende,
3 patsha olarg'a: – Bir tu's ko'rdim. Meni tınıshsızlandırg'an bul tu'stin' ma'nisin bilgim keledi, – dedi.
4 Danıshpanlar patshag'a aramey tilinde bılay dedi: – Mırzamız patshanın' o'miri uzaq bolsın! Tu'sin'izdi aytıp berin', bizler onı jorıp bereyik.
5 Patsha olarg'a bılay dedi: – Menin' keskin qararım mınaday: eger sizler mag'an ko'rgen tu'simdi ha'm onın' jorılıwın aytıp bermesen'iz, men sizlerdi jazalap, denelerin'izdi bo'leklep taslayman, al u'ylerin'izdi bolsa wayran qılıp, bir u'yindi tasqa aylandıraman.
6 Al eger de tu'simdi aytıp, onı jorıp bersen'iz, onda sizlerge bahalı sawg'alar berip, hu'rmet-izzet ko'rsetemen. Bunın' ushın, menin' tu'simdi aytıp, onı jorıp berin'.
7 Olar patshag'a ja'ne: – Taqsır, aldı menen ko'rgen tu'sin'izdi aytıp berin', bizler onı jorıymız, – dedi.
8 Patsha olarg'a bılay dedi: – Sizler menin' qararımnın' qatan' ekenin ko'rip, waqıttan utıwdı qa'lep atırg'anın'ızdı bilip turıppan.
9 Eger tu'simdi aytıp bermesen'iz, sizlerdi tek g'ana bir jaza ku'tip turıptı. Sizler meni aldastırıp, jag'day o'zgergenshe waqıttı sozıwdı kelisip alg'ansız. Qa'ne, tu'sti mag'an aytıp berin', sonda onı jorıy alatug'ının'ızdı da bilemen.
10 Danıshpanlar patshag'a: – Jer ju'zinde sizin' bul talabın'ızg'a juwap bere alatug'ın birde bir jan joq. Ullı ha'm qu'diretli bolg'an patshalardın' hesh biri de palkerden, porxannan ha'm danıshpannan bunday na'rseni talap qılmag'an.
11 Taqsır, siz bizlerge qıyın bolg'an talaptı qoyıp atırsız. Adamlar arasında jasamaytug'ın qudaylardan basqa bunı patshag'a aytıp beretug'ın hesh kim joq, – dep juwap berdi.
12 Bul so'zlerge g'a'zeplengen patsha Babilondag'ı barlıq danıshpanlardı o'ltiriwdi buyırdı.
13 Solay etip, ha'mmesinin' o'ltiriliwi ushın buyrıq shıqtı. Daniel ha'm onın' dosların da o'lim jazası ku'tip turg'an edi.
14 Patsha saqshılarının' baslıg'ı Aryox Babilondag'ı barlıq danıshpanlardı o'ltiriw ushın jolg'a shıqqanda, Daniel onın' aldına bardı ha'm aqıl-parasat penen og'an xabarlasıp:
15 «Ne ushın patsha bunday qatan' buyrıq shıg'ardı?» – dep soradı. Aryox bolg'an waqıyanı Danielge aytıp berdi.
16 Sonda Daniel patshanın' aldına kirip, tu'stin' jorılıwın tabıw ushın ma'wlet soradı.
17 Keyin Daniel u'yine qaytıp, bolıp o'tkenlerdi dosları Xananiya, Mishael ha'm Azariyag'a aytıp berdi ha'm olarg'a:
18 «Babilon danıshpanları menen birge o'lmewimiz ushın, aspandag'ı Qudayg'a jalbarının'. Ol bizlerge rehim ko'rsetip, sol sırdı ashıp beriwin soran'», – dedi.
19 Sol tu'ni Danielge bul sır ayan arqalı ashıldı ha'm Daniel aspandag'ı Qudayg'a alg'ıs-maqtawlar aytıp:
20 «Qudayımız dana ha'm qu'diretlidur, Onın' atı ma'n'gige jarılqansın!
21 Ol zamandı ha'm da'wirdi o'zgerter, Patshalardı taxttan tu'sirip, taxtqa otırg'ızar. Danıshpanlarg'a danalıq, Aqıllılarg'a bilim berer.
22 Ol teren' ha'm sırlı zatlardı ashadı, Qaran'g'ılıqta jasırıng'an na'rselerdi biledi, Onın' do'geregi jarıqlıq penen qorshalg'an.
23 Ata-babalarımnın' Qudayı, Sag'an alg'ıs aytıp, Seni maqtayman, Sen mag'an danalıq ha'm ku'sh berdin', Sorag'anımızdı mag'an ashıp bergen Sensen', Patsha sorag'an na'rseni bizlerge ko'rsetken Sen bolasan'», – dedi.
24 Daniel Babilon danıshpanların o'ltiriw ushın patsha ta'repinen tayınlang'an Aryoxtın' aldına barıp: – Babilon danıshpanların o'ltirmen'. Meni patshanın' aldına alıp barın', men ol ko'rgen tu'sti jorıp beremen, – dedi.
25 Aryox da'rhal Danieldi patshanın' aldına alıp barıp: – Taqsır, Yahuda tutqınlarının' arasınan tu'sin'izdi jorıytug'ın bir adamdı tawıp keldim, – dedi.
26 Patsha Belteshassar dep atalg'an Danielge: – Sen mag'an ko'rgen tu'simdi ha'm onın' jorılıwın aytıp bere alasan' ba? – dep soradı.
27 Daniel patshag'a bılay dep juwap berdi: – Taqsır, bul sırdı danıshpan da, porxan da, palker de, boljawshı da sizge ashıp bere almaydı.
28 Biraq aspandag'ı Quday usıg'an uqsag'an sırlardı ashıp bere aladı. Mırzamız Nabuxodonosor, Ol sizge keleshekte ne bolatug'ının ayan qılmaqshı. Siz ko'rgen tu's ha'm ayan mınaday edi:
29 Taqsır, siz jatıp, keleshek haqqında oyladın'ız. Sonda sırlardı ashıp beriwshi Quday sizge keleshekte ne ju'z beretug'ının bildirdi.
30 Mag'an bul sır danalıg'ım basqalardikinen zıyat bolg'anı ushın ashılmadı, al patshamnın' ko'rgen tu'sinin' jorılıwın biliwi ushın ha'm ju'reginde bolg'an oy-pikirinin' ma'nisin tu'siniwi ushın ashıldı.
31 Taqsır, siz tu'sin'izde na'ha'n bir mu'sin ko'rdin'iz. Aldın'ızda turg'an sol mu'sin og'ada u'lken ha'm ju'da' jarqırag'an edi. Ja'ne de, onın' ko'rinisi qorqınıshlı edi.
32 Mu'sinnin' bası sap altınnan, ko'kirek ha'm qolları gu'misten, beli ha'm sanları qoladan,
33 baltırları temirden, ayaqlarının' bir bo'legi temirden, bir bo'legi ılaydan edi.
34 Siz qarap turg'anın'ızda, adamzattın' qolı tiymesten bir tas qoparılıp, mu'sinnin' temir ha'm ılaydan bolg'an bo'legine urıldı da, onı maydalap tasladı.
35 Temir, ılay, qola, gu'mis ha'm altın maydalanıp, jazg'ı qırmandag'ı qawıqtay bolıp qaldı. Samal olardı ushırıp jiberip, hesh na'rse qalmadı. Mu'singe urılg'an tas bolsa, u'lken taw bolıp, pu'tkil jer ju'zin toltırıp jiberdi.
36 Bul sizin' ko'rgen tu'sin'iz edi. Endi bolsa, tu'sin'izdin' jorılıwın aytıp bereyin.
37 Patsha, siz patshalar patshasısız. Aspandag'ı Quday sizge patshalıq, saltanat, ku'sh-qu'diret ha'm ullılıq bergen
38 Ol jerde jasap atırg'an barlıq adamzattı, ha'tteki, daladag'ı jabayı haywanlardı ha'm aspandag'ı quslardı sizin' qolın'ızg'a tapsırıp, olardın' u'stinen hu'kimdar etip qoydı. Altın bas – bul sizsiz.
39 Al sizden keyin basqa bir patshalıq ayaqqa turadı. Ol patshalıq sizden ha'lsizlew boladı. Onnan keyin pu'tkil du'nyanı iyeleytug'ın qoladan bolg'an u'shinshi patshalıq hu'kimdarlıq qıladı.
40 Bunnan son' keletug'ın to'rtinshi patshalıq temirdey qattı boladı. Temir ha'mme na'rseni sındırıp joq qılg'anınday, sol patshalıq ta o'zinen aldın bolg'an patshalıqtı buzıp, joq qıladı.
41 Siz mu'sinnin' baltırdan to'meni menen ayaq barmaqlarının' bir bo'leginin' ılaydan, bir bo'leginin' temirden ekenin ko'rdin'iz, bul bo'lingen patshalıq boladı. Ilay temir menen qarılg'anı ushın, demek bul patshalıqtın' ku'shli ha'm ha'lsiz ta'repleri boladı.
42 Ayaqtın' barmaqlarının' bir bo'legi temirden ha'm bir bo'legi ılaydan bolg'anı sıyaqlı, patshalıqtın' da bir bo'legi ku'shli, bir bo'legi ha'lsiz boladı.
43 Temir menen ılaydın' qarılıwı – bul xalıqlardın' birbirine quda-tamır bolıp aralasıp, bekkem bolg'ısı keletug'ının bildiredi. Biraq temir ılay menen birikpegeni sıyaqlı, olar da bir-biri menen birlese almaydı.
44 Sol patshalardın' da'wirinde aspannın' Qudayı ma'n'gi ha'm hesh bir xalıqtan jen'ilmeytug'ın bir patshalıq ornatadı. Bul patshalıq basqa barlıq patshalıqlardı joq qılıp, o'zi ma'n'gi turadı.
45 Tawdan adamzattın' qolı tiymey-aq tastın' o'zi tu'sip, temir, qola, ılay, gu'mis ha'm altındı maydalap taslag'anın ko'rdin'iz. Ullı Quday keleshekte bolatug'ınlardı sizge bildirgen. Sizin' ko'rgen tu'sin'iz haqıyqat, jorılıwı da durıs.
46 Sonda patsha Nabuxodonosor Danieldi hu'rmet etip, onın' aldında et-beti menen jerge jıg'ıldı. Keyin o'z adamlarına Daniel ushın sıylar a'keliwdi ha'm xosh iyisli zatlardı beriwdi buyırdı.
47 Patsha Danielge bılay dedi: – Shınında da, senin' Qudayın' sırlardı ashıp beretug'ın qudaylardın' Qudayı, patshalardın' İyesi eken. O'ytkeni menin' sırlarımdı tek g'ana sen ashıp bere aldın'!
48 Bunnan son', patsha Danieldi joqarı ma'rtebege ko'terip, ko'p bahalı sawg'alar menen sıylıqladı ha'm onı Babilon wa'layatının' hu'kimdarı ha'm Babilondag'ı pu'tkil danıshpanlar u'stinen basshı etip tayınladı.
49 Danieldin' iltiması menen, patsha Babilon wa'layatın basqarıwdı Shadrax, Meshax ha'm Abed-Negog'a tapsırdı. Danieldin' o'zi patshanın' sarayında xızmet etip qaldı.
