Сен уддалайсан (Макс Лукадо) 5 bob

Макс Лукадо. Сен уддалайсан - (5-боб) Узбек тилида

Sen uddalaysan (Maks Lukado) Audiokitob Uzbek tilida.

МУНДАРИЖА

1 БОБ. Сен уддалайсан

2 БОБ. Мисрга жойлашиш

3 БОБ. Ёлғиз, лекин бутунлай эмас

4 БОБ. Аҳмоқликни аҳмоқлик билан тузатиб бўлмайди

5 БОБ. Э-ҳа, бу бор-йўғи тайёргарлик эдими?

6 БОБ. Худо ҳаракат қилганда кутиб тур

7 БОБ. Масхарабоз

8 БОБ. Ҳаётда ҳамма нарса яхши бўлмаса ҳам, Худо барибир яхшими?

9 БОБ. Илтимос, озгина бўлса ҳам миннатдор бўл

10 БОБ. Оилавий хафагарчиликлар ҳақида гаплашамиз

11 БОБ. Қасос олиш ёқимли, лекин кейин…

12 БОБ. Олий Ҳукмдор – сенинг Аканг

13 БОБ. Хайрлашишлар билан видолаш

14 БОБ. Тинчлан ва бардам бўл

15 БОБ. Офат. Худо. Яхшилик

5 БОБ. Э-ҲА, БУ БОР-ЙЎҒИ ТАЙЁРГАРЛИК ЭДИМИ?

1965 йилнинг 28 ноябр куни Говард Рутлежнинг қирувчи самолёти уриб туширилди. Учувчи парашютда сакради ва шимолий ветьнам ҳарбийларига асир тушди. Уни ўша заҳотиёқ Ханойдаги қамоқхоналардан бири – “Парчаланган қалблар меҳмонхонаси” га юборишди.

Камера эшигини шарақлатиб ёпиб, занглаган қулфни ғийчиллатиб қулфлаганларида, мени чексиз ёлғизлик ҳисси қамраб олди. Мен 3,5 метр квадратли камеранинг муздек бетон полига ётдим. Бурним инсон ахлатининг бадбўй ҳидидан битиб қолди. Ёнимдан кичикроқ мушукнинг катталигича келадиган каламуш ўтиб кетди. Камеранинг деворлари, поли, ҳатто шифти ҳам ахлатга тўла эди. Эшикнинг устидаги, шифтга уланиб кетган кичкинагина дераза панжара билан қопланганди. Камера ўта совуқ ва қорним жуда оч бўлгани учун мушакларим қақшаб, бўғинларим оғрирди. <…>

Ёлғизликка маҳкум қилинган инсонни қандай ожизлашиб қолиши ҳамда синишини тушунтириб бериш мушкул. Ўтириш ёки туриш, ухлаш ёки бедор бўлиш жуда тез жонингизга тегади. Камерада ҳеч қандай китоб, ҳеч қанақа қоғоз, журнал ёки газета йўқ. Фақат тўқ кул рангдан жигарранггача бўлган рангни ҳис қилишингиз мумкин ҳолос. Қуёш ботишини ёки ойнинг чиқишини, гуллар ёки ям-яшил ўтларни кўриш яна насиб қилгунича ойлар, ҳатто йиллар ўтиши мумкин. Ёлғизликка маҳкум қилинганингизда, ифлос камеранинг сукунатида қолганингизда ҳамда сассиқ ҳиддан нафас олишга мажбур бўлганингизда бор кучингизни ақлдан озиб қолмасликка сарфлайсиз.(1)

Бизларнинг ҳеч биримиз ҳарбий асирларга мўлжалланган даҳшатли лагерларга тушмасмиз, бироқ ҳаммамиз қайсидир маънода асирликдан азоб чекамиз.

Бугун электрон почта орқали мактуб олдим. Унда яқинда она бўлган аёл учун ибодат қилишимни илтимос қилишган экан. Бу аёлга яқинда қизил бўрича ташхисини қўйишибди. У бедаво касалликка асир бўлишга маҳкум қилинганди.
Кеча биз аёли тушкунликка тушиб қолган киши билан қаҳва ичдик. Аёлининг касаллигидан у жуда чарчаган (қўлларига кишан солинган), шунинг учун айбдорлик ҳисси уни қийнарди (оёқларига кишан солинган).
Эллик йиллик биргаликдаги умргузаронликдан кейин дўстимнинг рафиқасида ҳотира йўқолиши сезила бошлади. Дўстим рафиқасидан машинанинг калитини олиб қўйишга мажбур бўлди, энди ҳар доим унинг ёнида бўлиб, унга ғамхўрлик қилди. Улар биргаликда қарилик гаштини суришга умид қилишганди. Уларда бу имконият бор, бироқ аёли бугун ҳафтанинг қайси куни эканини ҳам эслолмайди.

Ҳар биримиз: “Худо қаёққа қараяпти? Нима учун У бундай азобларга йўл қўйди? Бундан нима маъни?” деб савол берамиз. Юсуф ҳам шу саволарни берган.

Пўтифарнинг хотини Юсуфни васваса билан ётоғига олиб кира олмагач, уни куч билан жинсий алоқа қилдиришга ҳаракат қилди. Юсуф қочиб кетмоқчи бўлганида аёл унинг кийимидан ушлаб тортади ва уни йиртиб олади. Юсуф кийимдан кўра пок номини сақлаб қолишни афзал кўрди. Шунда Пўтифарнинг хотини қочиб кетган Юсуфга туҳмат қилди: эри уйга келганида тажовузнинг далили сифатида у эрига Юсуфдан йиртиб олинган кийимни кўрсатди. Пўтифар хизматкорни жинсий тажовуз қилишда айблаб, зиндонга ташлади. “… Шундай қилиб, Юсуф зиндонда қолаверди. Лекин Эгамиз Юсуф билан бирга бўлиб, унга марҳамат кўрсатарди. Натижада зиндонбоши Юсуфга илтифот қиларди” (Ибтидо 39:20, 21)

Юсуф тушган зиндон замонавий қамоқхонага ўхшамасди, балки қоронғи ва зах ертўла бўлиб, у ерда қолдиқлар ва сасиган сув беришарди. Соқчилар Юсуфни камерага улоқтириб, орқасидан эшикни қулфлашди. Юсуф тушкунликка тушиб, деворга суянган ҳолда ерга ўтирди. “… (Мен) бу ерда зиндондаман, лекин ҳеч қандай айбим йўқ” (Ибтидо 40:15).

Юсуф Пўтифарнинг хонадонида тинимсиз меҳнат қилиб, хўжайинига кўп фойда келтирганди. Унинг меҳнати туфайли уйдаги барча ишлар ўз вақтида бажарилар, хоналар ҳам топ-тоза бўларди. У янги ҳаётга кўниккан, Пўтифарнинг хотинини васвасаларига енгилмаганди, лекин булар учун қандай мукофот олди? Зиндонга ташланганида муддатидан олдин озод бўлишга умиди ҳам йўқ эди. Қачондан бери яхши ҳулқи учун инсон қамоққа ташланадиган бўлди?

Жавобини билишни истайсанми? Ибтидо 3 бобда ёзилган воқеалар содир бўлгандан бери, яъни бу оламга гуноҳ кириб келгани тасдиқланганидан бери. Йўлдан озган фаришта Люцифер қиёфасида ер юзига буюк ёвузлик кириб келган. Иблис “шердай бўкириб, бировни ютиб юбориш учун изғиб юраркан” (1 Бутрус 5:8), у солиҳ инсонларга жиддий муаммолар яратишга ҳаракат қилади. Ҳудди Павлус билан бўлганидек, ҳушхабар тарқатувчиларни қамоққа ташлайди. Юҳаннога қилганидек, чўпонларни қувғинга дучор қилади. Лазарга қилганидек, Исонинг дўстларининг соғлиқларига шикаст етказади. Лекин унинг омадсизлиги шундай: иблиснинг зўр бериб қилган саъй-ҳаракатлари ҳар доим акс натижани беради. Қамоққа ташланган Павлус Янги Аҳд мактубларининг муаллифига айланди. Қувғин қилинган Юҳанно ваҳий кўради ва руҳий олам ҳақида ёзади. Лазарнинг қабри эса Масиҳнинг буюк мўъжизаларидан бири намойиш этилган жой бўлиб қолди.

Қасддан қилинган ёвузликлар яхшиликка айланиб қолди.

Балки охирги ибора қайта ўқилганида худди реклама сингари зерикарли ва алдамчи бўлиб кўриниши мумкин. Ишон, буни атайлаб қилмадим. Сен учун ногиронлик аравачасидан, бўш музлатгичдан ёки Хаста юракдан ёқимсизроқ нарса йўқ. Бу муаммолар аёзли шамолга қарши тоққа чиқиш билан баробар. Эҳ, бу қанчалар мушкул.

Бироқ улар шунчаки тасодиф эмас. Худо вақти-вақти билан бошқармайди. У тасодифан ғалаба қилмайди. Бир кун тахтда ўтириб, кейинги куни уни тарк этмайди. “Эгамиз ниятини тўлиқ бажармагунча, Ўз ғазабидан тушмайди” (Еремиё 30:24). Сен тушган вазият сен учун оғир бўлиши мумкин, лекин Худо учун эмас. Худо сенинг бу вазиятингдан Ўз мақсади учун фойдаланишга қодир ва албатта шундай қилади.

Юсуфнинг қамоққа ташланиши бунга яхши мисол бўлади. Бизнинг фикримизча, Миср зиндони Юсуфнинг ҳаётига қалин қора чизиқ тортди. Иблис буни зулмат кучларининг тўлиқ ғалабаси, деб ифодалаши мумкин эди. Зиндон эшиклари Юсуфнинг ортидан ёпилганидан кейин унинг бахтли келажаги ҳақида унутса ҳам бўларди. Иблис ўз ниятига етди.

Ишонмаслигинг мумкин, лекин Худо ҳам ишонмайди.

Унинг (Юсуфнинг) оёқларига занжир урилди,

Бўйнидан темир халқа ўтказилди.

Унинг сўзлари бажо бўладиган вақт келгунча,

Эгамизнинг каломи Юсуфни синади (Забур 104:18, 19)

Иблис тузган ёвузликни Худо синовга айлантиради. Муқаддас Калом синовлари доимо инсонни поклайди ва унинг қалбини тайёрлайди. Худди олов қимматбаҳо метални кераксиз қолдиқлардан тозалагани каби синов ҳам инсон қалбини кераксиз ва нопок нарсалардан поклайди. Забурчи шундай ёзади:

Эй Худо, Сен бизни синадинг,

Кумушни тозалагандай бизни тозаладинг.

Бизни тузоққа йўлиқтирдинг,

Елкамизга оғир юк ортдинг.

Араваларни бошимиз узра юргаздинг,

Олов, сувлардан биз кечиб ўтдик,

Фаровонликка бизни олиб келдинг.

Забур 65:10-12

Худо бизни инсонлар, қийинчиликлар ёки муаммолар орқали ҳар куни синайди. Бир зум тўхтаб, ўз ҳолатинг ҳақида ўйлаб кўр. Унда бугунги кун учун бирон синовни кўряпсанми? Йўлда бир неча соат тиқиқлинчда қолиб кетдингми? Об-ҳаво ноқулайлик туғдиряптими? Бўғимларинг азоб беряптими?

Агар муаммоларга англашилмовчилик ёки оёқдан чаладиган кўнгилсизлик сифатида қарасак, оқибатда ғазабланиб, тушкунликка тушиб қоламиз. Лекин муаммоларга Худога улуғворлик келтирадиган, ўзимизга эса руҳан етуклик келтирадиган синов сифатида қарасак, ҳатто энг арзимас муаммо ҳам ўз маъносига эга бўлади.

Икки кун аввал дам олиш куним жиддий синовга айланди. Деналин иккимиз бироз тортишиб қолдик. Уйимизни сотишимиз кераклигига келишиб олганимиздан сўнг риелтор борасида келиша олмай қолдик. Мени ўзимга яраша сабабларим бор эди, аёлимни эса ўзига яраша. Биз бу муаммони ҳар томонлама муҳокама қилиб кўрдик, бироқ бир-биримизни ишонтира олмадик. Бир сўз билан айтганда, биз жанжаллашиб қолдик ва бир-биримизга тескари қараб кетдик.

Бизнинг жамоатимизда мунтазам равишда шанба кунлари хизмат олиб борилади. Хизматга бориш ва ваъз айтиш вақти келганида, Деналин билан юзаки Хайрлашиб, Худонинг хизматини бажо келтириш учун уйдан чиқдим. “Бу муаммони кейинроқ ҳал қиламиз”, - дедим аёлимга.

Лекин Худо муаммони зудлик билан ҳал қилишга қарор қилди. Уйимдан жамоатгача бўлган масофа машинада кўпи билан беш дақиқалик йўл. Шу вақт мобайнида Худо ичимда виждон азобини уйғотишга улгурди. “Жамоатимда ваъз қилишдан аввал аёлинг билан ярашиб олшинг лозим эмасми?”

Бу аёлимга қўполлик қилишда давом этишим ёки ундан кечирим сўрашим кераклигини аниқлаб олиш учун бир синов эди. Ўртамизда содир бўлган келишмовчиликни инкор этаманми ёки муаммони ҳал қиламанми? Синовлардан ҳар доим ҳам яхши ўтаман, деб мақтана олмайман, бироқ бу гал фаҳр билан ўтдим. Маъруза бошлангунича Деналинга қўнғироқ қилиб, қайсарлигим учун узр сўрадим ва кечиришини илтимос қилдим. Кейинроқ, ўша оқшомда риелтор борасида бир қарорга келдик ва биргаликда ибодат қилиб, бу мавзуга бошқа қайтмадик.

Ҳар бир кун – навбатдан ташқари назорат, баъзан эса якуний имтихондир. Тақдирнинг кутилмаган ва қақшатгич зарбасидир: тушкунлик, Хасталик, бахтсизлик. Худди Юсуф каби қўлингдан келган барча ишларни қиласан. Ва худди у каби у ёки бу жазога маҳкум бўласан. Нима учун, дейсанми? Нима учун Худо Юсуфни зиндонга тушишдан сақлқаб қолмади? Эҳтимол, бунинг жавоби мана бу ердадир? “Ахир, имонингиз синалганда сизлар сабр-тоқат қилишни ўрганасилар. Бу ўзингизга ҳам аён. Ҳар қандай вазиятда сабр қилишни ўрганинглар, шунда етук, бекаму кўст, комил инсонлар бўласизлар” (Ёқуб 1:1-3).

Болалигида Юсуф отасининг арзанда ўғли эди: ҳамма нарсаларда уни авайлаб, Ёқуб Юсуфни ёмон ўргатиб қўйганди. Ўз орзулари ҳамда шуҳратпарастликлари билан бўлишиш имкониятини қўлдан бермаган Юсуф ниҳоятда ўзига бино қўйган эди. Ҳатто Пўтифарнинг уйида ҳам у ёқимтойга айланди, жуда тез хизмат поғоналаридан юқорилади ва барчанинг диққат марказида бўлди. У осонликча муваффақиятга эришганди. Эҳтимол, мағрурликка ҳам. Бундай ҳолатда зиндонда маҳбус бўлиш Юсуф учун покланиш даври бўлган. Худо Юсуфни қандай муаммолар кутаётганини билиб, Ўз хизматкорини мустаҳкамлаш мақсадида бу кўнгилсизликдан фойдаланди.

“Зиндонбоши зиндондаги ҳамма маҳбусларга қараб туришни Юсуфга юклаб қўйди, зиндонда бўладиган ҳамма ишларга Юсуф масъул эди” (Ибтидо 39:22). “Раҳбарларга бошқариш кўникмаларини ўргатиш” тренинги ҳақида икки оғиз сўз! Пўтифарнинг хонадонида Юсуф хизматкорларни ва меҳнаткаш қулларни бошқарган эди, зиндонда эса кўпчилиги камтар, ҳурматга сазовор ҳамда илтифотли бўлмаган маҳбуслар устидан назоратчи бўлган. Агар Юсуф бурчакка тиқилиб олиб, “Нимага шаъма қилаётганингизни биламан. Энди бирон кимга ҳатто бармоғимни ҳам қимирлатмайман”, деганида ҳам ҳайрон бўлмасдим. Лекин у шикоят ҳам қилмади, хафа ҳам бўлмади, аксинча маҳбусларни бошқаришга тайёр эканини намойиш қилди.

Юсуф фиръавннинг собиқ соқийси ҳамда новвойига катта саҳоват кўрсатди. Бир куни тонгда уларни чуқур қайғуга ботган ҳолда кўриб қолди, аслида уларга эътибор бермаса ҳам бўларди. Унинг нима иши бор улар билан? Улар қайғурадими, хафа бўладими, унига барибир эмасми? Лекин Юсуф уларга қизиқиб қолди. Юсуфнинг бу сўзлари унинг зиндонда айтган илк сўзлари эканини ёзма исботи ҳисобланади, лекин унинг кўнгилчан инсон эканини ифодалайди: «Нимага бугун жуда ғамгин кўринасизлар?» (Ибтидо 40:7). Акалари хоинлик қилиб, уни қул қилиб сотиб юборган бўлса ҳам, ноҳақ зиндонга тушган бўлса ҳам Юсуф ҳануз инсонларга бефарқ эмасди. Сенингча, тез орада инсониятни очликдан қутқариш учун улкан ишларни амалга оширадиган инсон учун бундай азоблар адолатданми?

Бироқ Худонинг сабоқлари бу билан тугамади. Соқий ҳам новвой ҳам кўрган тушларидан ташвишда эдилар. Соқий тушида ток дарахти ва унинг учта новдасини кўрганди; у тушида узумнинг шарбатини сиқиб фиръавннинг қадаҳига қуйибди. Новвой ҳам бошида учта нон саватини олиб кетаётганини, қушлар эса нонларни чўқиётганини тушида кўрганди. Иккаласи ҳам тушларини таъбирини эшитиш учун Юсуфга мурожаат қилишди, Юсуф эса тушларнинг таъбирини Худодан олди. Лекин таъбирларни улар билан бўлишишни истайдими? Охирги марта шундай қилганида уни қуриган сардобага ташлашган эди. Бундан ташқари, у олган вахийнинг фақат 50 фоизигина хушхабар бўлиши мумкин эди. Бундай вахийни уларга айтиш керакми? Фиръавннинг ҳузурида Худонинг сўзларини аниқ айтишга журъат қила оладими? Бу синов эди ва Юсуф бу синовдан ўтди. У соқийга хушхабарни айтди («уч кун ичида фиръавн сени озод қилиб, олдинги мансабингга қайтаради»). Улардан бирини ҳаммасини бошидан бошлаш имконияти, иккинчисида эса қатл қилиниш тақдири кутиб турган эди.

Синов, синов, синов… Юсуф банди қилинган жой қамоқхона бўлиб, заҳ хиди анқиб турарди, лекин агар Юсуф тушган бу жой қандай номланишини фаришталардан сўрасанг, улар жўр бўлиб, шундай жавоб берган бўларди: «Юсуф ҳарбий хизматдаги «махсус тайёргарликдан» ўтди».

Сенинг бугунги аҳволинг худди кўниктириш марказидаги ҳолатга ўхшайди, касалхонанинг иси келади, лекин агар фаришталардан сўрасанг, «сен махсус тайёргарликдан ўтмоқдасан», деган жавобни эшитасан.

Худо сени унутгани йўқ. Аксинча, У сени Ўзининг машғулотлари учун муносиб кўрди. Ибронийча “синамоқ” феъли “диққат билан текшириш, разм солиш, танлаш” феълидан олинган (2). Худо сенинг азобларингга эътибор бермаяпти, деган фикрни миянгдан чиқариб ташла. Йўқ, У сендан кўзини узгани йўқ, эртанги кунда қилиниши лозим бўлган ишларни кўриб, бугунги кундаги шароитдан синов сифатида фойдаланиб, сени эртанги кун учун тайёламоқда.

Унинг бундай йўл тутишга ҳаққи борми? У – Кулол, биз эса – лоймиз. У – Чўпон, биз – қўйлармиз. У – Боғбон, биз эса – новдамиз. У – Устоз, биз эса – шогирдлармиз. Унинг таълимотига ишон. Сен буни уддалайсан. Агар Худо маҳбусни президент даражасига кўтаришга қодир бўлса, сенинг “умидсиз” вазиятингдан қандайир яхши нарса яратишга қодир эмас, деб ўйлайсанми?

Унутма, ҳамма синовлар ўткинчи. Уларнинг чегараси бор. “Шунинг учун хурсанд бўлинглар! Сизлар турли синовлар туфайли вақтинча қийналяпсизлар…” (1 Бутрус 1:6). Синовлар абадий давом этмайди, чунки бизнинг ердаги умримизнинг чегараси бор. “Ахир, биз кечагина туғилганмиз, … ҳаётимз ҳам соядек ўтиб кетади” (Аюб 8:9). Айрим синовлар бу дунёдаёқ ўтиб кетади, бироқ барча синовлар қиёматда барҳам топади.

Ҳозирча эса Юсуфдан намуна оламиз. Худо бизни машқ қилдиришига имкон берамиз. У топшириқларни қандай бажараётганимизни кузатиб туради, агар биз кичик ишда Унга содиқ бўлсак, У бизга каттароқ ишларни беради (Матто 25:21 га қара). Фиръавн саройида иш бошлашидан олдин Юсуф ошхонада ҳам, зиндонда ҳам ўзини кўрсатди. У бутун бошли халқнинг ғамини ейишдан олдин новвой ҳамда соқийга эътибор қаратди. Яхши ишнинг мукофоти – аввалгидан ҳам яхшироқ ишлашдир. Катта ютуқларга эришишни орзу қиласанми? Кичик ишларда ўзингни кўрсат. Қатъийлигингни намойиш қил. Дангасалик қилма. Шикоят қилма. Майли, бошқалар қамоқнинг қоронғи бурчакларида ётаверсин, лекин сен ётма, чунки Худо Ўз хизматчиларини қандай таёрлаши сенга маълум. Бугун ҳибсда бўлган инсон эртага бош вазир бўлиши мумкин. Шунинг учун топшириқни олдингми, уни бажаришга кириш.

Бошқаларнинг азобларини кўриб туриб, юз ўгирма. Агар Юсуф фиръавн аъёнларининг юзидаги ташвишга эътибор бермаганида нима бўларди? Агар у ўз ташвишларини ўйлаб, бошқаларга эътибор бермаганида нима бўларди? Унда Худо уни қамоқдан қутқарган бўлармиди? Буниси маълум эмас. Лекин шуниси аниқки, Юсуфнинг юмшоқ қалби қамоқнинг эшикларини очди, чунки соқий у ҳақда фиръавнга сўзлаб берди. Худо азобларни эътиборсиз қолдирмайди. Синов даври – ўзинг учун эмас, яқинларинг учун хизмат қилиш давридир. Ўзингга ачинишни бас қил. Худо атрофингга қўйган инсонларни сев. Уларга Худонинг хушхабарини айт ва сенинг машаққатларинг улар учун гувоҳликка айланади. “…Худо бизга тасалли беради. Шундай экан, биз ҳам азоб чекаётган инсонга тасалли бера оламиз. Худо бизга берган тасалли билан уни овунтира оламиз” (2 Коринфликлар 1:4).

Сен фарзандини ёлғиз тарбия қилувчилар ёки меҳнатга лаёқатсиз умр йўлдошига ғамхўрлик қилувчилар курсига аъзо бўлмагансан, тўғрими? Йўқ, буни Худо Ўз қўлига олди. У иблиснинг ёвуз ниятларини олиб, ўқув курсига киритди. Нима учун? У сенга ўргатганларини бошқаларга ўргатишинг учун. Сенинг азобларинг улар учун сенинг хабаринг бўлиши мумкин.

Боб Бенсон ўзининг “Уйда кўришгунча” (See You at the House) китобида келтирган суҳбат менга жуда ёқади. Унинг дўстларидан бири юрак ҳуружига учрайди. Аввалига дўсти уни вафот этади, деб ўйлайди, лекин унинг бахтига дўсти нафақат тирик қолди, балки тузалиб ҳам кетди. У жарроҳлик амалиётини бошидан ўтказганидан бир неча ой ўтиб, шу суҳбат бўлиб ўтди:

Хўш, юрак хуружи қандай экан?
Ўлиб қоламан, деб ўйлаган эдим.
Яна бир марта шундай бўлишини истармидинг?
Йўқ!
Кимгадир буни бошидан кечиришни маслаҳат берасанми?
Албатта йўқ.
Олдингидан кўра ҳаётингни қадрига етадиган бўлдингми?
Ҳа, албатта.
Нелл иккалангиз бир умр ажойиб жуфтлик бўлгансизлар. Ҳозир эса янада яқинроқ бўлдинглар, тўғрими?
Ҳа.
Яқинда неварали бўлдинг, деб эшитдим?
Ҳа. Сенга унинг суратини кўрсатдимми?
Инсонларга бўлган муносабатинг ўзгардими? Уларга нисбатан эътиборлироқ ва меҳрибонроқ бўлдингми?
Ҳа.
Эҳтимол, Худога ўзинг ўйлагандан ҳам яқинроқ бўлиб қолгандирсан?
Ҳа.
Хўш, юрак хуружи қандай экан? (3)

“Қайси гуноҳим учун, Худойим?” деб сўраш ўрнига, “Нима учун, Худойим? Бундан нима ўрганишим мумкин?”, деб сўра. “…Эгамизнинг буюклигини, қудрати ва ажойиботларини… унутманглар” (Қонунлар 11:2). Худодан аҳволингни яхшилашини сўраш ўрнига, шу вазиятдан фойдаланиб, сени ўзгартиришини сўра. Ҳаёт – топширилиши зарур бўлган имтиҳондир. Шундай экан, нима учун бу имтиҳонни имкон қадар яхшироқ топширишга ҳаракат қилмаслигимиз керак?

Биз биламизми – йўқми, хоҳлаймизми – йўқми, Худо ҳар биримизнинг юрагимизда ишлайди, “Ҳа, У инсонга ғам келтириб, озор беришни ҳуш кўрмайди” (Марсия 3:33). У бизнинг азобларимиздан роҳатланмайди, балки муваффақиятларимиздан қувонади, “Худо сизларнинг ҳаётингизда бошлаган эзгу ишини Исо Масиҳ келадиган кунгача битиришига аминман” (Филиппиликларга 1:6). У ҳаммасини уддалайди. Уддалай олмай қолиши мумкин эмас. “У Ўзининг манзур мурод-мақсадини Исо Масиҳ орқали” сенда бажо келтиради (Ибронийлар 13:21). Ҳар қандай муаммо – у катта ёки арзимас бўлишидан қатъий назар, сени келажак учун тайёрлашга қодир.

Ховард Рутлеж вьетнамдаги ҳарбий асирлар лагерида ўтказган вақтларини ўзи учун ўта фойдали вақтлар, деб ҳисоблайди. У шундай ёзади:

Ўша узоқ муддатли асирликда мен ҳаётимни мулоҳаза қилишимга тўғри келди, муҳим нарсаларни аҳамиятсизларидан, арзийдиганларини арзимайдиганларидан ажратиш орқали ўзимни янча енгил ҳис қилдим.

Тез орада руҳий очлигим гамбургер ва стейкка бўлган эҳтиёжимдан ҳам ошиб тушди… Қалбимнинг мендаги ҳеч қачон ўлмайдиган қисми ҳақида билишни истадим. Мен Худо ҳақида, Исо Масиҳ ҳақида, жамоат ҳақида гаплашишни истардим… Ҳаётим Худосиз қанчалар бўш эканини англаб етишим учун қамоқ менга асқотди.

31 август, азобларимнинг йигирма саккизинчи куни ниҳоясида мен фарзандларим борлигини эсладим, бироқ уларнинг нечта эканини эслай олмадим. Унутиб қўймаслик учун Филлис исмини қайта-қайта такрорлардим. Фақат тирик қолишим учун куч беришини сўраб ибодат қилардим. Йигирма саккизинчи куни тунда агар бу даҳшатлардан омон қолиб, уйга қайтиб борсам, биринчи якшанба куниёқ Филлис ва болалар билан бирга жамоатга боришга ва Исо Масиҳга бўлган эътиқодимни эълон қилишга Худога ваъда бердим. Бу тирик қолиш учун Худо билан тузилган сулҳ эмасди. Аксинча, узоқ ойлар чуқур мулоҳаза қилиб, берилган ваъда эди. Мен Худога ва имонлилар билан мулоқотга муҳтож эканлигимни англаб етишим учун қамоқ ва азобли соатлар менга асқотди. Худога ваъда бериб, тонггача тирик қолишга куч бериши учун ибодат қилдим.

Қамоқхонанинг эшиги остидаги тешикдан тонг нури хонамга кириб келганида, меҳрибонлиги учун Худога миннатдорчилик билдирдим. (4)

Қийинчиликларга ҳаётингдаги тўсиққа қарагандек эмас, балки ҳаётга тайёргарлик, деб қара. Ҳаёт йўлинг осон бўлади, деб ҳеч ким ваъда бермаган, бироқ Худо бу тартибсизликни бир зумда яхшиликка айлантиради. “Сизларнинг муаммоларингиз – бу, жазо эмас, бу тарбия – фарзандларга бериладиган одатий амалиётдир… Худо манфаатимиз учун бизни тарбиялаб, Ўзининг муқаддас ҳаёти учун тайёрлайди” (Ибронийларга 12:8, 10).

Книга на Узбекском языке: Ты справишься (Макс Лукадо)

Ты боишься, что не справишься? Все боятся. Мы боимся, что никогда не пройдет депрессия, никогда не иссякнут слезы, никогда не прекратятся страдания. Оказавшись на дне глубокого рва, каждый из нас сомневается, что сможет оттуда выбраться. Автор этой книги предлагает вспомнить историю библейского Иосифа - брошенного в ров братьями, проданного в рабство, несправедливо обвиненного и заключенного в темницу - и научиться доверять Богу, Который любую нашу скорбь обернет нам во благо. Подлинная вера не избавляет нас от страданий, но позволяет нам пройти через них.