Джош Макдауэлл. Мухаббат тилсими - (13 - Bob ) Ўзбек тилида
Муҳаббат тилсими (Джош Макдауэлл) Ўзбек тилида Аудиокитоб
МОЛИЯВИЙ ҚУЛЛИКДАН ҚОЧИНГ
Жуфтингиз билан охирги марта келиша олмаганингиз сабаби нима? Эҳтимол, бунинг сабаби қанча пул топаётганингизда ёки пулни қандай сарфлашингиз билан боғлиқдир. Икки инсон турмуш қураётганида, пул ишлатиш келишмовчиликнинг асосий сабабига айланади ва кўпинча, ўзаро муносабатдаги энг баҳсли мавзуга айланади. Агар сиз тўлақонли севгига, никоҳга ва жинсий муносабатларга эга бўлишни истасангиз, пулни самарали бошқариш маҳорати муҳим аҳамият касб этади.
Ҳеч қандай муаммо пулни нотўғри сарфлашдек муносабатларни тез буза олмайди. Бунинг сабабини Исо Матто 6:21 да тушунтирган: “Хазинангиз қаерда бўлса, юрагингиз ҳам ўша ерда бўлади”. Пул ишлатиш инсоннинг юрагини бошқа ҳамма нарсалардан ҳам кўпроқ синайди. Шу сабабли, бугунги кундаги молиявий келишмовчиликлар ажралишларнинг асосий сабабларидан бири ҳисобланади.
Аввалроқ, мен 30000 аёл иштирок этган сўровнома натижаси ҳақида “Макколлз” журнали берган хулоса ҳақида айтган эдим. Унда айтилишича, “деярли ҳар уч аёлдан биттаси турмуш ўртоғи билан жиддий келишмовчиликларининг сабаби пулнинг етишмаслиги эканини айтган”. Ҳақиқатан ҳам, “пул муаммолари рўйхатдаги бошқа муаммолардан юқори ўринда туради, фақат “ёмон муаомала” бундан мустасно”. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, молиявий мослашиш жинсий алоқалардан ташқари бошқа барча соҳаларга қараганда кўпроқ вақт талаб қилади.
Ўртача ишлайдиган америкаликлар вақтининг 80% ни бевосита ёки билвосита, пул ҳақида ўйлашга сарф қилишади. “Буни сотиб олишим керакми? Юқори лавозимга кўтариламанми? Бунга сармоя киритишим керакми? Кийим олишга қанча пул сарфлашим керак? Мавлуд байрамида уйимга самолётда боришга имконим етадими? Қизиқ, Фред йилига қанча топар экан? Янги машина олайми ёки эскироғиними? Худога қанчасини қайтаришим керак?”
Ўз хўжайинингизни танланг
Бунинг сабабини Матто 6:24 да Исо шундай изоҳлаган: “Ҳеч ким икки хўжайинга хизмат қилолмайди. У ё бирини ёмон кўриб, бошқасини яхши кўради, ёки бирига бағишланиб, бошқасини менсимайди. Сизлар ҳам Худога, ҳам бойликка бирдек хизмат қила олмайсизлар”. Ё сиз пулни ўзингизга бўйсундирасиз, ёки пул сизни ўзига бўйсундиради.
Турмуш қурганингизда пул сарфлаш одатларингизни ўзингиз билан турмушга олиб киришингиз лозим бўлгани учун ҳали турмуш қурмасингиздан аввал соғлом молиявий амалиётни ривожлантиришингиз муҳим роль ўйнайди. Пулни беҳуда сарфлаш ёки суистеъмол қилиш ҳар қандай оилада келишмовчилик манбаи бўлиши мумкин. Калта ўйлайдиган ёки пул ишлатишни билмайдиган биргина шерикнинг пул ишлатишга қодир эмаслиги сабабли турмуш бузилиб кетиши мумкин. Албатта, ўз уйингизда ёки сиз яхши билган уйда буни кузатиш имконингиз бор эди.
Биз, масиҳийлар учун ягона ҳақиқий имконият – пулга эмас, Худога хизмат қилиш ҳисобланади. Оилаларни ва жамоатларни кузатган ҳаворий Павлус шундай ёзган: “Пулпарастлик ҳар қандай ёмонликнинг негизидир” (1 Тимўтий 6:10). Энди, диққат билан қаранг: у “пулпарастлик”, деб ёзган. Пулнинг ўзи “ёмонликнинг негизи” эмас. Пул – бетараф, яхши ҳам эмас, ёмон ҳам эмас. Бизнинг пулга бўлган муносабатимиз ва у билан қиладиган ишларимизгина ёмонлик бўлиши мумкин.
Пулга бўлган муносабатингиз Худо билан ҳамда бошқа инсонлар билан муносабатингиз ҳақида кўп нарсаларни очиб беради. Ёзувчи Лэрри Беркетт ўзининг “Ўзгаришлар вақтида сизнинг пулларингиз” номли китобида пул ва мол-мулк мавзусида Муқаддас Каломда етти юздан ортиқ оятлар мавжудлигини ва Исо айтган маталларнинг 2/3 қисми ҳам пул ва мол-мулк ҳақида эканини кўрсатиб ўтган. Исо одамларнинг юраги қандай бузилишини яхши билган.
Одамлар Худога ёки пулга хизмат қилишни танлашлари, қолаверса, ўзларида бор бўлган пулга ҳам масъулият билан муносабатда бўлишлари кераклигини аниқ тушунтирган.
Юқорида айтиб ўтилганларни ёдда тутган ҳолда, пулнинг аҳамиятини ўзимизнинг нуқтаи назаримиз билан ҳам, Худонинг нуқтаи назари билан ҳам кўриб чиқишни истардим. Келинг, шахсий маблағимизга амалий даражада қарайлик. Мен бу ерда сизлар билан бўлишмоқчи бўлган маълумотларимнинг аксарияти шахсий тажрибамга ҳамда “Кэмпус Крусэйд Фо Крайст” ходими ва молиявий режалаштириш масалалари бўйича тез-тез ёзиб турадиган ва маъруза қиладиган қадрдон дўстим Эфан Поупнинг маълумотларига асосланади.
- Молиявий мақсадларни аниқланг. Пул туфайли кўплаб оилаларда юзага келадиган баҳсларнинг (жанжалларнинг) сабабларидан бири – улар ҳеч қачон ўз оилавий молиявий мақсадларини муҳокама қилишмаганидадир. Баҳсларнинг аксарияти турлича ёндашишлар натижасида келиб чиқади. Эр қайиқ сотиб олишни муҳим деб ҳисоблайди, худди шу пайтда хотин уйнинг тўлови учун пул ажратишни муҳимроқ деб ўйлайди.
Агар қуйидаги икки нарсага амал қилсангиз, оиладаги кўплаб молиявий зиддятларни олдини олишингиз мумкин:
- Бюджетнинг молиявий мақсадларини аниқланг.
- Ўз молиявий мақсадларингизни мунтазам равишда муҳокама қилиб боринг.
Ҳикматлар китоби 21: 5 – оятда “Меҳнаткашнинг режаси фақат мўл-кўлчилик келтиради”, деб ёзилган ва бу оддий тамойилларга амал қилиш маблағингиз сизни эмас, балки сиз маблағингизни бошқаришингизга ёрдам беради.
Яна бир сабаби – ҳаётда аниқ молиявий мақсадимизнинг йўқлигидир, чунки биз бу мақсадларни қандай ёзишни ёки уларга эришишни билмаймиз. Буни ҳал қилиш учун мақсадларни белгилашга ёрдам берадиган қуйидаги бешта босқичдан фойдаланишингиз лозим: ибодат, ёзув, масъулият, сана ва ўлчов. Келинг, ҳар бир қадамни кўриб чиқамиз.
Мақсадни аниқлашнинг энг муҳим жиҳати ибодат ҳисобланади. У сизга берган ҳаёт ва пулларни нима қилишингизни исташини Худодан сўранг. Ёқуб 1:5 да шундай таъкидланган: “Агар бирортангизда донолик етишмаса, Худодан сўранг, У беради. Чунки сўраганларнинг ҳаммасига Худо сахийлик билан, беминнат беради”. Шунинг учун, биринчи ўринда, агар Худодан сўрасангиз, У сизга донолик беришига ишонишингиз керак.
Ёдда сақлаш лозим бўлган иккинчи жиҳат - мақсадингизни қоғозга ёзиш ҳисобланади. Орзулар қоғозга ёзилмай туриб, мақсадга ёки ҳақиқатга айланмайди. Бу эса Худо билан ҳар кунлик, ҳар лаҳзалик муносабатни талаб қилади, чунки мақсадларингизни ёзишга ўтиришингиздан аввал ҳаётингиздаги барча нарсалар Худонинг назарида тўғри эканлигига, юрагингиз пок эканлигига ҳамда ўзингизга маълум гуноҳларингизнинг биронтаси эътироф этилмай қолиб кетмаганига ишонч ҳосил қилишингиз лозим. Агар ҳаммасини тўғри бажарсангиз, сиз муҳтож бўлган доноликни Худо сизга албатта беради. Лекин ҳаётингизда гуноҳ бўлса ва сиз унинг чорасини кўрмасангиз, онгли равишда ўзингизни Худонинг оиласидан чиқариб ташлайсиз ҳамда Худонинг иродасига эмас, балки ўз истакларингиздан келиб чиқиб, мақсадларни қўясиз.
Учинчидан, олдингизга аниқ ва эришиш мумкин бўлган мақсадларни қўйинг. Масалан, агар инсон миллион долларни бошқаларга улашиб беришни истаса-ю, аслида 30000 доллар маош олса, юмшоқ қилиб айтганда, унинг бу мақсади ҳақиқатдан анча йироқ. Албатта, биз ҳаётимизда буюк мўъжизалар яратишга қодир бўлган Худонинг қудратини чеклаб қўйишни истамаймиз, лекин эриша олмайдиган мақсадларни қўйсак, тушкунликка тушиб қолишимиз мумкин. Агар биз ҳаётимизда эришиш мумкин бўлган мақсадларни ёзишимизда Худо ёрдам беришига ишонсак, келажакда янада улкан мақсадларни белгилаш ва уларга эришиш учун ишончга эга бўламиз.
Мақсадимизга эришиш учун аниқ саналарни белгилаш – тўртинчи қадам ҳисобланади. Муддатсиз мақсад ёки якуний сана худди шиширилмаган копток каби бефойдадир.
Мақсадларимизни амалга ошириш учун саналарни белгилаш билан бир қаторда, бешинчи қадам – уларнинг ўзгарувчанлиги ҳам муҳим аҳамият касб этади. “Бу йили мен одамларга кўп пул улашмоқчиман” ибораси унчалик ҳам аниқ эмас. Йилнинг охирида бу мақсадга қанчалик эриша олганингизни қандай биласиз? “Кўп пул” нима? Эҳтимол, даромадингиздан 20% бериш – сиз учун кўпдек туюлар, бироқ бошқа кимдир учун 30% бериш – ҳасисликдек туюлиши мумкин. Агар мақсадни аниқ қўйсангиз, бу мақсадга эришган ёки эришмаганингизни аниқ билишингиз мумкин бўлади. Менимча, аслида, мақсадларни белгилашда эр етакчи ролда бўлиши, лекин хотин қарорлар қабул қилишда фаол иштирок этиши керак. Якдиллик бўлиши лозим, акс ҳолда кимдир хафа бўлиб қолади.
- Бюджетни белгиланг. Бу ҳам молиявий мақсадаларингизнинг бири бўлади. Бир дақиқа! Биламан, бу бўлимни ўқишни хоҳламайсизлар, бироқ ундай қилманглар. Бу бўлим ниҳоятда муҳим. Қуйида бюджет нима экани ва у сизга қандай ёрдам бериши мумкинлиги ёзилган. Бюджет:
- даромадни таъминлайди;
- харажатларни белгилайди;
- ҳаракатларнинг ёзма режаси ҳисобланади;
- эр ва хотин иштирокида тайёрланиши лозим;
- молиявий ҳолатга ишонч беради;
- сизни озод қилади;
- Худо сизга ишониб топширган ишни яхши бошқарувчиси бўлишингизга ёрдам беради;
- Лозим бўлганда ўзгартиришлар киритиш учун қалам билан ёзилади, ручка билан эмас.
Лэрри Беркетт бюджет тузиш учун қуйидаги усулларни таклиф қилади.
Ҳафтада бир марта молиявий аҳволингизни баҳолашдан бошланг. Бюджетингизни аниқлаб олганингиздан кейин бир ҳафталик киримлар ва чиқимларни текширинг, яъни ишлар қандай кетаётганини аниқлаш учун бюджетга бир қараб қўйинг. Эр-хотинлар буни биргаликда қилишлари керак. Бунинг учун ўн дақиқадан кўп вақт кетмайди. Бундан мақсад шуки, бир ойлик харажатлардан кўра бир ҳафталик харажатларга тузатиш киритиш осонроқ. Беркетт шундай изоҳлайди:
“Одатда, маблағни режалаштиришда иккита қийинчилик юзага келади. Жуфтликнинг биттаси ўта талабчан, иккинчиси эса жуда суст бўлади. Ўн йиллик ёқимсиз молиявий одатларни бир ой ичида тузатишга уриниш ортиқча талабларга олиб келади. Эр ҳам хотин ҳам ён беришга тайёр бўлишлари керак. Кимнингдир харажатларини қисқартириш учун қилинган бир томонлама режа тез орада келишмовчилик юзага келишига сабаб бўлади.
Одатда, бюджет тузилгандан кейин уни тортмага солиб қўйиб, ҳеч қачон текширмасликдан ишсизлик келиб чиқади. Режалаштириш жараёни кимнидир ўзини яхшироқ ҳис қилишига турки бўлиши мумкин, бироқ ҳеч қандай режа агар унга амал қилинмаса, ҳеч қандай қимматга эга эмас”.
“Келажакда сотиб олинадиган” ва “хайр-эҳсон” қилинадиган нарсалар рўйхатини тузинг. Уларни бюджет ҳақидаги кундалик суҳбат вақтида муҳокама қилишингиз мумкин. Сизга зарур бўлган ёки сотиб олишни истайдиган ҳамда дўстларингиз ёки жамоатингиз муҳтож бўлган нарсалар рўйхатини тузинг. Кейин ҳар бир рўйхатни аҳамиятига қараб қайта ёзиб чиқинг. Сиз орзуларингизни, муаммоларингизни, эҳтиёжларингизни, умидларингизни ва сизга зарур бўлган нарсаларни муҳокама қилаётганингизда турмушда мулоқот қилиш учун янги канал очаётганингизни ва молиявий режалаштиришда “олиш – бериш” тамойилига асосланган ҳолда эр-хотин сифатида бир-бирингизга яқинлашаётганингизни сезасиз.
Агар сиз оилавий бюджетга молиявий мақсадлар қўйсангиз, ҳаётингиз аввалгига нисбата анча енгиллашади. Мен ўзим ҳам кўпгина молиявий муаммолар аллақачон ҳал бўлганини сездим. Сизнинг молиявий чегарангиз ўрнатилди. Агар биронтангиз нимадир сотиб олмоқчи бўлсангиз, масалан, видеомагнитафон ёки чанғи ботинкасини сотиб олмоқчи бўлсангиз, бу ҳақда бериладиган савол жуда оддий бўлади: бюджетда бу учун пул борми? Бу маҳсулот “келажакдаги харидлар” рўйхатида борми? Агар йўқ бўлса, муаммо ҳал. Жавоб – сотиб олмаслик! Агар бу нарса сиз учун чиндан ҳам жуда муҳим бўлса, унда қандай ўзгартиришлар киритиш мумкинлиги кўриш учун ҳафталик муҳокамада рўйхатингизни кўриб чиқинг.
Гап сармоя киритишга ҳамда ноодатий харидлар ҳақида кетганида, Калом бу борада аниқ ва фойдали кўрсатмалар беради. Беркетт шундай ёзади: “Камдан-кам бўладиган истиснолар туфайли ҳам Каломнинг бир нечта оддий қоидаларига риоя қилиб, Худонинг пулларини йўқолишини кескин камайтириш мумкин:
- Сизга соғлом фикр беришини сўраб, Худога ибодат қилинг (Ҳикматлар 3:13).
- Эр-хотин ўзаро яқин муносабатда бўлишлари керак ва қайсидир ишда фикрлари мос келмаса, улар бу ишни қилмасликлари керак (Ҳикматлар 12:14).
- Бошлашдан олдин бироз кутинг. Қанча узоқ кутсангиз, молиявий фикрингиз шунча яхшиланади (Забур 36:7).
- Ўзингиз билганларга амал қилинг, тажрибангиздан ўтмаган нарсалардан йироқ бўлинг (Ҳикматлар 22:12).
- Юрагингизда тинчлик бўлмаса – тўхтанг (Ҳикматлар 10:22).
Ёдингизда бўлсин: бюджет фойда бериши учун хотин ҳам эр ҳам бир-бири билан келишиб, бир жамоа бўлиб ишлашга қарор қилишлари лозим. Бюджет ўзи самарасини кўрсатиши – аслида ўз-ўзини тарбиялаш демакдир. Яъни, ихтиёрий ҳаракат қилиш. Оилавий бюджетини яратган, унга амал қилган ва лозим бўлганда унга ўзгартиришлар киритадиган кишиларнинг молиявий аҳволи қониқарли бўлиши тасодиф эмас. Бу одамлар ойнинг охирида умидсизлик билан қўлларини силтаб, “Шунча пул қаерга кетди?”, деб бақиришларига тўғри келмайди.
- Кредитга ниманидир олишдан йироқ бўлинг. Қўлингизда борига қаноат қилинг! Кўп одамлар қўлларида нақд пул бўлмаса ҳам ўзларига ёқмайдиган одамларга кўз-кўз қилиш учун кераксиз нарсаларни сотиб олишади. Аслида, кредит ҳам пул ҳам яхши ёки ёмон эмас, бироқ улардан қандай фойдаланишингизга қараб, яхши ёки ёмонга айланади.
Ҳозирги кунда кредит карталарга қўшимча равишда жуда катта молиявий босимлар мавжуд бўлиб, улар сизни қарзга гирифтор қилади: кам миқдордаги бошланғич бадаллар, чегирмалар, имтиёли қарз ҳисоб варақалари, муддатли тўлов. Шуни ёдда тутингки, деярли барча кредит шакллари келажакдаги даромадларга асосланган бўлса ҳам, кўпинча, келажакдаги даромадларни кафолатламайди. Ишдан ҳайдалиш, жиддий шикастланиш ёки касаллик, бозорнинг ўзгариши қарзларингизни тўлаш имкониятидан маҳрум қилиш мумкин.
Ёш оилалар кредит таклиф қилувчилар, айниқса, кредит карталарни таклиф қилувчи компанияларнинг севимли ўлжалари ҳисобланади. Эндигина коллежни тамомлаган, янги турмуш қурган ва ишга жойлашган ёшлар одатда, кўп нарсалар – кийимлар, уй жиҳозлари, маиший техникалар ҳамда машина сотиб олишлари лозим бўлади. Улар ҳаммасини осонгина кредитга сотиб олиш васвасасига енгилишади. Жуда қисқа муддатда сиз уларсиз яшашингиз мумкин бўлган жуда кўп нарсаларга эга бўлишингиз мумкин ва албатта, бўйнингизга олишингиз шарт бўлган даҳшатли молиявий юк остида қолганингизни кўрасиз. Сизга маслаҳатим шуки, турмушнинг дастлабки икки йили давомида иложи борича, кредитга нарса харид қилишдан қочинг. Ҳеч бўлмаганда, молиявий қулликдан йироқ бўлишингиз керак.
Америка жамияти “Бугуноқ сотиб олинг”, дейди ва кўплаб ёш оилалар уларга қулоқ солишади. Уларнинг ота-оналари сотиб олиш учун йигирма йил кутган нарсаларга улар бугуннинг ўзида эга бўлишни исташади. Қийин вазиятга тушиб қолганингизда, масалан, зудлик билан тиш шифокорига бориш ёки машинина тезроқ таъмирлаш зарурати туғилганда, банк карточкалари фойда бериши мумкин, лекин агар бу карточкалардан тўғри фойдаланмасангиз, улар сизни қулликка тушириши мумкин. Кредит картасидан мутлақо кераксиз нарсани олиш учун фойдаланганингизда, ўзингизга ваъда беринг: уйингизга почта орқали тўлов қоғози келганида, қарзни тўлиқ тўлай олмасангиз ва фақат бир қисмини тўласангиз, шунчаки қарзингизни иккига ажратган бўласиз, холос. Кўп жуфтликлар “америка даҳшатлари” қурбонига айланиш учун вақтинчалик хурсандчилик берувчи қарзга ботадилар. Кредитдан нотўғри ва ўйламасдан фойдаланиш молиявий қулликка тушиб қолишнинг энг осон йўлидир. Ҳикматлар китобда шундай ёзилган: “Бойлар камбағаллар устидан ҳукмронлик қилади, қарздор қарз берганнинг қулидир” (22:7).
Сиздаги “нарса ўлчагич”
Бизнинг маданиятимиз буюмларга эга бўлиш зарурлигини ўргатади. Доктор кичик Жон Маккартурнинг харид қилишга бўлган иштиёқ масаласидаги фикри менга ёқади:
“Жаноб Нарса ва Нарса хоним – жуда ёқимли ва омадли жуфтлик. Одамни “нарса ўлчагич” билан ўлчайдиган кўпчилик одамларнинг хулосаси шундай. “Нарса ўлчагич” жаноб Нарса ва Нарса хонимнинг ҳаётига тадбиқ этилса, натижа ҳайротомуз бўлади.
Мана жуда қиммат ва ҳашаматли нарса устида ўтирибди у, жуда кўп нарсалар орасида деярли кўринмайди, улар устида ўтирган нарсалар, улар ортида ўтирган нарсалар, улар тайёрлаётган нарсалар, улар еяётган нарсалар, хуллас барча нарсалар ажойиб ва янги. Нарсалар, нарсалар, нарсалар.
Улар тозалаётган нарсалар, юваётган нарсалар – тозалайдиган ва ювадиган нарсалардир. Кўнгил очадиган нарсалар, завқ бағишлайдиган нарсалар, қараш мумкин бўлган нарсалар, ўйнаш мумкин бўлган нарсалар. Узоқ ва жазирама ёзга мўлжалланган нарсалар, қисқа ва аёзли қишга мўлжалланган нарсалар. Улар яшаётган катта нарсалар учун нарсалар, боғ учун нарсалар, айвонлар учун нарсалар, ошхона учун нарсалар ва ётоқхона учун нарсалар. Тўрт ғилдиракли нарсалар, икки ғилдиракли нарсалар, тўрт ғилдиракка уланадиган нарсалар, тўрт ғилдиракка уланган нарса учун қўшимча безак берадиган нарсалар.
Нарсалар, нарсалар, нарсалар ва уларнинг қоқ марказида – жаноб Нарса ва Нарса хоним жилмайиб, ўзидан мамнун кулиб, ўз коллекцияларига қўшиш мумкин бўлган бошқа нарсалар ҳақида, нарсалар қасрига ишонч қўшиш ҳақида ўйлаб ўтиришибди!
Бироқ, жаноб Нарса, сиз учун ёмон хабарим бор. Нима гап? Мени эшитяпсизми? Нарсалар ҳалақит беряптими? Демак, муаммо – нарсаларда. Уйингиз ташқарисида турган анави нарсага қаранг. Ишлатилган нарсаларнинг нархи сотувчи учун қанча бўлишидан қатъий назар, у сиз учун қадрли. Лекин бир лаҳза эътиборсизлик билан қилинган ҳисоб-китоб туфайли бу нарса темир-терсаклар ташланадиган ахлатхонага ташлаб юбориладиган бир уюм занглаган темирга айланади.
Уйингиз ичидаги нарсалар-чи? Улар бироз бўлса ҳам ишончлими? Ҳа, ухлайдиган вақт бўлди. Мушукни ҳайданг, лекин эшикни ёпганингизга ишонч ҳосил қилинг, деразани ёпишни ҳам унутманг. Диққат! Ўғри яқинлашиб қолди…
Ҳаёт мана шундай ўтиб кетаверади. Оламдан ўтганингизда одамлар тобутга фақат битта нарсани – сизни солишади. Кимдир айтганидек, “Кафаннинг чўнтаги йўқ”. Қанчалик аҳмоқона кўринмасин, биз нарсалар сотиб олишга мойилмиз”.
Нарсалар ва бахт
Кўп миқдордаги моддий бойликка эга бўлиш – мукаммал оилавий муносабатларнинг калити ҳисобланмайди. Агар шундай бўлганида эди, камбағал инсонлар ҳеч қачон бахтли бўлолмас эдилар! Аксинча, кўп одамлар “руҳий” бўлиш учун мол-мулкларидан воз кечадилар. Бу ҳам қарама-қарши йўл каби, материализмга мойилликни билдиради. Нарсалар – пул ёки моддий бойлик – турмушни яхши қилиб қўймайди; турмушни инсонлар яхшилайди. Муҳаббатга, тинчликка, сабр-тоқатга, яхшиликка, мулойимлик, юмшоқлик, садоқат ва ўзини тута олишга интиладиган инсонлар ўз ҳаётларини зангламайдиган ва ўғирлаб бўлмайдиган фазилатлар билан тўлдирадилар. Ҳалоллик ва раҳм-шафқатни сотиб олиб бўлмайди, аммо шунга ўхшаш моддий бўлмаган нарсалар ҳаётни қадрли қилади ва бизни бирлаштиради.
Сизнинг моддий нарсаларингиз тортнинг кремли безаги бўлсин. Худо атрофингизга қўйган баракалардан шодланинг, бироқ улар устингиздан ҳукмронлик қилишига йўл қўйманг. Исо айтганидек: “Сизлар аввало Худонинг Шоҳлиги ва Унинг иродаси пайидан бўлинглар, шунда қолган ҳамма нарса сизга берилади” (Матто 6:33).
- Шахсий маблағингизни тартибга солинг. Молиявий мақсаднинг яна бири – молиявий ёзувлар юритиш бўлиши керак. Сиз ўз жуфтингиз билан қуйида берилган оддий рўйхатни кўриб чиқишдан бошлашингиз мумкин. Бундан мақсад муносабатни рағбатлантириш ва муҳим ҳужжатлар қаерда сақланиши ҳақида турмуш ўртоғингизни хабардор қилишдир.
ҲУЖЖАТЛАР УЛАРНИНГ ЖОЙИ
Бюджет дафчарчаси
Кирим-чиқим рўйхати ______________
Машинанинг ҳужжатлари ______________
Туғилганлик ҳақида гувоҳномалар ______________
Уй олди-сотти шартномаси ______________
Киритилган сармоялар рўйхати ______________
Акциялар ______________
Қимматбаҳо қоғозлар ______________
Омонат дафтарчаси ______________
Мерос ______________
Суғурталар ______________
Машина суғуртаси ______________
Ҳаёт суғуртаси ______________
Саломатлик суғуртаси ______________
Мол-мулк суғуртаси ______________
Жорий йил солиқ маълумотномаси ______________
Ўтган йилги солиқ маълумотномаси ______________
Омонат сейфи ва калити ______________
Молиявий масалалар анъанавий тарзда эрнинг зиммасига тушган. Агар сизда шундай бўлса, молиявий масалаларни иложи борича кўпроқ ҳал қилишга рафиқангизни ҳам жалб қилишга ҳаракат қилинг. У бир ой мобайнида тўловларни тўлаш ёки бюджет ҳамда чек дафтарчасидаги балансларни ечиш каби ишларни қилсин. (Буларнинг ҳаммаси эрнинг назорати остида ва унинг ёрдамида амалга оширилиши мумкин). Агар кимдир сиз учун солиқларингизни ҳисоблаб берадиган бўлса, ўша одам билан учрашувга рафиқангизни ҳам олиб боринг, рафиқангиз ҳеч нимани тушунмаса ҳам, ўзини иштирокчи сифатида ҳис қилади (сиз ҳам шундай ўргангансиз!). Мабодо вафот этсангиз, аёлингиз нарсалар қаерда эканини, молиявий ишларингиз қандай кетаётганини ва кимдан ёрдам сўраши мумкинлигини билиши керак. У сизларни яхши танийдиган биронтасини олдига бориб, худди сиздек қарор чиқарсин.
- Доимий ушр режасини тузинг. Молиявий ишларингизнинг энг муҳим жиҳати бу ушрдир; у сизнинг энг олий молиявий устиворлигингиз бўлиши лозим. Ҳеч бир нарса инсоннинг Худога бўлган садоқатини бойликчалик синовдан ўтказмайди.
Ижозатингиз билан майда тафсилотларига тўхталмасдан, ушрлик қилишнинг айрим асосий тамойилларини айтиб ўтсам.
Биринчи навбатда Худога беринг. Ҳикматлар 3:9 да шундай ёзилган: “Ўз бойлигинг, биринчи ҳосилинг билан Эгамизни улуғла”.
Сиз бойсиз. Кўплаб ахборот воситалари агарда сиз “Роллс-Ройс”да юрмасангиз ва ҳашамат ичида яшамасангиз, сизни камбағал эканингизга ишонтиради. Ҳақиқат шуки, америкаликларнинг ҳатто энг қашшоғи ҳам Учинчи Дунёда яшаётган миллионлаб оч ва уйсиз одамлардан бойроқ. Атрофингиздаги нарсаларнинг қийматига очиқ кўз билан қарасангиз, уларда мавжуд бўлган бойликни кўрасиз.
Илк ҳосилингизни беринг. Бошқача айтганда, даромадингизни тақсимлаётганингизда, аввало Худога беринг. Чиқимларингиздан ортганини Худога берманг, чунки одатда Унинг улушини ажратишга келганда пулингиз қолмайди. Биринчи навбатда Унга бериш орқали сиз учун “Худо биринчи ўринда” эканини ифода қилган бўласиз.
Худо ҳамма нарсаларнинг Эгаси эканини ёдда тутинг. Сиз шунчаки, Худо сизга берганларини бошқарасиз, холос. Худонинг пулларини бошқараётганингизни англаб етиш сизга ўз маблағингизга яна бир бор назар ташлашингизга имкон беради. Сиз тафтишга тайёрмисиз?
Қўлингизда борига содиқ бўлинг. Исо шундай деган: “Кичик ишда садоқатли бўлган одам катта ишда ҳам садоқатли бўлади. Кичик ишда садоқатсиз бўлган эса катта ишда ҳам садоқатсиз бўлади” (Луқо 16:10). Худо сизга берган пулларнинг ёмон бошқарувчиси сифатида, сиз солиҳ бўлишга умид қилишингиз мумкин эмас.
Қурбонлик қилиш ҳақида ўйлаганингизда, “қулай вазият” ни кутмаслигингиз керак. Яхшиси ҳозирнинг ўзида қўлингизда борини беринг. Худо каттароқ ҳадя олиш учун пул тўплашингизни истамайди. Катта рақамлар Худода катта таассурот қолдирмайди – У каттароқ юракларни излайди.
Сармоя киритиш орқали келадиган даромадлар ҳақида ўйланг. Худога қурбонлик қилиш – акциялар, қўшма фондлар, солиқсиз қимматбаҳо қоғозлар ёки кўчмас мулклар орасида сиз киритишингиз мумкин бўлган энг яхши сармоя бўлиб, ундан келадиган даромад абадийдир. Қурбонлик қилишни ўрганишингиз учун молиявий режалаштиришга ҳақ тўлашингиз ҳам шарт эмас. Исо шундай деган: “Бу дунёда ўзларингиз учун бойлик ғамламанглар. Ахир, бундай бойликни куя ейди, занг босади, ўғри тушиб ўғирлайди. Аксинча, ўзларингиз учун самода хазина йиғинглар. Бундай бойликни куя емайди, занг босмайди, ўғри ҳам ўғирлай олмайди” (Матто 6:19-20).
Ўрим-йиғимга тайёрланинг. Ҳамма ишларда бўлгани каби, ҳаётда нима эксангиз, шуни оласиз. “Шуни унутмангки, оз эккан оз ўриб олади, мўл эккан эса мўл ўриб олади”, дейди Павлус (2 Коринфликлар 9:6).
Хурсанд бўлиб беринг. Муқаддас Калом бизга ўргатадиган нарсалардан биттаси – Худо нимани ёқтиради-ю, нимани ёқтирмайди. 2 Коринфликлар 9:7 оятда шундай ёзилган: “Ҳар ким норози бўлиб ёки мажбурият билан эмас, балки кўнглида ният этганини берсин. Ахир, Худо мамнуният билан берадиган инсонни яхши кўради”.
Фақат севги билан беринг. “Бор мулкимни муҳтожларга тақсимлаб берсам, менга шараф келтирсин деб, ҳатто қийноқларга рози бўлсам-да, лекин севгим бўлмаса, буларнинг менга фойдаси йўқ” (1 Коринфликлар 13:3).
Бир марта бир дўстим менга шундай фикрни айтди: “Американинг ҳар бир тангасида ёки қоғоз пулида “Биз Худога ишонамиз” деган сўзлар борлиги қизиқ. Бу пулларга “Биз шу пулларга ишонамиз!” деб ёзилмаган. Дўстим ҳар доим инсонлар пул сарфлаганларида ёки чек ёзиб берганларида, уларнинг онгида “Биз Худога ишонамиз” деган сўзлар порлаши учун ибодат қилади.
Мукаммал севги, никоҳ ва жинсий муносабатлар молиявий жавобгарликсиз кундалик ҳаётий ишларда тўғри шаклланмайди. Ибодатда Худонинг иродасини изланг ва У сизга ишониб топширганларини яхши бошқарувчиси бўлишга интилинг. Бизнинг асосий мақсадимиз – Худони улуғлаш ҳамда асосий умидимиз - молиявий эркинликка, берувчи юракка, пулпарастлик устидан ғалабага ва бахтли турмушга эришишда Унга ишонишдир!
Книга на узбекском языке: Муҳаббат тилсими. Жош Макдауэлл
Вы можете добиться того, чтобы ваша любовь была самой плодотворной, и мне хотелось бы помочь вам в этом. Эта книга позволит вам, независимо от вашего семейного положения, по-новому взглянуть и улучшить свои любовные отношения.
Мои многочисленные поездки и общение с тысячами людей побудили меня поделиться с вами наиболее важными принципами этих взаимоотношений.
Если вы цените интимные взаимоотношения, основанные на взаимной любви, вам нужно прочитать книгу «Секрет любви». Если вас интересуют секреты плодотворной любви, брака и сексуальных отношений, эта книга — для вас.
Часто меня спрашивают: «Не вредит ли вашему браку то, что Джош так много путешествует?» Или: «Неужели ваши отношения не страдают из-за плотного графика лекций Джоша?»
