James Paker Dolzarb Savollarga Javoblar (4.Ҳозирги оламдаги ҳаёт) Kitob O'zbek tilida
Жаймс Пакер Долзарб Саволларга Жавоблар (Аудиокитоб) Китоб Ўзбек тилида
Мундарижа
Мукадима
Кириш
1. Йулнинг тугриланиши
2. Муқаддас Китобни англаш
3. Худога яқинлашиб
4. Ҳозирги оламдаги ҳаёт
5. Айрим қийин саволларга жавоблар
4. ҲОЗИРГИ ОЛАМДАГИ ҲАЁТ
Худо менга олдиндан йўл–йўриқ кўрсатаётганини қандай биламан?
Биринчи навбатда, Худо билан сизнинг ўртангизда муносабатлар борлигига ўзингиз ишонишингиз зарур, яъни сиз масиҳийликни қабул қилгансиз, Исони Раббим деб эътироф этгансиз. Худонинг оиласига кириб, Уни Отам деб эътироф этасиз. Агар Худо билан алоқада бўлмасангиз, Унинг сизга муносабати тўғрисида саволлар беришингиз бефойда.
Кейин Муқаддас Китобни очинг. Агар сиз бу китоб билан яхши таниш бўлмасангиз, Китоб билимдонига мурожаат қилинг. У сизга ёрдам беради. Биз масиҳийлик таълимотини ёлғиз ўрганишимиз жараёнида бизни турли бурчакларга тарқатиш Худонинг нияти бўлмаган.
Бу саволга жавоб беришни истаб, мен ортга қайтаман ва сиздан: “Сиз айнан нимани билишни хоҳлайсиз?” деб сўрайман. Муқаддас Китобда Худо Ўз таълимотини батафсил ўргатган, Унинг таълимоти ҳар бир масиҳийнинг ҳаёти хусусиятларига тегишли. Агар сизнинг саволингиздан, масалан, шундай мазмун – “Худо менинг ҳар бир қароримни текшириши ва мен тушунадиган аломат бериши учун нима қилишим керак?” ёки “Худо менинг келгусидаги эллик ёки етмиш йиллик ҳаётимда нимани режалаштирганини қандай била оламан?” деган мазмун англашилса, саволингиз тўғри эмас, чунки Худо ҳеч қачон ваъда қилмаган нарсани сиз сўраяпсиз. Умид қиламанки, сизнинг саволингиз қуйидаги мазмунда бўлади: “Маиший қийинчиликларни бартараф қилишим учун энг яхши усулни танлаб, Худога маъқул бўлишим учун ҳаётимни қандай ташкил қилишим, лавозим пиллапояларига кўтарилишимни қандай ташкил қилишим керак?”
Биринчи навбатда, Муқаддас Китоб биздан Худога Унинг бошқа халқи билан бирга хизмат қилишимизни, яъни якшанба кунлари жамоатга боришимизни талаб қилади. Биз бу талабларни ўз хатти–ҳаракатларимиз устида фикрлаш шароитида бажарсак, Муқаддас Китоб талаблари доирасида қолишга муваффақ бўламиз. Руҳий нопокликка йўл қўйманг, асосий ахлоқий қонунлардан устун келадиган нарсалардан узоқроқ туринг. Акс ҳолда сиз жамоатга доимий равишда қатнай олмайсиз ёки Муқаддас Китобни жиддий ўргана олмайсиз.
Энди имконингиз етганини ва қўлингиздан келганини қилинг, чунки Худо бизни айнан шундай яшашга ўргатади. Ҳеч қачон аъло нарса яхши нарсанинг душмани бўлишига имкон берманг. Нима иш қилсангиз жонингиз борича берилинг, юрагингиз совишига йўл қўйманг. Вужудингиз ёниб турсин, масиҳийча ҳаёт шудир. Воиз сўзлари билан айтганда: “Нима қилсангиз ҳам бор кучингиз билан қилинг, чунки сиз бораётган жой — Ўликлар диёрида ҳеч қандай иш, фаҳм–идрок, билим ёки донолик йўқдир” (Воиз 9:10).
Бунга яна нимани қўшимча қилиш мумкин? Сиздан қарор қилиш талаб этилганда, сиз Муқаддас Китоб қонунларига хилоф иш тутмасдан, қандай қилсам яхши бўларкин, деб ўзингизда ишончсизликни ҳис қилганингизда, масиҳий дўстларингиздан, жамоат аъзоларидан, катталардан шундай деб сўранг: “Сиз бундай вазиятда нима қилган бўлардингиз?” Худодан, мени нотўғри хатти–ҳаракат ва қарорлардан Ўзинг ҳимоя қил, деб сўрашни унутманг.
Мен қайси коллежга ўқишга киришимни Муқаддас Китоб айтиб бера оладими?
Муқаддас Китоб бизга доноликни астойдил излашимизни маслаҳат беради. Донолик ўз олдимизга ишончли мақсад қўйишга лаёқатли бўлишимизни ва уларга эришиш учун мос усулларни танлашимизни англатади. Юқорида айтганимдай, ҳеч қачон аъло нарса яхши нарсанинг душмани бўлишига имкон берманг. Шунинг учун шундай коллежни танлангки, токи сиз у ерда яхши умумий таълим олинг, чунки бундай вазиятда бошланишда сиз учун аъло шарт–шароит бўлади. Агар яхши спортчи бўлсангиз, яхши тренерлар бўлган коллежга киришингиз керак. Мен умумий гапларни гапирмаяпманми? Ҳа, шундай! Муқаддас Китоб масиҳийча ҳаёт қоидалари бўйича доноликни излаш ва доимо мулоҳазали қарор қабул қилишни таклиф этади. Бундай қарорни асослашда доимо умумий сўзлар иштирок этади. Коллеж танлови – ҳаётий муҳим қарор излаш намуналаридан биттаси, лекин бошқалари ҳам бор. Бирор қиз билан учрашиб: “Мен унга уйланишни хоҳлайманми?” деб сиз савол берадиган вақт ҳам келади (ахир, ҳаммаларингиз ёшларсиз). Шу воқеа юз берганда, текшириб кўринг: у сиз учун мос шерикми? Чунки ҳамма чиройли қизлар ҳам яхши умр йўлдоши бўлавермайди. Ёшлар бебош ва бепарво бўлишади. Бемулоҳаза қизларга уйланманг, уларнинг келажаги йўқ. Сизларни яхши билган одамлардан: “Бир–биримизга мосмизми?” деб сўранг, жавоб олганингиздан кейин яхшилаб ўйланг. Ана шу доноликдир. Мен ҳазиллашмаяпман.
Шуни қўшимча қилиб, баланд овозда ошкора айтмоқчиманки, бундай донолик ёш аёлларга ёрдам беради. Бачкана, ахлоқсиз, масъулиятсиз, ўзини қаҳрамон қилиб кўрсатадиган, савдойи одамларга турмушга чиқманг. Улар сизларга мос эмас, орзуларингизни яхши томонга ўзгартиришга қарамай (аёллар бу ҳақда орзу қилишни яхши кўрадилар), уларни ўзгартиришнинг уддасидан чиқмайсиз. Ўзингиз ҳурмат қилмайдиган одамга турмушга чиқиш аҳмоқликдир.
Энди суҳбатимиз мавзуига қайтамиз: биз Худонинг хоҳиш–иродаси бажо бўлиши ҳақида умумий қилиб гапирамиз. Агар сиз ўз ҳиссиётларингизга асосланиб, қарор қабул қилсангиз, ҳаммаси жойида бўлади. Мен сизга Худога мурожаат қилиб, шундай деб айтишингизни маслаҳат бераман: “Эй Худойим, мен кучим етганича қилдим, мен энг яхши қарор қабул қилишга ҳаракат этдим. Агар тўғри қарор қабул қилган бўлсам, уни тасдиқла, мени хотиржам қил. Аммо агар хато қилган бўлсам, Сендан сўрайман: менга тинчлик берма, бундай ножўя қадамлардан мени узоқ тут”.
Мен масиҳий бўлганимдан буён эллик йилдан ошиқ вақт ўтди. Мана шу давр ичида ақлим етганича Муқаддас Китобни ўрганиб, тарғиб қилиб келяпман. Мен шунга ишонманки, доно одам учун Худога қандай хизмат қилиш ва Уни қандай шарафлашнинг аҳамияти йўқ. Унда ўзининг ҳар қандай муаммоларини ҳал қилиши учун Муқаддас Китобда жавоб бор.
Дунёвий кўнгил очишларга – мусиқа, кино, телевидениега масиҳий қандай муносабатда бўлиш керак?
Шундай эски мақол бор: “Ҳар ишнинг ўз мавруди бор”. Бу ҳақиқатан шундай. Агар сизнинг ҳаётингизда хурсандчилик қилишга ўрин бўлмаса, сизни жуда зерикарли одам деб ҳисоблайдилар. Мен сизларга, кўнгил очар ўйинлардан узоқ юринглар, деб маслаҳат бермайман. Худо кўнгил очар ўйинларга қарши эмас. Аммо улар ахлоқ–одоб доирасида бўлиши керак, яъни шундай бўлиши керакки, улар Худога маъқул эканини билганингиз ҳолда, Унга очиқчасига миннатдорчилик билдиринг. Кўнгил очар ўйинлар дам олишимиз учун, кучимизни тиклашимиз учун зарурлигини билишимиз лозим. Бошқача айтганда, навбатдаги қийин ишларга тайёргарлик учун зарур. Дам олиш – асосий ҳаётий вазифаларни ҳал қилиш учун зарур сарф қилинган энергияни тиклаш учун керак. Аммо ҳаётингизда лаззатланиш асосий ўрин эгаллашига йўл қўйманг. Шу билан бирга, бошқа кўплаб муҳим ишлар бор.
Кўпчилик кўнгил очишлар ҳақиқатан, шодлик, лаззат олиб келади. Мусиқа одамни руҳан мустаҳкамлайди. Буюк ислоҳотчи Мартин Лютер мусиқани, Худонинг Исо Масиҳдан кейинги буюк инъоми, деб атаган эди. Лютер дам олиш лаҳзаларида най чалишни, қўшиқ айтишни яхши кўрарди. Агар қалбингизда мусиқа жарангласа, сиз ҳам куй чалиб, хиргойи қила бошлайсиз. Бу яхши. Аммо мусиқа ҳамма нарсадан устун бўлиб кетишига йўл қўйманг. Мусиқа борлиғингизни эгаллаб олгандан кейин, сиз унинг қулига айланасиз. Ўзингизни нимагадир боғлиқ бўлиб қолганингизни билганингиз заҳоти, дарров ундан қутулинг. Биз фақат Исога ва Самовий Отамизга содиқ қуллар бўлишимиз керак.
Мен кўнгил очишга кўп вақтимни сарфламаётганимни қандай биламан?
Бу ўринда “Шанба тамойили”ни татбиқ қилиш мумкин: олти иш кунидан кейин бир дам олиш куни келади. Олтига бир нисбат пайдо бўлади, яъни дам олиш вақтингизнинг тахминан ўн беш фоизини олиш керак.
Одатдаги кунни тасаввур қилинг. Сиз кундалик иш билан машғул бўлиб, кун давомида бир–икки соат дам олишга вақт сарфлайсиз. Икки соатга қараганда, бир соат яхшироқ, шунда дам олиш кунида кўпроқ ҳордиқ чиқаришингиз мумкин.
Танбал бўлманг, телевизор олдида ётиб олманг, кўнгил очишлар чегарадан чиқиб кетишига йўл қўйманг. Акс ҳолда улар ҳаётингизни забт этади. Сиз жисмоний меҳнатдан, спорт машғулотларидан, қизиқарли ишқибозликлардан оладиган роҳатдан маҳрум бўласиз. Бунга йўл қўйиб берсангиз, катта хато қилган бўласиз.
Бошқа кўнгил очишлар орасида энг фойдалиси ижодий қизиқишдир. Телевизор олдида бемақсад вақт йўқотишдан кўра, мусиқа асбоблари чалиб, кўпроқ шодлик топасиз. Спортга ишқибоз бўлгандан кўра, спорт мусобақаларида иштирок этиш қизиқарлироқ. Агар севимли командангиз ғолиб чиқса, сизни ишонтириб айтманки, ўша команда учун жон куйдириш ажойибдир.
Масиҳий, эротик саҳналар ёки зўравонлик лавҳалари борлиги учун эмас, балки мазмуни туфайли чекланган фильмни кўриш мумкинми?
Биринчи навбатда, ўзингиздан, шу фильмнинг мазмунига баҳо бериш учун кўрсам бўладими, деб сўранг. Агар “ҳа” бўлса, унда Худодан, менга шундай яхши фильмни кўришим учун танлаб бергинки, токи ўша фильмнинг ёмон таъсирини ўзимда синамай, деб сўранг. Кинога боришдан олдин ибодат қилинг, фильмдан кейин эса, кўрган фильмингиздан олган тасаввурларингизни Худога ибодат қилиб айтинг.
Шундай қилиб, сиз амалда масиҳийлар учун энг муҳим тамойилни қўлланг. Худодан ҳеч нарсани сир сақламанг. Ҳамма ишларингиз учун Худодан марҳамат сўранг. Сиз Худога айтиб беришингиз мумкин бўлмаган, Унга миннатдорчилик билдиришингиз мумкин бўлмаган нарсаларни ҳаётингиздан ўчириб ташланг. Худо билан ўзингизга юборилган ҳаётий вазиятни муҳокама қилинг, Ундан кўпинча шундай деб сўранг: “Эй Худойим, менга нимани ўргатишни истайсан?” Масиҳийча ҳаётнинг кундалик амалиёти шудир.
Масиҳий бўлмаганлар билан Худони иззатлаш тўғрисида қандай мулоқот қилиш керак?
Биз, одамларни севиш ва уларга ёрдам бериш учун, уларни имонга олиб келиш учун яратилганмиз. Бундан шу нарса келиб чиқадики, Масиҳга имон келтирмаган одамлар билан дўстлашиш – олийжаноб ишдир. Ҳар биримиз Худодан, менга фақат масиҳийлар билан эмас, Масиҳга келмаганлар билан ҳам дўстлашишни ато қил, деб сўрашимиз керак. Одамлар билан тезда муносабатлар ўрнатишга қодирлик, уларни ўзимизга жалб қилишлик ва улар олдида ўзимиз ҳам очилишимиз, менимча, чинакам руҳий инъомдир. Бу эса биз – имонлилар учун муҳим бўлиб, бошқаларга ҳикоя қилиб беришимиз учун осонлик ва табиийлик пайдо қилади. Бундай фаолият, шубҳасиз, Худога маъқулдир.
Муаммо бошқа нарсада бўлиши мумкин: номасиҳийлар билан мулоқотимиз туфайли бизнинг Худога маъқул бошқа ишларимиз зарар кўрмаслиги учун вақтни қандай тақсимлашимиз керак? Бунинг учун доимо вазиятга реал қарашимиз ва кучимиз етмаган ишга киришмаслигимиз керак. Янги ишни, айниқса, Инжилни ёйиш билан боғлиқ ишни бошлашдан олдин, илгариги мажбуриятларингизни унутманг: булар – ўқиш, иш, уй ва оила ишларидир. Ишларингизни кунларга ва ҳафталарга тақсимлаб режалаштиринг.
Ўзларини масиҳий деб ҳисобламайдиган одамларнинг ҳаётида фаол иштирок этиб, улар билан дўстлашишимиз учун қанчалик фаол бўлишимиз керак?
Бу савол ниҳоятда кенг, бунга жавоб бериш қийин. Ижозатингиз билан ҳаворий Павлуснинг Коринфликларга мурожаатидан келтирай: “Мактубимда сизларга зинокорлар билан алоқа қилмасликни ёзган эдим. Шубҳасизки, умуман бу дунёнинг зинокорлари ёки тамагирлари, ғоратгарлари, бутпарастлари ҳақида демоқчи эмасдим, акс ҳолда сизлар бу дунёдан айрилишга мажбур бўлар эдингизлар!” (1Коринфликларга 5:9–10). Албатта сиз буни қилмайсиз.
Бу жумладаги калит сўз “дунё” Худосиз яшаётган одамлар жамоатига, кўпинча Худо билан курашаётган одамлар гуруҳига мансуб. Шунинг учун мен сизнинг саволингизни қуйидагича тушунаман: биз Худосиз, ҳатто Худога қарши фаолиятда иштирок этишимиз мумкинми?
Жавоб қатъий равишда салбий – бунга йўл қўйиб бўлмайди. Бошқача айтганда, Худога қарши нимадир қилмоқчи бўлишга тайёрланаётган одамлардан узоқроқ юринг. Одамлар ичиб олиб, жанжаллашиш асосий мақсад бўлган шанба оқшомларида масиҳийлар иштирок этмайдилар. Агар сиздан: “Нимага сиз биз билан бирга бормайсиз?” деб сўрасалар, шундай деб жавоб беринг: “Менинг бундай ҳаёт кечиришимни Худо истамайди. Шунинг учун агар қаршилик қилмасангиз, оқшомга бормасам”.
Албатта, улар баъзан эътироз билдирадилар, агар уларнинг таклифини рад қиладиган бўлсангиз, улар сизни ҳурмат қилмай қўядилар. Муқаддас Китобда шундай вазият тасвирланган: агар кимнингдир тақводор эмаслиги сизга олдиндан маълум бўлса ва уларни қўллаб–қувватлайдиган бўлсангиз, одамлар ҳайрон бўлиб қоладилар (масалан, қаранг: 1Бутрус 4:1–4). Баъзиларга шундай туюладики, бошқа одамлар даврасида юз берган аҳмоқона ҳатти–ҳаракатлар ўзининг салбий маъносини қандайдир тарзда йўқотади. Оломоннинг типик психологияси – дунё бўйича ҳар қандай ёшдаги одамларга тегишлидир.
Биз шундай ҳатти–ҳаракат қилишимиз керакки, бу ишимиз Худога маъқул ва Уни шарафлайди, деб ишонч билан айта олайлик. Биз бундай ишларни Худо номи билан қилиб, ишларимиз учун Ундан марҳаматлашини сўрайлик.
Сиз ёш одам бўлиб, сизни эшитмоқчи бўлганларга қандай маслаҳат берган бўлардингиз?
Оддий: бизнинг ҳаётимизга мазмун берадиган ягона нарса – Раббий Исога содиқликдир. Биз ҳаммамиз асрлар давомида Ундан мадад излаб келамиз, шунинг учун сиз нима билан шуғулланманг, Уни билинг, севинг, Унга ишонинг, итоат этинг.
Бу тўғрида айтаверамизу аммо доноликка йўл доим бошидан бошланиши керак. Исонинг йўлидан бориб, Уни шарафлаб, доимо айтганларимизни ёдингизда тутинг, Самовий Отани бутун борлиғингиз билан шарафлашга интилинг. Ўғилни шарафлаб, Отани шарафлаган бўласиз. Бу сиз учун йўл кўрсатувчи юлдуз, ҳаётингиз мўлжали бўлсин. Мен ўн саккиз ёшимда бу сўзларни эшитган эдим, аслида олдинроқ эшитишни истаган бўлардим.
Книга на Узбекском языке: - Отвечает на актуальные вопросы (Жеймс Пакер)
Новая книга Дж. Пакера построена в форме диалога опытного пастора с христианской молодежью, которая ставит перед ним как глубокие богословские вопросы, так и вопросы повседневные, житейские. Ответы доктора Пакера порой неожиданны и парадоксальны, но всегда полны мудрости и жизнелюбия. Завершается книга очерком о личности и жизненном пути доктора Пакера, принадлежащим перу журналистки У. Зоба.
