1 Xudoning O‘g‘li Iso Masih to‘g‘risidagi Xushxabar shunday boshlanadi.
2 Ishayo payg‘ambarning kitobida yozilganki: “Mana, Men Sendan oldin O‘z elchimni yuboryapman, U Sening yo‘lingni hozirlaydi.
3 Sahroda bir ovoz yangramoqda: Egamizga yo‘l hozirlang, Unga to‘g‘ri yo‘l oching!”
4 Darvoqe, Yahyo cho‘mdiruvchi sahroda yashar va odamlarga: “Gunohlaringizdan tavba qilib, suvga cho‘minglar, shunda Xudo gunohlaringizni kechiradi”, deb va’z qilardi.
5 Butun Yahudiya yurti va Quddus aholisi Yahyoning oldiga borishardi. Ular gunohlarini e’tirof etishar, Yahyo ularni Iordan daryosida cho‘mdirar edi.
6 Yahyoning kiyimlari tuya junidan to‘qilgan bo‘lib, beliga teridan kamar bog‘lagan edi. U chigirtka va yovvoyi asal yer edi.
7 U xalqqa shunday deb e’lon qilardi: “Ortimdan mendan ham qudratliroq bo‘lgan bir Zot kelmoqda. Men engashib Uning choriq iplarini yechishga ham arzimayman.
8 Men sizlarni suvga cho‘mdiryapman, U esa sizlarni Muqaddas Ruhga cho‘mdiradi.”
9 O‘sha kunlari Iso Jalila viloyatining Nosira shahridan Yahyo oldiga keldi. Yahyo Uni Iordan daryosida cho‘mdirdi.
10 Suvdan chiqishi bilanoq Iso osmonning ochilib ketganini va MuqaddasRuh Uning ustiga kaptarday tushib kelganini ko‘rdi.
11 Osmondan esa: “Sen Mening sevikli O‘g‘limsan, Sendan nihoyatda mamnunman”, degan ovoz eshitildi.
12 Muqaddas Ruh Isoni darhol cho‘lga boshlab ketdi.
13 Iso cho‘lda qirq kun bo‘lib, shayton tomonidan vasvasaga solindi. Iso yovvoyi hayvonlar orasida yashab, farishtalar Unga xizmat qilishardi.
14 ahyo zindonband qilingandan keyin, Iso Jalilaga borib, Xudoning Xushxabarini va’z qildi:
15 “Vaqt–soati yetdi. Xudoning Shohligi yaqinlashdi! Tavba qilinglar, Xushxabarga ishoninglar!”
16 Iso Jalila ko‘li bo‘ylab o‘tayotib, Shimo‘n va uning ukasi Idrisni ko‘rib qoldi. Ular baliqchi bo‘lib, ko‘lga to‘r tashlayotgan edilar.
17 Iso ularga: — Ortimdan yuringlar, — dedi. — Men sizlarga odamlarni ovlashni o‘rgataman.
18 Ular o‘sha zahotiyoq to‘rlarini tashlab, Isoga ergashdilar.
19 Iso bir oz nari yurgach, Zabadiyning o‘g‘illari Yoqub va Yuhannoni ko‘rib qoldi. Ular qayiqda to‘rlarini yamab o‘tirishgan edi.
20 Iso shu onda ularni ham chaqirdi. Ular otalari Zabadiyni va yollanma ishchilarni qayiqda qoldirib, Isoga ergashdilar.
21 Ular Kafarnahum shahriga kirib borishdi. Shabbat kuni Iso sinagogaga kirib, ta’lim bera boshladi.
22 Xaloyiq Isoning ta’limotini eshitib, hayratda qoldi, chunki U odamlarga Tavrot tafsirchilari kabi emas, balki hokimiyat egasiday ta’lim berar edi.
23 O‘sha sinagogada yovuz ruhga chalingan bir odam bor edi. U to‘satdan qichqirib yubordi:
24 — Ey Nosiralik Iso! Bizlar bilan nima ishing bor?! Sen bizni halok qilgani keldingmi? Sening kimligingni bilaman, Sen Xudoning Azizisan!
25 Biroq Iso jinga do‘q urib: — Jim bo‘l! Undan chiqib ket! — dedi.
26 Yovuz ruh u odamni qattiq siltadi, ovozi boricha baqirib, uning ichidan chiqib ketdi.
27 Odamlar hayratlanib, bir–birlaridan so‘ray boshladilar: — Bu nimasi? Xokimiyatga ega bo‘lgan yangi ta’limot–ku! U yovuz ruhlarga buyruq beradi, yovuz ruhlar esa Unga bo‘ysunadi–ya!
28 Shunday qilib, Isoning shuhrati Jalila viloyatining atroflariga yoyila boshladi.
29 Iso, Shimo‘n, Idris, Yoqub, Yuhanno sinagogadan chiqib, to‘g‘ri Shimo‘n va Idrisning uyiga bordilar.
30 Shimo‘nning qaynanasi isitmalab, to‘shakda yotgan edi. Iso kelishi bilanoq Unga bu haqda aytishdi.
31 Iso ayolning yoniga bordi, qo‘lidan tutib, o‘tirg‘izib qo‘ydi. Shunda ayolning isitmasi tushdi, u mehmonlarga xizmat qila boshladi.
32 Quyosh botib kech kirgan paytda, odamlar xastalarni va jinga chalinganlarni Isoning oldiga olib kelishdi.
33 Butun shahar aholisi eshik oldiga yig‘ildi.
34 Iso turli dardu illatlardan qiynalgan ko‘p odamlarni sog‘aytirdi. Ko‘plarning ichidan jinlarni quvib chiqardi. Jinlarning gapirishiga ijozat bermasdi, chunki jinlar Isoning kimligini bilishardi.
35 Ertasi kuni saharda, tong yorishmasdan oldin, Iso o‘rnidan turib, uydan chiqib ketdi. Kimsasiz joyga borib, ibodat qildi.
36 Shimo‘n va boshqalar Isoni qidirib ketdilar.
37 Isoni topib: — Hamma Sizni izlab yuribdi! —dedilar.
38 Iso ularga: — Yaqin atrofdagi qishloqlarga boraylik, Men u yerlarda ham voizlik qilay, chunki Men ana shu maqsadda kelganman, — dedi.
39 Shunday qilib, Iso butun Jalila viloyatini kezib, u yerdagi sinagogalarda voizlik qilar va odamlarning ichidan jinlarni quvib chiqarar edi.
40 Teri kasalligiga chalingan bir odam Isoning oldiga keldi. U tiz cho‘kib, yalindi: — Bilaman, agar istasangiz, meni bu kasallikdan poklay olasiz.
41 Isoning unga rahmi kelib, qo‘lini uzatdi va unga tekkizib: — Istayman, pok bo‘l! — dedi.
42 Shu zahoti o‘sha odam kasalligidan forig‘ bo‘lib, poklandi.
43 Iso uni qat’iy ogohlantirib dedi:
44 — Menga qara! Bu to‘g‘rida birovga og‘iz ocha ko‘rma. Lekin borib o‘zingni ruhoniyga ko‘rsat. Poklanganingni hammaga isbot qilish uchun Muso amr qilgan qurbonliklarni keltir. Shu so‘zlar bilan Iso uni darhol jo‘natib yubordi.
45 O‘sha odam esa ketayotib, ro‘y bergan hodisani bemalol har yoqqa yoya boshladi. Shu bois Iso biror shaharga ochiqchasiga bora olmay qoldi. Aksincha, shahardan tashqarida, kimsasiz joylarda yashaydigan bo‘ldi. Shunga qaramay, xaloyiq har tomondan Uning oldiga kelar edi.
Mark Muqaddas xushxabar: 1 Bob
MakDonaldning Injil kitobiga o'zbek tilidagi sharhlari
I. XIZMATKORNI TAYYORLASH (1:1−13)
A. Xizmatkorning Yo‘lboshchisi yo‘l tayyorlamoqda (1:1−8)
1:1 Mark Xushxabarining mavzusi - Xudoning O‘g‘li Iso Masih haqidagi Xushxabardir. Muallif Rabbimiz Iso Masihning Xizmatkor sifatidagi rolini ta’kidlashni maqsad qilgani uchun, u nasl-nasabdan emas, balki Najotkorning jamoat xizmatidan boshlaydi.
Bu xizmat Xushxabarning jarchisi bo‘lmish Yahyo cho‘mdiruvchi tomonidan e’lon qilingan edi.
1:2−3 Malakiyo va Ishayo payg‘ambarlar Masihdan oldin keladigan va xalqni Uning kelishiga axloqiy va ruhiy jihatdan tayyorlanishga chaqiradigan bashoratchi haqida aytganlar (Mal 3:1; Ish 40:3).
Yahyo cho‘mdiruvchi bu bashoratlarni amalga oshirdi. U "sahroda nido qiluvchining ovozi" sifatida yuborilgan edi.
(NIVda "Ishayo payg‘ambar" deb yozilgan, lekin avval Malakiyodan iqtibos keltirilgan. Sinod tarjimasida "payg‘ambarlar" so‘zining ishlatilishi ko‘pchilik qo‘lyozmalarga asoslangan va aniqroqdir.)
1:4 Uning xabari shundan iborat ediki, odamlar tavba qilishlari (fikrlarini o‘zgartirishlari va gunohlaridan qaytishlari) va gunohlarining kechirilishiga erishishlari kerak edi. Aks holda, ular Rabbni qabul qila olmasdilar. Faqat muqaddas kishilargina Xudoning muqaddas O‘g‘lini munosib tarzda qabul qila oladilar.
1:5 Yahyoning tinglovchilari tavba qilishdi va u ularni suvga cho‘mdirdi. Bu ularning murojaatining tashqi ifodasi edi. Suvga cho‘mish ularni Xudodan yuz o‘girgan Isroil xalqining asosiy qismidan ochiqchasiga ajratib qo‘ydi. Bu ularni Masihni qabul qilishga tayyor bo‘lgan xalqning qolgan qismi bilan birlashtirdi. 5-oyatdan Yahyoning va’ziga berilgan javob umumiy bo‘lganday ko‘rinishi mumkin. Ammo unday emas. Dastlab, olovli va’zgo‘yni tinglash uchun sahroga ko‘plab odamlar oqib kelgan bo‘lsa-da, ko‘pchilik chin dildan tavba qilib, gunohlaridan qaytishmagan. Bu voqealar rivoji davomida ko‘rinadi.
1:6 Yahyo qanday inson edi? Bugun uni mutaassib va tarkidunyochi deb atashardi. Uning uyi sahro edi. U Ilyos singari eng dag‘al va oddiy kiyimlarni kiyardi. Uning ovqati hayot va kuch-quvvatni saqlab qolish uchun yetarli edi, biroq uni lazzatli deb bo‘lmasdi.
U barcha narsani bir ulug‘ vazifaga - odamlarni Masih bilan tanishtirishga bo‘ysundirgan odam edi. Ehtimol, u boy bo‘lishi mumkin edi, ammo kambag‘allikni afzal ko‘rdi. Shunday qilib, u boshini qo‘yadigan joyi bo‘lmagan Zotga mos keladigan aynan shunday jarchiga aylandi. Bundan shunday xulosa chiqarishimiz mumkinki, Rabbga xizmat qilayotganlarning barchasi sodda bo‘lishi lozim.
1:7 Yahyo Rabbimiz Iso Masihning ulug‘vorligi haqida e’lon qilgan. Uning aytishicha, Iso hokimiyat, shaxsiy ustunlik va xizmat borasida undan ustunroq edi.
Yahyo o‘zini Xaloskorning choriq iplarini yechishga ham loyiq deb hisoblamadi (bu qulga yuklatilgan majburiyat edi). Muqaddas Ruh bilan to‘ldirilgan va’z har doim Rabbimiz Iso Masihni ulug‘laydi va o‘z "men"ini fosh qiladi.
1:8 Yahyo suv bilan cho‘mdirardi. Bu inson hayotida o‘zgarish yasovchi tashqi belgi edi. Iso esa ularni Muqaddas Ruh bilan cho‘mdiradi; bu cho‘mish katta ruhiy kuch oqimini keltirib chiqaradi (Havoriylar 1:8). Shuningdek, u imonlilarni Masihning tanasi bo‘lgan jamoatga qo‘shadi (1Kor 12:13).
B. Yo‘lboshchi Xizmatkorni cho‘mdiradi (1:9−11)
1:9 Shu payt Nosira shahrida o‘ttiz yil davom etgan sukunat nihoyasiga yetdi. Rabbimiz Iso Masih jamoat xizmatini boshlashga tayyor edi. Avvalo, U Nazaretdan Yerixon yaqinidagi Iordan daryosigacha 96 kilometr yo‘l bosdi. U yerda Yahyo tomonidan cho‘mdirildi. Uning holatida, albatta, tavba qilish shart emas edi, chunki Uning iqror bo‘ladigan gunohlari yo‘q edi. Rab uchun suvga cho‘mish ramziy ma’noga ega bo‘lib, U Golgofa tog‘ida o‘limga cho‘mishi va o‘liklardan tirilishini ko‘rsatardi. Shunday qilib, Uning jamoat xizmatiga kirishining o‘zidayoq xoch va bo‘sh qabr tirik bashorati mavjud edi.
1:10−11 Iso suvdan chiqishi bilanoq, Yahyo osmonning yorilayotganini va Ruhning kaptardek Uning ustiga tushayotganini ko‘rdi. Osmondan Xudo Otaning ovozi kelib, Isoni O‘zining sevikli O‘g‘li deb tasdiqladi.
Rabbimizning hayotida Muqaddas Ruhga to‘lmagan bironta lahza yo‘q edi. Endi esa Muqaddas Ruh Uning ustiga tushib, Uni xizmatga moylab, kuch ato etdi. Bu Ruhning alohida xizmati, ya’ni kelgusi uch yillik mehnatga tayyorgarlik edi.
Muqaddas Ruhning qudrati zarurdir. Inson bilimdon, iste’dodli, notiq bo‘lishi mumkin, ammo biz "moy surtish" deb ataydigan bu sirli xususiyatsiz uning mehnati jonsiz va samarasiz bo‘ladi. Oldimizda muhim bir savol turibdi: Muqaddas Ruh menga Rabbimizga xizmat qilish uchun kuch ato etganmi?
D. Xizmatkor shaytonning vasvasasiga uchradi (1:12−13)
Xudoning xizmatkori sahroda qirq kun davomida shaytonning vasvasasiga uchradi. Xudoning Ruhi Uni bu uchrashuvga gunoh qilish-qilmasligini sinash uchun emas, balki U gunoh qila olmasligini isbotlash uchun olib bordi. Agar Iso yerda inson sifatida gunoh qila olganida, hozir osmonda inson sifatida gunoh qila olmasligiga qanday ishonchimiz komil bo‘lardi?
Nima uchun Mark U yerda yovvoyi hayvonlar bilan birga bo‘lganini ta’kidlagan? Bular shaytonning Rabbimizni halok qilishga undagan hayvonlar edimi? Yoki ular o‘z Yaratuvchisi oldida yuvosh bo‘lib qoldilarmi?
Biz faqat savollar berishimiz mumkin, xolos. Qirq kunning oxirida farishtalar Unga xizmat qilishdi (Matto 4:11 ga qarang); vasvasa paytida U hech narsa yemadi (Luqo 4:2).
Imoni bor kishining hayotida sinovlar muqarrar. Inson Xudoga qanchalik yaqin yursa, sinovlar shunchalik kuchli bo‘ladi. Shayton kuchini nomigagina masihiylarga sarflamaydi, ammo ruhiy jangda hududlarni zabt etayotganlarga qarshi o‘zining eng kuchli qurollarini ishga soladi. Vasvasaga tushish gunoh emas. Gunoh vasvasaga berilishda yashiringan. Biz o‘z kuchimizga tayanib unga qarshi tura olmaymiz. Biroq, imondorda yashovchi Muqaddas Ruh - uning qora ehtiroslarni yengish kuchidir.
II. XIZMATKORNING JALILADAGI DASTLABKI XIZMATI (1:14 — 3:12)
A. Xizmatkor o‘z xizmatini boshlaydi (1:14−15)
Mark Rabbimizning Yahudiyadagi xizmatini (Yuhanno 1:1 — 4:54 ga qarang) tashlab o‘tib, 1 yil 9 oy davom etgan (1:14 — 9:50) Jaliladagi buyuk xizmatidan boshlaydi. So‘ngra, Quddusda o‘tkazgan so‘nggi haftasiga o‘tishdan oldin, U Pereyadagi xizmatining oxirgi bosqichiga qisqacha to‘xtalib o‘tadi (10:1 — 10:45).
Iso Jalilaga kelib, Xudoning Shohligi haqidagi Xushxabarni va’z qildi. Uning va’zi quyidagilardan iborat edi:
1. Vaqt-soati yetdi. Payg‘ambarlar bashorat qilgan muddatga muvofiq, Shohning odamlar orasida paydo bo‘lish vaqti belgilangan edi. Mana, o‘sha vaqt keldi.
2. Xudoning Shohligi yaqinlashdi; Shoh keldi va eng samimiy niyatlar bilan Isroil xalqiga Shohlikni taklif qildi. Shohlik shu ma’noda yaqinlashdiki, Shohning O‘zi keldi.
3. U xalqni tavba qilishga va Xushxabarga ishonishga chaqirdi. Shohlikka munosib bo‘lish uchun odamlar gunohdan yuz o‘girib, Rabbimiz Iso Masih haqidagi Xushxabarga ishonishlari kerak edi.
B. To‘rt baliqchining chaqirilishi (1:16−20)
1:16−18 Iso Jalila ko‘li bo‘ylab ketayotib, baliq ovlayotgan Simon va Andreyni ko‘rib qoldi. U ular bilan ilgari ham uchrashgan edi; aslida ular Uning xizmati boshida shogird bo‘lishgan edi (Yuhanno 1:40−41). Endi esa U ularni O‘zi bilan birga bo‘lishga chaqirib, odamlarni ovlovchi qilishga va’da berdi. Ular zudlik bilan daromadli baliqchilik hunarini tashlab, Unga ergashdilar. Ularning itoati tezkor, fidokorona va to‘liq edi.
Baliq ovlash ham, odam ovlash ham san’atdir:
1. Sabr-toqat kerak. Ko‘pincha uzoq vaqt yolg‘iz kutishga to‘g‘ri keladi.
2. Qarmoq, xo‘rak yoki to‘rdan mohirona foydalanish lozim.
3. Baliq qayerga suzishini bilish uchun ziyraklik va aql kerak.
4. Qat’iyat zarur. Yaxshi baliqchi osonlikcha umidsizlikka tushmaydi.
5. Xotirjamlik kerak. Eng yaxshi usul - to‘siqlardan qochish va o‘zini chetroq tutishdir.
Biz Masihga ergashganimizda odamlarni ovlovchi bo‘lamiz. Unga qanchalik o‘xshab borsak, boshqalarni U uchun qo‘lga kiritishda shunchalik muvaffaqiyatli bo‘lamiz. Bizning vazifamiz - Unga ergashish; U esa qolgan hamma narsani O‘zi hal qiladi.
1:19−20 U yerdan biroz yurgach, Rabbimiz Iso to‘rlarini tuzatayotgan Zabadiyoning o‘g‘illari Yoqub va Yuhannoni uchratdi. U ularni chaqirishi bilanoq, ular otalari bilan xayrlashib, Rabbimizga ergashdilar.
Masih hozir ham odamlarni hamma narsani tashlab, O‘ziga ergashishga chaqirmoqda (Luqo 14:33). Na mol-mulk, na ota-ona itoatga to‘siq bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak.
D. Jinni haydash (1:21−28)
21−34-oyatlar Robbimizning hayotidagi odatiy kunni tasvirlaydi. Buyuk Shifokor jin urgan va xasta odamlarni davolayotganida mo‘jiza ketidan mo‘jiza sodir bo‘lgan.
Najotkorning shifo beruvchi mo‘jizalari U odamlarni gunohning dahshatli oqibatlaridan qanday ozod qilayotganini ko‘rsatadi. Buni quyidagi jadval aniq namoyish etadi.
Garchi bugungi kunda voiz bunday jismoniy shifolashga chaqirilmagan bo‘lsa-da, u doimo shunga o‘xshash ruhiy muammolar bilan shug‘ullanishi lozim. Rabbimiz Iso Masih Yuhanno (14:12)da aytgan mo‘jizalar ulug‘ emasmi: "Menga ishongan kishi Men qilayotgan ishlarni qiladi, hatto bulardan ham buyukroq ishlarni amalga oshiradi"?
1:21−22 Keling, endi Markning hikoyasiga qaytaylik. Kafarnahumda Iso shanba kuni ibodatxonaga kirib, ta’lim bera boshladi. Odamlar uning oddiy ustoz emasligini angladilar. Uning so‘zlari shak-shubhasiz qudratga ega edi. U ulamolardan farqli o‘laroq, bir xil ohangda va sun’iy tarzda ta’lim bermasdi. Uning so‘zlari Qodir Xudoning o‘qlari edi. Uning saboqlari e’tiborni tortardi, ishontirardi, da’vat etardi. Ulamolar esa mayda-chuyda, ikkinchi darajali dinni targ‘ib qilishardi. Rabbimiz Iso Masihning ta’limotida hech qanday g‘ayritabiiy narsa yo‘q edi.
U O‘z ta’limotini e’lon qilishga to‘la haqli edi, chunki O‘zi o‘rgatgan narsalariga amal qilardi.
MO‘JIZA QUTULISH
1. Jin urgan odamni shifolash (1:23−26). 1. Gunoh iflosliklaridan.
2. Simonning qaynanasini davolash (16:29−31). 2. Gunohkorona hayajon va bezovtalikdan.
3. Moxov kasalligidan xalos qilish (1:40-45). 3. Gunohning jirkanchligidan.
4. Shol odamni davolash (2:1−12). 4. Gunoh keltirib chiqargan ojizlikdan.
5. Qo‘li qurib qolgan odamni davolash (3:1-5). 5. Gunoh keltirib chiqargan foydasizlikdan.
6. Jin chalgan odamni qutqarish (5:1-20). 6. Gunohning keltirgan qashshoqlik, zo‘ravonlik va dahshatidan.
7. Qon ketishi kasalligidan aziyat chekayotgan ayol
(5:25−34). 7. Gunohning hayotdan mahrum qiluvchi kuchidan.
8. Yairning qizini tiriltirish (5:21−24.35−43). 8. Gunoh sabab bo‘lgan ma’naviy o‘limdan.
9. Surofinikiyanlik ayolning qizini davolash (7:24−30). 9. Gunoh va shayton asoratidan.
10. Kar va soqov odamni davolash (7:31−37). 10. Xudoning Kalomini eshita olmaslik va ruhiy narsalar haqida gapira olmaslikdan.
11. Ko‘zi ojiz odamni davolash (8:22−26). 11. Injil nurini ko‘ra olmaslikdan.
12. Jin chalgan bolani davolash (9:14−29). 12. Shayton hokimiyatining zulmidan.
13. Ko‘zi ojiz Bartimayni davolash (10:46−52). 13. Gunoh tushirib qo‘ygan ko‘rlik va qashshoqlik holatidan.
Xudoning Kalomini o‘rgatayotgan har bir kishi ishonch bilan gapirishi yoki umuman gapirmasligi kerak. Zabur ijodkori shunday degan: "Ishongandim, shuning uchun gapirdim" (Zabur 115:1). Pavlus bu so‘zlarni 2-Korinfliklarga 4:13-da takrorlaydi. Ularning so‘zlari chuqur ishonchga asoslangan edi.
1:23 Ularning ibodatxonasida jin urib qo‘ygan bir odam bor edi. Bu jin nopok ruh deb tasvirlangan. Bu, ehtimol, ruh o‘z mavjudligini odamni jismoniy va axloqiy jihatdan iflos qilish orqali namoyon etganini anglatadi. Jinni urganlikni ruhiy kasalliklarning turli shakllari bilan aralashtirib yubormaslik kerak. Bular boshqa-boshqa narsalar. Jin urgan odamga aslida uni boshqaradigan yovuz ruh kirib olgan bo‘ladi. Bunday odam ko‘pincha g‘ayritabiiy harakatlar qilishi mumkin va Rabbimiz Iso Masihning shaxsi va ishlari bilan to‘qnash kelganda tez-tez g‘azablanadi va Xudoga kufr keltiradi.
1:24 E’tibor bering, yovuz ruh Isoni tan olib, uni Nosiralik va Xudoning Muqaddasi deb ataydi. Ko‘plik olmoshining birlik olmoshi bilan almashtirilishiga ham e’tibor qiling: "Biz bilan nima ishing bor?... Sen bizni halok qilgani keldingmi! Seni bilaman..." Avvaliga jin go‘yo o‘zini odam bilan birlashtirganday gapiradi; keyin esa faqat o‘z nomidan gapiradi.
1:25−26 Iso jinlarning guvohligi, hatto u to‘g‘ri bo‘lsa ham, qabul qilmasdi. Shuning uchun U yovuz ruhga jim bo‘lishni va odamdan chiqib ketishni buyurdi. Titrayotgan odamni ko‘rish va o‘z qurbonini tark etayotgan ruhning baland qichqirig‘ini eshitish g‘alati bo‘lgan bo‘lsa kerak.
1:27−28 Bu mo‘jiza chuqur hayrat uyg‘otdi. Odamlar yangi va dahshatli bir narsani ko‘rdilar: bir Inson shunchaki buyruq berib, jinni quvib chiqara olardi. Bu diniy ta’limotda yangi yo‘nalishning yaratilishimi deb o‘yladilar. Mo‘jiza haqidagi xabar tezda butun Jalilaga tarqaldi.
Keyingi oyatlarga o‘tishdan oldin uchta narsani ta’kidlab o‘taylik:
1. Ko‘rinib turibdiki, Masihning birinchi kelishi yer yuzida jinlarning katta faolligini keltirib chiqardi.
2. Masihning barcha yovuz ruhlar ustidan hokimligi Uning Xudo belgilagan vaqtda shayton va uning barcha xizmatchilari ustidan g‘alaba qozonishidan darak beradi.
3. Xudo qayerda ishlamasin, shayton unga qarshilik ko‘rsatadi. Kim Rabbimizga xizmat qilish yo‘liga kirsa, har bir qadamiga qarshilik bo‘lishini kutishi mumkin. "...Chunki bizning kurashimiz qon va tanga qarshi emas, balki hokimiyatlarga, kuchlarga, bu zulmat dunyosining hukmdorlariga, samoviy joylardagi yovuz ruhlarga qarshidir" (Efesliklarga 6:12).
E. Butrusning qaynonasi shifo topishi (1:29−31)
"Tez orada" — bu Xushxabarning o‘ziga xos so‘zlaridan biri; u ayniqsa Rabbimiz Iso Masihda Xizmatkorning tabiatini ta’kidlaydigan Xushxabarga mos keladi.
1:29−30 Rabbimiz ibodatxonadan Simunning uyiga yo‘l oldi. U yerga kelganida, Simunning qaynonasi isitmalab yotgan edi. O‘ttizinchi oyatda aytilishicha, bu haqda Unga darhol xabar berishdi. Ular vaqtni behuda sarflamay, muhtojliklarini Shifokorning e’tiboriga yetkazishdi.
1:31 Iso indamay uning qo‘lidan ushlab, oyoqqa turishiga yordam berdi. U shu zahoti tuzalib ketdi. Odatda isitma odamni holsizlantiradi. Bu holatda Rabbimiz nafaqat isitmani davoladi, balki darhol xizmat qilish uchun kuch berdi va u ularga xizmat qila boshladi.
F.R. Miller shunday deydi:
"Har bir bemor odatiy yoki g‘ayrioddiy tarzda sog‘aygandan so‘ng, o‘ziga qaytarilgan hayotni Xudoga xizmat qilishga bag‘ishlashga shoshilishi kerak. Ko‘pchilik Masihga xizmat qilish imkoniyatlarini izlab, o‘zlari uchun ajoyib va porloq xizmatni tasavvur qilishadi. Ayni paytda ular Masihning O‘zi ulardan xizmat qilishlarini istagan narsani qo‘ldan boy beradilar. Masihga haqiqiy xizmat — avvalo kundalik vazifalarni vijdonan bajarishdan iboratdir." (J. R. Miller, Come Ye Apart, 28-mart uchun o‘qish.)
Diqqatga sazovor joyi shundaki, Najotkor har bir shifo berish mo‘jizasida turlicha yo‘l tutadi. Bu bizga mutlaqo bir xil ikkita imonga kelish yo‘qligini eslatadi. Har bir insonga alohida yondashish kerak.
Butrusning qaynonasi bo‘lgani ruhoniylarning uylanmasligi g‘oyasi o‘sha paytlarda begona bo‘lganini ko‘rsatadi. Bu insoniy an’ana bo‘lib, u Xudoning Kalomida o‘z tasdig‘ini topmaydi va ko‘plab yovuzliklarni keltirib chiqaradi.
G. Quyosh botishida shifo (1:32−34)
Kun davomida shahar bo‘ylab Xaloskorning kelganligi haqidagi ovoza tarqaldi. Shanba kuni bo‘lgani uchun odamlar Unga muhtojlarni olib kelishga botina olmadilar.
Kech kirib, quyosh botgach va shanba kuni tugagach, odamlar oqimi Pyotrning uyi eshigi tomon yo‘naldi. Bemorlar va jinlarga chalinganlar u yerda har qanday kasallik va gunohdan xalos qiluvchi kuchni his etdilar.
H. Galileyadagi va’z (1:35−39)
1:35 Iso tong yorishmasdan ancha oldin turib, ibodatga xalaqit bermaydigan joyga ketdi. Yahvaning quli har tong qulog‘ini ochib, kelasi kun uchun Xudo Otaning ko‘rsatmalarini qabul qilardi (Ishayo 50:4-5). Agar Hazrati Iso Masih har tong ibodatga ehtiyoj sezgan bo‘lsa, biz bunga qanchalik ko‘proq muhtojmiz! E’tibor bering, ibodat Unga qimmatga tushardi; U juda erta turib, uzoqlashardi. Ibodat shaxsiy qulaylik emas, balki o‘zini tarbiyalash va fidoyilik masalasi bo‘lishi kerak. Xizmatimiz ko‘pincha nima uchun samarasiz ekanligining sababi shu emasmi?
1:36-37 Simon va u bilan birga bo‘lganlar turganda, ko‘p odamlar yana uy atrofida to‘planishdi. Shogirdlar Rabbiga Uning obro‘si oshib borayotgani haqida xabar berish uchun bordilar.
1:38 Ularning hayratiga, U shaharga qaytmadi, balki atrofdagi qishloq va shaharlarga shogirdlarini boshlab bordi. U o‘sha yerlarda ham va’z qilishi kerakligini tushuntirdi. Nega U Kafarnahumga qaytmadi?
1. Avvalo, U hozirgina ibodatda bo‘lib, Xudo bu kunda Undan nimani istaganini bilgan edi.
2. Ikkinchidan, U Kafarnahumdagi xalqning Unga bo‘lgan hurmati yuzaki ekanligini tushunardi. Xaloskorni hech qachon katta olomonlar jalb qilmagan. U tashqi ko‘rinishdan tashqariga qarar va ularning qalbidagi narsalarni ko‘rardi.
3. U mashhurlikning xavfini bilardi va o‘z misolida shogirdlarga hamma ular haqida yaxshi gapirganida ehtiyot bo‘lishni o‘rgatardi.
4. U xochdan oldin toj kiygizishga intiladigan har qanday yuzaki his-tuyg‘ulardan qat’iyat bilan qochardi.
5. U Kalomni va’z qilishga katta e’tibor berardi. Odamlarning ayanchli ahvolini yengillashtirish uchun mo‘ljallangan mo‘jizaviy shifolash, shuningdek, va’zga e’tiborni jalb qilish uchun ham xizmat qilardi.
1:39 Shunday qilib, Iso butun Galilea bo‘ylab sinagogalarda yurib, va’z qilar va jinlarni quvardi. U va’zni amaliyot bilan, so‘zni ish bilan uyg‘unlashtirar edi. Qiziq, U sinagogalarda jinlarni tez-tez quvardi. Hozirgi liberal cherkovlar sinagogalarga o‘xshaydimi?
I. Moxovni tozalash (1:40−45)
Moxov haqidagi hikoya, Xudo javob beradigan ibratli ibodat namunasini taqdim etadi:
1. Bu samimiy va umidsizlik bilan Unga yolvorish edi.
2. Moxov hurmat ko‘rsatdi - Uning oldida tiz cho‘kdi.
3. U kamtarlik va itoatkorlik bilan so‘radi - "agar xohlasang".
4. U imon bilan so‘radi - "qodir ekansan".
5. U o‘z ehtiyojini tan oldi - "meni tozalay olasan".
6. Uning iltimosi aniq edi - "menga baraka ber" emas, balki "meni pokla".
7. Uning iltimosi shaxsiy edi - "meni tozalay olasan".
8. U qisqa edi - asl tilda besh so‘z.
Qarang, nima sodir bo‘ldi!
Iso rahm qildi. Bu so‘zlarni doimo zavq va minnatdorlik bilan o‘qiylik.
U qo‘lini cho‘zdi. Bu haqda o‘ylab ko‘ring! Xudoning qo‘li imonning kamtarona iltijosiga javoban cho‘zilgan.
U unga tegindi. Qonunga ko‘ra, moxovga teggan odam rasm-rusumga ko‘ra harom bo‘lardi. Kasallik yuqish xavfi ham bor edi. Biroq muqaddas Inson O‘g‘li insoniyatning azob-uqubatlarini his etib, gunohning halokatli ta’sirini O‘zi zararlanmay yo‘q qildi.
U: "Xohlayman", dedi. U bizning sog‘ayishimizni biz istayotganimizdan ham ko‘proq istaydi. Keyin qo‘shib qo‘ydi: "Poklan". Moxovning terisi shu zahoti silliq va toza bo‘lib qoldi.
U odam ruhoniyga ko‘rinib, belgilangan qurbonliklarni keltirmaguncha, mo‘jiza haqida gapirishni taqiqladi (Levilar 14:2). Bu, avvalo, bu odamning itoatkorligi sinovdan o‘tkazilishi edi. U o‘ziga buyurilganday qildimi? Yo‘q; u sodir bo‘lgan voqeani oshkor qildi, natijada Rabbiyning xizmatiga to‘sqinlik qildi (45-oyat). Bu ruhoniyning ziyrakligini sinash ham edi. U bu voqeada uzoq kutilgan Masihning kelishini va ajoyib shifo mo‘jizalarini bajara olishini ko‘rdimi? Agar u Isroil xalqining odatiy vakili bo‘lsa, ko‘rmagan bo‘lishi mumkin.
Yana shuni ko‘ramizki, Iso olomon orasidan chiqib, xilvat joylarda xizmat qilgan. U muvaffaqiyatni son bilan o‘lchamasdi.