Рик Жойнер. Ҳаётдаги етакчилик ва ижодий салоҳият - (7-боб) Ўзбек тилида

Hayotdagi yetakchilik va ijodiy salohiyat (Rik Joyner) O‘zbek tilida Audiokitob

МУНДАРИЖА

Муқаддима

1-боб. Ҳокимиятнинг асоси

2-боб. Ҳаракат кучи

3-боб. Ютуқлар

4-боб. Муваффақиятнинг бешта қоидасини ривожлантириш

5-боб. Оддий муваффақият

6-боб. Хандақлардаги урушнинг тугаши

7-боб. Мақсадингизни аниқлаш

8-боб. Дунёни ўзгартирадиган етакчилик

9-боб. «Титаник» синдроми

10-боб. Келажакни ўрганиш

11-боб. Келажакни яратинг                                                 

12-боб. Йўлбошчиликни ривожлантиринг

13-боб. Феъл-атвор, ирода, донолик

14-боб. Тарихнинг йўлини ўзгартирган жасорат

15-боб. Муваффақиятли бошқарув учун зарур бўлган бешта тамойил

16-боб. Маҳсулот

17-боб. Маъмурият     

18-боб. Маркетинг

19-боб. Захиралар

20-боб. Вақтни танлаш 

7-БОБ

МАҚСАДИНГИЗНИ АНИҚЛАШ

Токи биз муваффақиятли инсонга айланмоқчи эканмиз, муайян йўлбошчиликка эга бўлишимиз зарур. Бироқ сизнинг йўлбошчилигингиз аввалига умумлашган бўлади ва фақат вақт ўтибгина, аниқ бўлади. Сиз мақсадга ўтганингизда у аниқ бўлади. Масалан, ёшлигингизда мусиқага қизиқишингиз ва бунда ҳаётингизни унга бағишлашни исташингиз мумкин. Аммо сиз чиндан ҳам мусиқанинг жиҳатларига диққатни жамлаш лаёқати истеъдодига эга бўлгунингизча йиллар ўтиши мумкин. Масалан, маълум бир мусиқа асбобини чалиш, мусиқа яратиш ва ҳ.к.з. Сиз, бинолар қуриш – бизнинг ҳақиқий чақирув (даъват)имиз эканлигини пайқаб қолишингиз ҳам мумкин. Қурилиш тармоқларида баъзи тажрибага эга бўлгач, тижорат қурилишини ёқтиришингизни тушуниб қолишингиз мумкин. Эҳтимол, лойиҳалаштиришни яхши кўришингизни тушуниб оларсиз.

Бу жараёнда биз кўпинча кимлигимизни эмас, шунингдек, аслида ким эканлигимизни ҳам аниқлаб оламиз. Кўп одамлар муваффақиятли бўлишдан олдин омадсизликка учрайди. Токи одамлар ҳар бир омадсизлик, якун эмас, фақат йўлдан оғиш эканлигини тушуниб олгунларича анча вақт ўтади.

Йўлни ўзгартиришни талаб қиладиган муваффақиятлар ҳам бор. Кўпчилик мақсадга етишади ва бу ўзлари кутган нарса эмас эканлигини билиб қолишади. Биз умримизнинг ҳар бир кунига бизни бирор нарсани бошқариш ёки кимгадир раҳбарлик қилишимизга тайёрлаётган мактаб сифатида қарашимиз керак. Ҳар бир тадқиқотчи дара ёнидан олиб ўтувчи сўқмоқ қаерда эканлигини билиш учун тоғ тепасига чиқади. Бу вақтни бекорга сарфлаш эмас. Шундан сўнг, ўзидан кейин келадиган одамлар дарани айланиб ўта олишлари учун, у бу сўқмоқни харитага тушириб қўйиши зарур. Дунёда ўз изини қолдириб кетадиганлар, нафақат ўзларининг бош бурчини бажарадилар. Улар бошқа одамларнинг йўлини анча осонлаштиришади.

Бирор нарсага бўлган истеъдодимиздан фойдаланиш учун, биз қобилиятимиз йўқ ишни қилмасликни ўрганишимиз керак. Мен ўтказган тадқиқот жуда кам одамлар мутахассислиги бўйича ишлаётганини кўрсатди. Коллежда ўқиш вақти бекорга сарфланган. Албатта, уларнинг маълумоти борлиги ҳатто улар мутахассислиги бўйича ишламаганларида ҳам уларга фойда келтирди. Лекин агар биз нимани ўрганишимизга сал эътиборлироқ бўлганимизда, ишимиз қанчалик самарали бўларди-я? Мақсадимизни аниқлаб берадиган тадқиқот ўтказишимиз керак. Агар биз бирор нарса борасида қалбан ишонмасак – демак, бу бизга керакли бўлган нарса эмас. Агар биз етакчи бўлмоқчи ва бирор нарсани бажармоқчи бўлсак, ўз қалбимизни ўрганишимиз, шунингдек, унга амал қилишимиз учун руҳий кучга эга бўлишимиз зарур. Қалбимизнинг чин содиқлигини шунчаки ўзимиз ёқтирадиган нарсалардан, шунингдек, одатдаги хаёлотлардан фарқлаш учун, донолик ва комилликка эга бўлишимиз зарур.

Ихтисослашиш – ўсиш демакдир

Тўғри қадам ташлашни бошлашимиз биланоқ, қаёққа боришимиз зарурлиги янада равшан бўлишини кутиб туришимиз мумкин. Цивилизациянинг ривожланишига қараганимизда, ихтисослашув кўпайганидан сўнг ўсиш ошганини кўриш мумкин. Айнан шу сабабдан йиғиш конвейерининг ривожланиши – турли одамлар маҳсулотни бутунлигича эмас, балки айрим қисмларини йиғишгани учун – маҳсулдорликни кўп бароварга оширди. Йиғиш конвейери такомиллаштирилганлиги боис, унда ишлаётган ўн киши маҳсулдорликни ўн марта эмас, минг мартага оширди. Бундай маҳсулдорлик эса бизни замонавий ўсишга ундайди.

Йиғиш конвейеридаги иш одамни толиқтиради, лекин кўп ишлар айнан шу тариқа бажарилади. Ҳатто толиқтирувчи ва бир зайлдаги иш қилётган бўлсак ҳам, биз уни худди Микеланжело расмларини чизганидек қилишимиз керак. Биз қиладиган ҳамма нарсада мамнуният ва улуғворликни кўриш мумкин. Агар биз ҳар бир ишни шундай муносабат билан қиладиган бўлсак, ўсишни бошлаймиз.

Одамлар ўз ихтисослиги бўйича ишлаётган иш ўринлари қанчалик кўп бўлса, ҳар бир иш шунчалик сермаҳсул бўлишини таъкидлаб ўтмаслик мумкин эмас. Буни саноатда, фанда, тиббиётда ва ҳатто спортда ҳам кўриш мумкин. Икки юз йил олдин шаҳардаги сартарош жарроҳ ҳам бўлиб ишларди. Қанча одам яна шу ҳолатга қайтишни истайди? Кўп йиллар олдин жарроҳлик алоҳида мутахассислик бўлиши зарурлиги ҳақида қарор қилинди. Фақат шу иш билангина шуғуллана бошлагач, жарроҳларнинг усталиги неча баробар ошганлигига бир қаранг-а.

Биологлар тирик мавжудот ўсиш жараёнини тўхтатиши билан, ўлиш жараёни бошланишини кашф қилдилар. Бизнинг мақсадимиз деярли ҳамиша доимий ихтисослашув ва диққат жамланганлигини талаб қиладиган узоқ вақт илгарилаш ва ўсиш бўлиши шарт.

Анча йил олдин мен Атлантага келган кубалик қочқинни тинглагандим. У қандай қилиб чегарагача етиб олиш мумкинлигини кўрсатиб турадиган катта йўл кўрсаткичларни кўрганидан хурсандлигини айтди. Лекин мен гарчи ҳали чегарага етмаган бўлсамда, тўғри йўлда кетаётганлигимни кўрсатиб турган кичкина кўрсаткичлардан кўпроқ миннатдорман. Сиз тўғри йўлда эканлигингизни кўрсатиб турадиган кичкина кўрсаткичларни кўра олиш жуда муҳим. Биз тўғри йўлда эканлигимизнинг дастлабки белгиларидан бири ўзимиз қилаётган ишни яхши кўришда давом этаётганлигимиздир.

Сиз тўғри йўлда эканлигингизни кўрсатиб турадиган катта кўрсаткич чақирувингиз ёки корхонага нисбатан ҳис қиладиган улкан севгингиздир. Бу севги сизни тўғри йўналишга йўналтириб туриши керак. Яна эркак ва аёлни никоҳга бошлаб борадиган катта севги ҳам бор. Лекин эҳтиёт бўлинг, вақт ўтиб, йўлнинг бошида бўладиган катта иштиёқнинг алангаси пасайиши мумкин. Аммо бу у бутунлай ўчиб қолиши кераклиги ва ундан ҳеч нарса қолмаслигини англатмайди – у чуқурроқ ва мустаҳкамроқ бўлиши зарур. Юзаки одам илк севги иштиёқ пасайишини севгининг йўқолиши деб қарайди, лекин бу йўқотиш эмас, балки яна чуқурроқ муносабатларга ўтишдир.

Худди шу нарса бизнинг чақирувимизга ҳам тааллуқли. Дастлабки иштиёқни чўзиш мақсадга айланиб қолмаслиги керак. Шунчаки севги йўлида илгарилашни давом эттириш зарур. Агар шу йўлда қолсак, алангали иштиёқ даври келади, лекин ҳар бир кун шундай бўлишини кутмаслик керак. Иштиёқ – севгининг фақат бир жиҳати, лекин йўлдаги кичкина кўрсаткичлар ҳам жуда муҳим.

Мажбурий омил

Ишонч – ўз мақсадига эришадиганларни ҳеч қачон бундай қилмайдиганлардан ажратиб турувчи биринчи ва муҳим омилдир. Бу фақат Худога бўлган ишонч эмас, балки қилаётган ҳамма ишингизга бўлган ишонч. Ҳаммада ишонч бор ва нимагадир ишонади. Ишончнинг ундан фойдаланадиган ҳар ким учун ишлайдиган тамойиллари бор бўлиб, бу улар Худога ишониш ёки ишонмаслигига боғлиқ эмас. Биздаги ишонч ҳаётимиз йўлини белгилаб беради.

Агар биз ўзимизга ва ўз истеъдодларимизга ишонсак, уларни қўллаш эҳтимолимиз кўпаяди. Агар бизда истеъдодимизга эмас, тўсиқларга катта ишонч бўлса, бу тўсиқлар нима қилишимиз ёки қилмаслигимиз борасида бизга кўрсатма бериб бошлайди. Агар биз ўзимизнинг заиф томонларимизга кўпроқ ишонсак, заифликлар ҳаётимизда устун мавқега эга бўла бошлайди ва биз охири йўқ мағлубиятларга учраймиз. Ишонч – ҳаётимизни йўлга солиб турадиган асосий куч, шунингдек, муваффақиятли бўлишимиз ёки омадсизликка учрашимизни белгилаб берадиган дастлабки омилдир.

Сиз Исо – Худонинг Ўғли эканлигига ишонишингиз ёки ишонмаслигингиз мумкин, лекин У қилган иш бутун инсоният тарихида мислсиз эди. У ҳамма энг нафратланадиган ва дунёдаги энг кўп нафратланиладиган миллатдан келди. У энг ҳазар қилинадиган одамларни олди ва уларга дунёни сезиларли ўзгартирган кучни берди. У шу одамларга берган куч ишонч эди.

Тарих ер юзида ҳақиқий ишончни тўхтата оладиган куч йўқлигидан гувоҳлик беради. Исо ўз шогирдларига агар улар зиғирчалик имонга эга бўлсалар, тоғларни ўрнидан силжитадиган кучга эга бўлишларини айтди. Бу шогирдлар шунчаки тоғларни силжитиб қўйишмади, улар миллатлар ва империяларни ўрнидан силжитиб юборишди. Улар уруғ ҳақидаги масални тушундилар. Токи зиғирдай уруғ тоғлари кўчириб юбора олар экан, бутун ўсимлик нималар қила олиши мумкин? Нима қилишингизни билиш билан бирга, токи йўлингиздаги ҳар бир тўсиқ йўқ қилинмагунича йўлда боришда давом этишингиз шарт. Бу китобнинг иккинчи мақсади – ўсиб борадиган ва буюк жасорат билан керакли йўналишда ҳаракат қилишингизга имкон берадиган ишонч уруғларини экишдир. Ният қилган мақсадга эришиш учун сиз жасоратга эга бўлишингиз лозим.

Энди биз етакчиликнинг келажагимизни яратишда ёрдам берадиган энг кучли тамойилларидан баъзиларини кўриб чиқамиз.

Книга на Узбекском языке: - Лидерство и творческий потенциал в жизни  (Рик Жойнер)

Эта книга описывает эти две большие силы, лидерство и твор­ческий потенциал, вместе, потому что они не только связаны - они неотделимы. Истинное лидерство невозможно без твор­ческого потенциала, а потенциал высвобождается через лидер­ство. Чем больше мы изучим и поймём, как они связаны между собой, тем больше они смогут проявиться в наших жизнях. Но, даже имея навыки лидера и творческий потенциал, можно ос­таваться обречённым на неудачу, если они не объединены с третьей мощной составляющей - эффективным навыком уп­равления.

Первичная цель этой книги состоит в том, чтобы высвобо­дить силу творческого лидерства так, чтобы можно было под­держивать его на протяжении длительного времени через эф­фективное управление. Царь Соломон, который упоминается в Библии как самый мудрый человек, который когда-либо жил на земле написал: «И если станет преодолевать кто-либо одно­го, то двое устоят против него: и нитка, втрое скрученная, не скоро порвётся». Лидерство, творческий потенциал и управ­ление - три характеристики, которые формируют именно та­кую нить. Каждый из них в отдельности легко может быть по­беждён. Но, правильно соединённые вместе, они станут мощ­ной и эффективной силой, которая является почти непобеди­мой.

Если у вас есть возможность прочитать и понять эту книгу, вы сможете преуспеть в жизни. Вы можете стать лидером с творческим потенциалом, который будет воздействовать на многие области вашей жизни.

Если вы поймёте эту книгу, вы, по крайней мере, будете иметь надежду на выполнение чего-то существенного в вашей жиз­ни. А если вы уже успешны, вы сможете достичь больших вы­сот. Независимо от ваших достижений эта книга сможет по­мочь вам. Несмотря на условия, в которых вы находитесь, вы можете преуспеть, и, пока вы живёте, продолжать подниматься выше и выше. Вы, вероятно, слышали поговорку, что если бы человек должен был летать, ему тогда даны были бы кры­лья; но человеку действительно даны крылья, только они нахо­дятся в ваших умах и сердцах. Эта книга нацелена на то, чтобы помочь вам научиться пользоваться вашими крыльями и под­ниматься выше обыденного.