Макс Лукадо. Довюраклар - (Хотима) Китоб Ўзбек тилида
Dovyuraklar (Maks Lukado) O‘zbek tilida Audiokitob
Тасаввур қилинг: сизнинг ҳаётингизда энди қўрқув йўқ
Мундарижа
Миннатдорчилик
1-боб Нима учун биз қўрқамиз?
2-боб Манман қишлоғининг аҳолиси
Ўзининг аҳамиятсизлигидан қўрқиш
3-боб Худо мендан чарчади
Худонинг ҳафсаласини пир қилишдан қўрқиш
4-боб Ташвишлар, йўқолинглар!
Нималардир етишмаслиги қўрқуви
5-боб Менинг фарзандим хавф остида
Ўз фарзандини эҳтиёт қила олмаслик қўрқуви
6-боб Мен жуда тез чўкяпман
Ҳаддан ортиқ машаққатлар олдидаги қўрқув
7-боб Менинг жавонимда аждарҳолар бор
Воқеаларнинг ёмон ривожидан қўрқиш
8-боб Бу шафқатсиз сайёра
Зўравонлик олдидаги қўрқув
9-боб Ўйинчоқ пуллар
Яқинлашиб келаётган қиш олдида қўрқув
10-боб Ўлимигача қўрққанлар
Ҳаётнинг сўнгги лаҳзалари олдидаги қўрқув
11-боб Кофеинли ҳаёт
Келажакдан қўрқиш
12-боб Шубҳалар сояси
Худо йўқ деган қўрқув
13-боб Агар бирон даҳшатли ҳодиса юз берса, нима бўлади?
Дунё миқёсидаги офатлардан қўрқиш
14-боб Битта соғлом қўрқув
Худо менинг қутичамга сиғмайди деган қўрқув
Хотима. Вильямнинг саноси
Хотима. Вильямнинг саноси
1943 йилнинг 3 сентябрь куни кечқурун соат саккиздан ўн етти дақиқа ўтганида, Лондон шаҳри тепасида ПВО сиренасининг чинқириғи янгради. Йўловчилар осмонга қараб, йўлакларда ва катта йўлларда қотиб қолдилар. Машиналар чийиллаб тўхтар эди. Тўхтаган автобуслардан йўловчилар гала-гала бўлиб тушар эдилар. Узоқдан зенит ракеталарининг отилгани эшитилди. Шундоқ яқингинадан артиллериячилар ёритувчи ракеталарни бараварига отдилар. Кўчалар дод-войу нолаларга тўлиб кетди. Айрим одамлар ўзларини ерга юз тубан ташладилар. Баъзилари юзларини қўллари билан беркитиб, бақирар эдилар:
—Бомба ташлаяптилар! Бомба ташлаяптилар!
Ҳамма душман самолётларини кузатар эди. Аммо ҳеч ким ўша самолётларни кўрмаганлиги далили умумий жазавани тўхтата олмас эди.
Аҳоли ≪Бетнал Грин≫ метро станциясига қараб югурди. У ерда аллақачон беш юздан ортиқ одам бошпана топган эди. Кейинги ўн дақиқа ичида уларга яна бир ярим минг одам қўшилмоқчи эди.
Югуриб бораётган оломон киришдаги зинапояда тўқнаш келганида, бир-бирига қулаш бошланди. Қўлида ёш боласи бор аёл, пастга олиб тушадиган, чети кемтик қилиб ясалган ўн тўққиз зинадан бирида қоқилиб, йиқилиб тушди. Унинг гавдаси одамлар оқимига йўлни тўсиб қўйди ва унинг устига худди доминога ўхшаб, ўнлаб одамлар йиқилиб тушдилар. Саноқли лаҳзаларда юзлаб одамлар кир чойшаблар уюми каби тартибсиз, ожизона типирчилаётган уюмга айланди. Вазият шу билан мураккаблашдики, югуриб келишни давом эттираётган одамлар, уларни атайлаб ичкарига қўймаяптилар (гарчи пастда жой етарли бўлса ҳам)» деган хаёлга бордилар. Улар босиб келавердилар. Тўс-тўполон чорак соатдан узоқ давом этган эмас. Мурдалар уюмини ярим тунгача чиқардилар. Оқибатда эркак, аёл ва болалар бўлиб 173 нафар одам нобуд бўлган экан.
Лондонга биронта ҳам бомба ташланган эмас.
Бу одамларни бомба ўлдирмади. Уларни қўрқув ўлдирди1.
Қўрқув осонликча ваҳимага тушадиган оломонни яхши кўради. Қўрқувнинг даромади – бемаъно жазава, азобли ваҳима, уйқусиз тунлардир. Охирги пайтларда у яхши ҳосил йиғиб олмоқда.
Мана, сизга тезкор саволлар. Сиз «ҳаётингиз хавф остида» деган навбатдаги огоҳлантиришни тез эшитишга қанчалик тайёрсиз? Сизнинг кулфатда қолганингиз ҳақидаги сигнални-чи? Рўзнома саҳифаларини варақлаш сизга кифоя қиладими? Радиони ёқиш-чи? Компьютерингиз орқали Интернетга кириш-чи? Агар оммавий ахборот воситаларига ишонсак, бу оламда яшаш ҳозирда шунчаки даҳшатли.
Бу – мақсадга йўналтирилган ташвиқотнинг натижаси, деб гумон қиламиз. Қўрқувнинг бозори чаққон. Қўрқув телетомошабинларни ўзларининг курсиларига ёпиштириб қўяди, пештахталардан журналларни сидириб кетишга мажбур қилади, катта даромадлар келтиради. Янгиликлар дастурлари хавотирга соладиган қуйидаги жумлаларга эътиборимизни тортишни ўрганганлар: ≪Энди қуйидагиларга тўхталиб ўтамиз: рулда бўлганлар учун кўнгилсиз янгиликлар≫;
≪Нима учун шоколад интеллектингиз коэффициентини, яъни онгингиз маҳсулдорлиги даражасини пасайтиради≫; ≪Хавф-хатарни четлаб ўтишимиз учун нима қилишимиз керак≫; ≪Қанақа сув ичаётганимизни биламизми?≫.
Фрэнк Фуреди, Британия рўзномаларида «хавфли» деган сўзнинг неча марта қўлланганини ҳисоблаб чиқиб, оммавий ахборот воситаларида қўрқув индустриясининг ўсиб бораётганини ҳужжатли равишда исбот қилди. 1994 йили бу сўз 2037 марта учраган. Келгуси йили бу сон икки марта кўпайган. 1996 йили бу сўзнинг қўлланиши яна эллик фоизга ошган. 2000йил давомида, «хавфли» сўзи рўзномаларда ўн саккиз минг мартадан кўпроқ босилган2. Тўғрисини айтганда, наҳотки олти йил давомида бизнинг олам тўққиз марта хавфлироқ бўлиб қолган бўлса? Бизни ёмон хабарларга кўмиб ташлаяптилар. Дунё миқёсидаги(глобал) исиш, астероид билан тўқнашув, атипик зотилжам, геноцид, урушлар, зилзилалар, цунами, ОИТС… Қачонлардир булар барҳам топармикан? Ёмон янгиликлар ўзининг ўлпонини йиғиб олмоқда. Бизнинг ҳозирги маданиятимизда– илгари бўлган ҳар қандай даврлардагидан кўра кўпроқ даражада ўта хавотирда бўлиш хосдир. Иккинчи жаҳон уруши тугаганидан кейинги давр ичида биринчи марта ота-оналар бўлғуси авлод биздан кўра ёмонроқ яшайди, деб ҳисоблайдилар3.
Гарчи умр кўриш давомийлиги икки марта узайган ва тиббий тадқиқотлар илгари кўрилмаган юксакликка кўтарилган бўлса ҳам, кўчаларда қора ўлат ваҳшийларча изғиб юрибди, деб ўйлаш мумкин. Журналист Боб Гарфилд энг эътиборли нашрларда соғлиқ мавзусидаги хабарларни кузатиб борди ва бошқа тиббиёт муаммолари қаторида қуйидагиларни аниқлади:
• 59 миллион америкалик юрак хасталигидан азоб чекади;
•53 миллион америкаликда мигрен яъни сурункали бош оғриғи хасталиги бор;
•25 миллион америкалик остеопороз билан хасталанган;
•16 миллион одам семиришдан халос бўла олмай қийналади;
• 3 миллион одам саратон(рак) хасталигига йўлиққан;
• 2 миллион одамда мия фаолияти бузилиши бор.
Агар ҳамма маълумотларни йиғсак, маълум бўладики, 543 миллион америкалик ўзларини у ёки бу жиддий хасталикнинг қурбони деб ҳисоблашади. Бу рақамлар ташвишга солади, чунки бизнинг мамлакатда бор-йўғи 266 миллион одам истиқомат қилади. Гарфильд қайд қилганидек: ≪Ё бизнинг жамият тарихан маҳкум қилинган ёки бизлардан кимдир беҳазил мунофиқлик қилмоқда≫4.
Бор, бундай юқумли ваҳима бор. Бу ваҳима бизни ютиб юбормасин. Биз тинчликни сақлайдиганлар орасида бўлайлик. Келинглар, хавф-хатар борлигини тан олайлик, аммо ақл-ҳушимизни йўқотиб қўймайлик. Ҳар доим ниманидир хавфга қўяётганимизни ёдда тутайлик, аммо қўрқувга берилмайлик. Майли, бошқалар хавотирлик ғуборидан нафас олсинлар, лекин биз эмас. Бизлар бошқа овозни – Худонинг овозини эшитадиганлар қаторига кирайлик. Бу умидсизлик фарёдлари, маҳкумлик инграшлари энди етар. Волл-стритдаги шумхабарчи башоратгўйларга ва рўзномалардаги ваҳималарни сотувчиларга қачонгача қулоқ тутамиз?! Биз нигоҳимизни ва қулоқларимизни бошқа томонга – юқорига қаратамиз. Биз Яратувчимизга юзланамиз ва бунинг шарофати билан камроқ қўрқамиз.
Довюраклик ваҳима қилмайди, у ибодат қилади. Довюраклик йиғламайди, у умид қилади. Довюраклик ишончини йўқотмайди, у қулоқ солади. Довюраклик бизни бутун Муқаддас Китоб давомида «Қўрқманглар!» деб даъват қилаётган Худонинг овозига диққат қилади. У доим бизга шифохона йўлакларида, қабристонларда, жанг майдонларида тасалли берадиган Масиҳнинг овозини эшитади:
… Дадил бўл, ўғлим, гуноҳларинг кечирилди
Матто 9:2.
… Дадил бўлинглар! Қўрқманглар.
Матто 14:27.
Сизлар узоқ–яқиндаги уруш хабарларини эшитасизлар. Бироқ чўчиманглар!...
Матто 24:6.
Юрагингиз сиқилмасин…
Юҳанно 14:1.
Юрагингиз сиқилмасин, қўрқманглар.
Юҳанно 14:27.
Қўрқманглар, сизлар кўплаб чумчуқлардан қадрлироқсизлар.
Луқо 12:7.
Биз Вильям Фарисснинг ажойиб намунасига эргашамиз. У етти ёшлигида, туғилган уйи ёнғин оқибатида йўқ бўлиб бораётганини ўз кўзлари билан кўриб турар эди. У — Ғарбий Африкадаги ≪Пайонир Байбл транслейторс≫ ташкилотининг Муқаддас Китоб таржимонларининг ўғли эди. Вильям жуда қобилиятли бола бўлиб, динозаврларга ва бошқа ҳайвонларга жуда қизиқар эди. Унинг оиласи томи юпқа тунукадан қилинган ва усти қалин сомон билан қопланган уйда яшар эди. Бир куни шамол уларнинг кулбаси томига гулхан учқунини олиб келди ва томга ўт кетди. Фарислар оиласи ўз уйларини ёнғиндан қутқаришга ҳаракат қилдилар, аммо қуёшнинг ёндирадиган нурлари остида қуриб қолган жойда ўтни ўчиришнинг имконияти йўқ эди. Вильямнинг онаси уларнинг уйларидан фақат сўзта ўтинлар қолаётганига ожизона қараб турганида, ўғли ибодат қилаётганини эшитди. Она тушундики, унинг ибодати худди санога ўхшайди. Бир неча кундан кейин ўғли яна ибодат қилаётганини эшитиб, она дарров ёзиб олишга киришди.
Бўронларда ҳам, жалаларда ҳам,
Вулқонлар алангасида ҳам
Раббий сени ҳеч қачон тарк этмас.
Ер қимирлайди, денгизда – цунами,
Аммо Раббий сени ҳеч қачон тарк этмас.
Катта қурғоқчилик, чўллар ловуллаб ёнмоқда, —
Аммо Раббий сени ҳеч қачон тарк этмас.
Уни севганларни Ўзи марҳаматлар;
Уларга кўп ҳадялар берар.
...........................................
Раббийдан қудратли ким бор?
Африка чўлларида сиртлонни
Ким қувиб ета олар?!
Буни фақат Раббий қила олар.
Тоғдан баланд Ким?
Фақат Раббийдир.
Каркидонни ким бўйсундира олар?
Раббий.
Раббий сизга эчки, қўй, сигир,
Жўжалар, кучукча, мушукча берар.
Маъқул келган ҳамма нарсани ато қилар.
...........................................
Раббийдан қудратли ким бор?
Филни ким тўхтата олар?
Шердан жасур ким бор?
Раббийдир.
Чопқир отдан ким тез югурар?
Китни ким тута олар?
Саккизоёқни ким чирмай олар?
Раббийдир.
Масиҳ хочда қурбон бўлди,
Бу қурбонликни Раббий келтирди.
Раббий сизни ҳеч қачон унутмайди.
Муқаддас Китоб —Унинг Сўзидир.
У —олийжаноб Чўпондир.
У сизни яхши кўради,
У Ўз халқини ташлаб кетмайди.
Мана шунақа5.
Аланганинг ваҳимали шуълалари аро бола Худонинг қиёфасини фарқлар эди. Вильям Худога умид қилар эди ва қўрқмас эди. Биз-чи? Шундай қила олмаймизми?
Ҳақиқатан, Вильям. Ҳақиқатан, шундай.
≪Пайонир Байбл транслейторс≫ (Pioneer Bible translators) — Муқаддас Китобни дунёнинг ҳамма тилларига таржима қилишни мақсад қилиб қўйган ташкилот. — Таржимон изоҳи.
Книга на Узбекском языке: - Бесстрашные (Макс Лукадо)
Все мы чего-либо боимся, но Макс Лукадо спешит нас порадовать: от страха есть противоядие! В своей новой книге он призывает читателей задуматься над словами Христа, настойчиво призывавшего Своих учеников не бояться, и предлагает действенное духовное лекарство от страха