Klayv Styeyplz Lyuis G‘alamisning xati- (2-xat) Kitob O'zbek tilida
Ғаламиснинг хати (Клайв Стейплз Льюис) Ўзбек тилида Аудиокитоб
IKKINCHI XAT
Mening qadrli Razilginam!
Sening vasiyligingdagi kishi imonga kirganini bilish alam qildi. Belgilangan jazodan qochib qutulaman deb o‘zingni ovutma (garchi muvaffaqiyat onlarida sen o‘zigni umidlar bilan ovutmasligingga ishonchim komil bo‘lsada). Ahvolni to‘g‘rilash kerak. Tushkunlikka tushish kerak emas — katta yoshda imonga kirgan yuzlab odamlar Dushman qarorgohida bo‘lgach, o‘zlariga kelishdi va endi ular biz bilan. Vasiylikdagi kishining ham ruhiy, ham badanga xos barcha odatlari bizning tegirmonimizga suv quyadi.
Hozirgi vaqtda bizning buyuk ittifoqchilarimizdan biri — jamoat (cherkov)ning o‘zidir. Meni to‘g‘ri tushun. Men biz ko‘rayotgan, makon va zamonni qamrab oluvchi, mangulikka ildiz otgan, tug‘lar tutgan qo‘shinlar kabi qudratli o‘sha Jamoat (cherkov) haqida gapirayotganim yo‘q. Bu manzara, tan olamanki, eng jasur yo‘ldan ozdiruvchilarni ham qo‘rquvga solishga qodir. Lekin yaxshiyamki, o‘sha Jamoat (cherkov) odamlarga ko‘rinmaydi. Sening vasiyligingdagi kishi yig‘ishtirilmagan qurilish maydonidagi qurib bitirilmagan qalbaki gotik uslubdagi binonigina ko‘radi. Ichkariga kirgach, u chuchmal qiyofali mahalliy baqqolni ko‘radi, u esa bunga kichkina yaltiroq kitobni taklif qiladi, bu kitobda xizmatning hech kim yaqqol tushunmaydigan mazmuni yozilgan, u yana ishqalangan muqovali, har xil diniy qasidalarning buzilgan, ko‘pincha yomon va buning ustiga mayda harflarda chop etilgan matnlarini o‘z ichiga olgan kitobni ham taklif qiladi. U o‘z joyiga o‘tirib, atrofga qaraganida, aynan o‘zi qochib yurgan qo‘shnilarini ko‘radi.
Sen ulardan to‘liq foydalanishing lozim. Xudoning fikrlari “Mening Tanam” so‘zlaridan qiyofalarga va yana ortga qaytaversin. Bunda, albatta, o‘rindiqlarda qanday odamlar o‘tirgani hech qanday ahamiyatga ega emas. Balki sen ulardan kimdir Dushman qarorgohidagi buyuk jangchi ekanligini bilarsan. Bu muhim emas. Otamizga sharaflar bo‘lsinki, vasiyligingdagi kishi tabiatan ahmoq. Agar ulardan kimdir yomon kuylayotgan bo‘lsa, g‘irchillama etik kiygan bo‘lsa, yarashmagan kiym kiygan bo‘lsa yoki bag‘baqasi osilib turgan bo‘lsa, vasiyligingdagi kishi bu kulgili hamda beo‘xshov odamlarning imonida kulgili va beo‘xshov nimadir borligiga osongina ishonadi. O‘zing bilasan, vasiyligingdagi kishining miyasida hozir “masihiylik” haqidagi tasavvur yashayapti, u buni “ruhan” deb aytadi, ammo bu bo‘rttirib aytilgan. Uning miyasi yunonlarning xiton deb atalgan kiyimi, shippaklar, yarog‘–aslahalar, yalang oyoqlar haqidagi fikrlar bilan band. Jamoat (cherkov)dagi, atrofidagi odamlar zamonaviy kiyinganligining oddiy dalili uning uchun haqiqiy qiyin masala bo‘ldi (albatta, ongsiz ravishda). Bu masala yuzaga chiqishiga yo‘l qo‘yma va vasiyligingdagi kishi u qavmlarni qanday ko‘rishni istagan bo‘lishini o‘zidan so‘rashiga imkon berma. Uning barcha tasavvurlari xiraroq bo‘lishini kuzat: keyin sening ixtiyoringda butun bir mangulik bo‘ladi va sen do‘zaxga xos bo‘lgan alohida aniqlikni unda uyg‘ota borib, ko‘ngilxushlik qilasan.
U imonga kirgan birinchi haftalardayoq unga albatta yetib keladigan tushkunlik va zaiflashishdan ortig‘i bilan foydalan. Dushman har bir ishning boshlanishida bu umidsizlikka yo‘l qo‘yadi. Odisseya tarixiga maftun bo‘lgan bola yunon tilini o‘rganishni boshlaganda bu umidsizlik paydo bo‘ladi. Sevishganlar turmush qurib, birga yashashni o‘rganganda ham bu umidsizlik namoyon bo‘ladi. Odamlarning har qanday ishida orzu qilishdan voqelikka o‘tish davri bor. Dushman shu umidsizlik bilan bog‘liq tavakkalga boradi, chunki bu jirkanch kichkina mavjudotlar uning erkin tarafdorlari va xizmatchilari bo‘lishidan umidvor bo‘ladi. U hamisha ularni “o‘g‘illarim” deb ataydi, bu bilan ikki oyoqlilarga g‘ayritabiiy sevgisini bildirib, qat’iy ishtiyoq bilan butun ruhiy dunyoni tahqirlaydi. Ularni erkinlikdan mahrum qilishni istamaydi. U odamlar oldiga qo‘ygan maqsadga ularni kuch bilan olib kelishni rad qiladi. U odamlarning “o‘zlari kelishi”ni istaydi. Bizning imkoniyatlarimiz ham mana shunda yashiringan. Lekin yodingda tut, bu yerda biz uchun xavf ham yashirin. Agar ular qurg‘oqchilik davridan bemalol o‘tib olishsa, ular o‘z hissiyotlariga kamroq qaram bo‘lishadi va ularni vasavasaga solish ancha og‘ir bo‘ladi.
Men hozirgacha xuddi qo‘shni o‘rindiqdagilar umidsizlikka hech qanday jo‘yali bahonalar bermayotgandek qilib senga yozdim. Vasiyligingdagi kishi beo‘xshov shlyapa kiygan xonim – ashaddiy qarta o‘ynovchi, g‘irchillama etikli kishi esa – qurumsoq va yulg‘ich ekanligini bilgach, vazifang ancha yengillashadi. Sen shunchaki uning bu tarzda o‘ylashiga xalaqit ber: «Agar o‘rindiqda yonimda o‘tirganlarning xato–kamchiligi ularning imoni – shunchaki ikkiyuzlamachilik va ko‘nikma ekanligini isbotlaydigan bo‘lsa, men qanday bo‘lsam, shu holimcha o‘zimni masihiy deb hisoblashim mumkinmi?» Shunchalik oydin fikr uni chetlab o‘tishi mumkinmi, deb so‘raysan? Mumkin, qadrli Razilginam, bemalol mumkin! U bilan aqlliroq muloqot qil, shunda bu uning xayoliga kelmaydi. Hali uning Dushman bilan mustahkam aloqasi yo‘q, shu bois haqiqiy itoat yo‘q. U hatto tiz cho‘kib bo‘lsada, o‘zining gunohokorligi haqida qanchalik gapirmasin, buning hammasi — to‘tiqushning takrorlashidir. Qalbining tubida hali ham u imonga kelganida Dushmanimizga katta sharaf ko‘rsatganiga ishonadi va cheklanib qolgan, zerikarli odamlar bilan birga jamoat (cherkov)ga borib, katta itoatkorlik ko‘rsatayapman deb o‘ylaydi. Uni mana shu holatda iloji boricha uzoq ushlab tur.
Seni yaxshi ko‘ruvchi amaking G‘alamis.
Книга на Узбекском языке: «Письма Баламута» (Клайв Стейплз Льюис)
«Письма Баламута» Клайва Льюиса — уникальное произведение. Это и повесть в лучших традициях эпистолярного жанра, и философская притча, и аллегорическое религиозное наставление.
«Письма Баламута» — рассказ Клайва Льюиса 1942 года, написанный в традициях эпистолярного жанра в котором за внешне забавной историей скрываются серьезные духовные проблемы.