Эмерсон Эггерих. Севги ва ҳурмат - (12-боб) Ўзбек тилида
Sevgi va hurmat (Emerson Eggerix) O‘zbek tilida Audiokitob
МУНДАРИЖА
Кириш
МУҚАДДИМА. Севгининг ўзи камлик қилади
БИРИНЧИ ҚИСМ. ТАНГЛИК ДОИРАСИ
1. Никоҳ муносабатларини такомиллаштиришнинг оддий сири
2. Мулоқот қилиш учун шифрни топиш зарур
3. Аёл нега ҳурмат қилмайди, эр нега севмайди?
4. Танглик доираси эркаклар кўпинча қўрқадиган нарсага таянади
5. Аёл остонадаги гиламча бўлишдан қўрқади, эр унинг кўнглини ололмай сарсон
6. Аёл иккиюзламачи бўлишни истамайди, эр ўзига ҳурмат йўқлигидан нолийди
7. Аёл эрини кечиролмайди, эр аёлини севиб бўлмайди, деб ҳисоблайди
ИККИНЧИ ҚИСМ. ҚУВВАТ ДОИРАСИ
8. Оилавий ҳаёт – аёлга севгини қандай намоён этиш керак
9. Бирлашув – аёл яқинликни хоҳлайди
10. Очиқлик – аёл унга нисбатан самимий бўлишингизни истайди
11. Тушуниш – уни тузатишга уринманг, шунчаки тингланг
12. Муроса – аёл сизнинг зийрак бўлишингизни хоҳлайди
13. Садоқат – аёл сиз учун ўзининг энг қадрли эканини ҳис қилишни истайди
14. Иззат – аёл уни ҳурмат қилишингизни ва ардоқлашингизни истайди
15. Эрга ҳурматни қандай намоён этиш мумкин
16. Бўйсуниш – эрингизнинг ишлаш ва муваффақиятга эришиш истагини қадрланг
17. Иерархия – эрингизнинг оилани ҳимоя қилиш ва таъминлаш истагини қадрланг
18. Нуфуз – эрингизнинг хизмат қилиш ва бошқариш истагини қадрланг
19. Зийраклик – эрингизнинг таҳлил қилиш ва маслаҳат бериш истагини қадрланг
20. Муносабатлар – эрингизнинг чин дўстликка интилишини қадрланг
21. Шаҳвоният – эрингизнинг жинсий алоқага интилишини қадрланг
22. Агар сиз ҳаракат қилсангиз, қувват доираси ҳам ҳаракатда бўлади
УЧИНЧИ ҚИСМ. ҒАЛАБА ДОИРАСИ
23. Севги ва ҳурмат учун асл асос
24. Ҳақиқат чиндан ҳам сизни эркин қилиши мумкин
ХОТИМА. Пушти ва мовий рангларни Илоҳий қирмизи рангга айлантириш мумкин
12-БОБ. МУРОСА – АЁЛ ЗИЙРАК БЎЛИШИНГИЗНИ ИСТАЙДИ
Аспирантурада ўқиб юрганимда айрим ғояларнинг қолипга солинган моҳиятини муҳокама қилишга оид машғулотлар бўларди. Гуруҳимизда икки ёки уч нафар эркак бўлиб, қолганлар эса аёллар, ҳаммаси ёппасига феминистлар эди. Бир куни муҳокама учун «бирлашиш» тушунчаси берилди. Шунда аёлларнинг кўзлари чарақлаб, хона бўйлаб қувват тўлқини тарқалганига эътибор қаратдим. Мен аёлларга қуйидаги савол билан мурожаат қилдим:
- Сизлар учун бирлашиш тушунчаси нимани англатади?
Улар жим бўлиб қолишди. Сўнгра озгина пичирлашиб олгач, қуйидагича жавоб қайтаришди:
- Бу қўшилиш... бир бутун бўлиш... кўнгилларнинг қўшилиши.
Бу гап яхши эди, аммо биз кўпроқ нарса эшитишни истардик.
- Бу тушунчанинг ишчи таърифини айтиб беринг. Ахир ҳаммамиз докторлик диссертациялари устида ишлаяпмизку. Биз аниқ атамалар билан аталадиган турли тушунчаларни муҳокама қилиш ва уларга таъриф беришни билишимиз керак.
Бирорта аёл бу ишни уддалай олмади. Улар очиқчасига тан олиб шундай дейишди:
- Биз буни уддалай олмаймиз. Биз унинг борлигини биламиз ва у йўқ пайти буни ҳам биламиз.
- Тушунарли, - дедим мен.
Тўғриси, мен ҳеч нарсани тушунмагандим, аммо биз бошқа концепциянинг муҳокамасига ўтишимиз керак эди.
Мен ўша муҳокамани ҳеч қачон эсимдан чиқармасам керак, шу боис мен қавмбоши бўлганимдан кейин, айниқса маслаҳатчилик фаолиятимнинг бошларида «бирлашиш» тушунчаси устида жиддий иш олиб борганман. Мен ушбу бобларда баён этиб берилаётган тамойилларни ишлаб чиққанимдан кейин бирлашишнинг маъносини чуқурроқ англай бошладим. Юқорида кўриб ўтганимиздек, бирлашиш тушунчаси кўп қирралидир. Биз яқинлик, очиқлик ва тушуниш ҳақида гаплашдик. Аниқки, уларнинг барчаси хотин ўзини эрига нисбатан қанчалар яқин ҳис этишида муҳим ўрин тутади.
Бирлашишнинг биз диққат билан ўрганиб чиқишимиз керак бўладиган тўртинчи томони ҳам мавжуд. Бу – тинчликпарварлик. Маълум маънода, уни энг муҳим жиҳат деса ҳам бўлади. Агар ўрталарингизда низо, келишмовчилик ёки бирор бир кескинлик юзага келган бўлса, энди хотинингиз билан тинч яшаяпсиз деб бўлмайди, демакки, бир-бирингиз билан чамбарчас боғланганликни, яқинликни ҳам ҳис қилмайсиз. Муносабатларингизда тинчлик бўлмас экан, хотинингиз сиз билан бир бўлишни ҳис этмайди, сизнинг яқинлигингизни сезмайди ва сиз уни тушунмаётганингизга ишона бошлайди. Буларнинг барчасини ўрталарингизда пайдо бўлган ўша келишмовчилик ёки кескинлик билан изоҳлаш мумкин.
Аспирантурада олимлар билан бирга «бирлашиш» тушунчаси устида олиб борилган изланишлар билан бирга, мен шунингдек Муқаддас Китобни ҳам ўргандим ва жуда қизиқ хулосага келдим. Худонинг инояти ва хоҳишига кўра ҳар бир оилада вақти-вақти билан келишмовчиликлар юз бериб туриши керак экан (қаранг: Кор.7:3-4). Ҳатто дунёвий тадқиқотлар энг бахтли оилаларда ҳам келишмовчиликлар бўлиб туришини исботламоқда. Менимча, бу нарса эҳтиросларни жунбушга келтириб туриш учун зарур бўлса керак. Билишимча, ҳаммаси эр-хотинлар бир-бирларини тушунмай қолганликларидан бошланади. Сўнгра кичкина тортишув рўй беради. Аммо эр-хотинлар ушбу низони бартараф этганларидан кейин, у ушбу инсонларнинг ўзаро бир-бирларини тушунишларини ва уларнинг бир-бирлари билан ярашиб олганларидан кейин бир-бирларини қадрлаш ва бир-бирларидан миннатдор бўлиш қобилиятларини чуқурлаштиради.
Бир нарса аниқки, учқун аланга олиб, эр-хотинлар жанжаллашаётганда, у жиддий бўлмаган ёки кескин келишмовчилик эканидан қатъий назар, маълум бир хавф юзага келади. Низо иккита йўл билан ривожланиб бориши мумкин. Учқунлар назорат қилинадиган алангага айланиб, одамларни иситиши, уйга илиқлик бағишлаши ва уни шинамлаштириши мумкин. Ёхуд учқун ҳамма нарсани ўз домига тортадиган оловга айланиб, хонадоннинг кулини кўкка совуриши мумкин.
Барча эр-хотинлар ўзаро муносабатларида вақти-вақти билан учқун пайдо бўлиб туришини англашлари керак. Ҳамма гап сиз уларни қандай назорат қила олишингизда.
Мен хотинига севги йўқлигини яққол намоён этиш орқали уни ўзини ҳурмат қилишга мажбурламоқчи бўлган бир эркак билан гаплашганман. Эр хотинидан узоқлашган. Жаҳл ва ғазаб ўтида у хотинидан тош девор ортига беркиниб олган. У хотинининг туйғуларини эътиборсиз қолдирган. У ўз нуқтаи назарида қатъий туриб олиб, ярашишга интилмаган. Хуллас, унинг ҳаракатларида тинчликпарварлик бўлмаган. Бу эркак менга шундай деган эди:
«Шу йўл билан хотинимни салгина бўлсада мени ҳурмат қилишга мажбур қиламан, деб ўйлагандим». Сўнгра у бошини ерга экканча сўзида давом этди: «Аммо у мени ташлаб кетди. Ҳозиргача нега бундай бўлганини тушунмай келаётгандим».
Эр ва хотинлар буни эплашади
Низо етилиб келаётганини хотинлар эркакларга нисбатан тезроқ ҳис қилишади. Аёл ўзини ташлаб кетилгандек ҳис қилади, сиз ҳеч қачон ўзингизни бундай ҳис этмайсиз (қаранг: Иш. 54:6). Шу боис у ўрталарингиздаги муносабатга ойдинлик киритиб олишни истайди ва шу мақсадда сизга яқинлашади. Агар сиз қўлни қўлга бериб бирга борсангиз, туғилиб келаётган муаммони ҳал этасиз, ҳамда қалбларингиз бирлашади. Бу хотинингиз учун қимматбаҳо совға бўлади. Хотинингиз учун бир-бирларингиз билан тинч-тотув эканингизни англаб етиш жуда ҳам муҳимдир.
Низолардан қочаман деб, хотинингиз билан ярашишни рад этманг. Низо никоҳларингиз омадсиз эканининг белгиси эмас. Муқаддас Китобда айтилишича, уйланганларнинг «ташвиш ва изтироблари кўп бўлади» (1 Кор. 7:28). Аммо бу ерда Павлус ташвиш ва изтироб, деганда нимани назарда тутган? Худди шу бобда сал олдинроқ у оиладаги низоларни бартараф этишнинг ажойиб тамойилини илгари суради: «Эр ўз хотинига нисбатан ва хотин ўз эрига нисбатан эр-хотинлик вазифасини бажо келтирсин. Хотиннинг бадани устидан хотин эмас, балки эри ҳокимлик қилади. Худди шундай, эрнинг бадани устидан эр эмас, балки хотини ҳокимлик қилади» (1 Кор. 7:3-4).
Ушбу оятларда Павлус Коринф жамоатида уйланган жуфтликларга маслаҳат берган. Жамоатнинг илк даврларида яхши масиҳий жинсий ҳаётдан буткул тийилиши кераклиги ҳақидаги ғоялар устунлик қилган, эҳтимол Коринфда ҳам шундай ўйлаган бўлишлари мумкин. Бу хатони тўғрилаш мақсадида Павлус уйланган инсонларни никоҳдан ташқарида зинога йўл қўймаслик учун эр-хотинлик бурчларини бажаришга чақиради (қаранг: 5-оят). Аммо Павлуснинг «Хотиннинг бадани устидан хотин эмас, балки эри ҳокимлик қилади. Худди шундай, эрнинг бадани устидан эр эмас, балки хотини ҳокимлик қилади» - деган сўзлари ғалати туюлади. Павлус бу билан нима демоқчи? Менимча, у бу ўринда Янги Аҳднинг қуйидаги энг буюк тамойилларидан бирини ўрнатмоқчи: сизларда бир хил, аммо турлича эҳтиёжлар мавжудлиги боис, низолар келиб чиқади. Аммо сизлар шериклар сифатида уларни ҳал этишингиз мумкин. Эр хотинидан мустақил, хотин ҳам эридан айро ҳаракат қилмаслиги керак. Эр-хотин биргаликда ва келишиб ҳаракат қилишлари зарур2.
Худо гўёки қуйидаги сўзларни айтаётгандек тасаввур уйғонади: «Мен оилаларингизда кескинлик бўлишига йўл қўймайман. Мен низоларни ҳал қилишларингизни истайман, чунки уларни ҳал қилиш орқали сизларнинг муносабатларингиз янада мустаҳкам бўлади, ҳамда сизлар ҳаётда уларни биргаликда ҳал этиб, яшаб ўтасизлар».
Хотиним ҳар сафар ўтмишга мурожаат қилади
Бир сафар мен бир эркак билан гаплашиб қолганимда, у менга ҳар сафар оилаларида низо келиб чиққанида хотини тарихчига айланиб қолишни айтиб берган эди. Мен уни нотўғри тушунмаганимга амин бўлиш учун қайта сўрадим:
- Хотинингизни жазавага тушиб қолади, деяпсизми?
- Йўқ, - деб жавоб қилди у, - хотиним тарихга мурожаат қиладиган бўлиб қолади. Яъни у ҳар сафар ўтмишдан эсдан чиқиб кетган воқеа-ҳодисаларни олиб чиқаверади.
Кўпгина хотинлар тарихга мурожаат қилишни қойиллатишади. Шу боис эрнинг можарони қуйидаги сўзлар билан ҳал қилишга уринишида маъно йўқ: «Кел, шуни эсламайлик». Хотинингиз эса бундай ўйламайди, шу боис у воқеани унутишни ҳам истамайди. Балки маълум вақтга унутар, аммо ўзига керак пайтда яна эслаб қолади ҳамда вақти-вақти билан эрига ўтмишда қолиб кетган воқеа-ҳодисаларни эслатаверади.
Мен гаплашган деярли ҳар бир эркак хотини ким, қачон ва нима дегани, бу қаерда содир бўлгани, одамлар қандай кийимда бўлишгани ва бошқалар ҳақидаги аниқ маълумотларни сақлайдиган ажойиб хотира соҳибаси эканини айтиши мумкин. Хотинингиз ўтмишдаги воқеа-ҳодисаларга, тарихга йўналган этиб яратилган. У бўлиб ўтган воқеани тўлиқ такрорлаш ва уни ҳал этиш учун тарих қаъридан аллақачон унутилиб кетган нарсаларни топиб чиқаради. У бу ишни ҳаво алмаштириш ва ўзаро муносабатларингизда севгини ҳис этиш учун қилади. Сиз эса унинг ноодатий хотираси олдида лол қолганча, хотинингиз амалда интеграцияланган мавжудот эканини, ҳамда у «бу нарсани шунчаки унутиши» мумкин эмаслигини англайдиган ҳолатгача етиб борасиз.
Хотинингиз ҳар сафар ўтмишга мурожаат этганида у сиз билан ярашишга уринади. У сизнинг ўзи билан очиқ бўлишингизни истайди, у сизни тушуниш ва тинчликпарварликка илҳомлантирмоқчи бўлади. У сизнинг ундан жаҳлингиз чиқмаганига ишонч ҳосил қилгиси, ўзини суюкли ҳис этгиси келади. Гарчи ўтмишдан олинган маълумотлар асосидаги сўзлар ёмғири остида сизга у фитна чиқаришга уринаётгандек бўлиб туюлсада, аслида у буни истамайди. Эрларнинг бунга ишонишлари мушкул.
Хотини тез-тез ўтмишга мурожаат этиб туришини айтиб берган эркак менинг хотини шу йўл билан ўрталаридаги севги ҳиссини кучайтиришга уриниши ҳақидаги сўзларимга ишонмади.
- Бўлиши мумкин эмас, - деди у ҳайрон қолиб.
Аммо бу ҳақиқат, чунки аёлнинг мияси шу тартибда ишлайди. Низо пайтида аёлнинг уни ҳал қилишга ёндашуви эркакникидан тубдан фарқ қилади. Тўртинчи бобда сўз юритганимиздек, икки дугона жиддий тортишиб қолишлари мумкин, аммо орадан ярим соат ўтиб, ёки эртаси куни уларнинг ҳар бири ўз нуқтаи назарини айтиб, бу низони ҳал этишади. Улар барча далилларини очиқ айтишади ва бир-бирларидан узр сўрашади. Аммо муаммо шундаки, рисоладагидек аёл уйга келгач, худди шу ёндашувдан эри билан муаммони ҳал этишда ҳам фойдаланмоқчи бўлади. Бундан бирор иш чиқмайди. Нега? Чунки рисоладагидек эркак низоларни кўп гапирмасдан, туйғуларни таҳлил қилмасдан ва кечирим сўрашларсиз ҳал қилади.
Айрим эркаклар бир-бирларидан кечирим сўрашлари мумкин, улар шундан кейин ўша низони «шунчаки унутишлари» мумкинлиги аниқ. Шу боис, эркакнинг ёнига муаммони бутун жараённи қайта такрорлаб, туйғуларни батафсил муҳокама этиб ҳал қилиш истагидаги хотини келганида, эр буни инкор этади. Ушбу жараённинг тахминан яримларига борганда эр: «Бўлди-эй. Кел, шуни унутайлик. Кел, шу жойда нуқта қўяйлик» - дейди. Ҳамма муаммо шундаки, хотини унга ишонмайди. У ақлан нуқта қўйилмаганини ҳис этиб туради. Хотин кейинчалик ўзи бу нарсани яна эслашини, чунки у хотирасига муҳрланиб қолганини билади. У севги истаги билан шу қадар тўлиб-тошганки, унинг эри ушбу муаммони ўзи ўйлаганидан бошқачароқ йўл билан ҳал қилиши мумкинлигига ишониши қийин кечади.
Бу ҳолатда мана нима содир бўлади. Сиз «ҳаммасини унутиш»ни таклиф қилиб, мунозарани тўхтатгач хотинингиз сизни ҳали ҳам ич-ичингизда ундан жаҳлингиз чиқаяпти, шу боис низо ҳали ҳам ҳал этилмаган, деб ўйлайди. Муаммони ҳал қилмасдан эса у ўзини бахтли ҳис этолмайди. Қуйидаги мактубда бундай вазиятга тушиб қолган аёлнинг умидсизлиги ўз аксини топган:
“Мен ич-ичимдан сўлиб бораяпман, чунки Парвардигоримга бизнинг муносабатларимизни тиклаш учун имкониятни қандай қилиб беришни билмаяпман. Эрим кўп бора бир-биримизга бўлган севгимиз ғайриодатийлигини айтган. Кўпчилик одамлар биз бир-биримизга нисбатан ҳис этадиган яқинликни туймайдилар. Аммо бизнинг жанжалларимиз ва озгина вақт чўзиладиган ярашиш ҳисси елкамдан оғир юк бўлиб босиб туради”.
Камроқ низоларга боришни истайдиган ҳар бир эркак тинчликка йўлни ўзи учун аниқ тасаввур қилиб олиши керак. У қуйидаги сўзларни айтишни ўрганиб олса, кифоя: «Азизам, мени кечир. Мени кечирдингми? Сени хафа қилишни истамагандим». Ҳатто ҳаммасига хотинингизни айдбор, деб ҳисоблаган пайтингизда ҳам шундай йўл тутинг. Гап ким кўпроқ айбдорлигида эмас. Ҳамма гап севги ва ҳурматда.
Нега эркакларнинг кечирим сўраши қийин
Эр сифатида мен барча эркаклар билан нима учун бизнинг кечирим сўрашимиз қийинлиги борасидаги мулоҳазаларимни ўртоқлашмоқчиман.
Аёл «кечир» деганида бу сўз унинг учун севгининг кучайиши белгиси бўлади. Аммо эркак кечирим сўраганида ўзига бўлган ҳурмати тушиб кетаётгандек бўлиб туюлади. Айниқса, у бирор нарса учун кечирим сўраганидан кейин, хотини уни тўғри тушунганига ишончи комил бўлмагани боис ушбу мавзуни яна кўтарса, вазият янада жиддийлашади. Хотин муаммо ҳал қилинмай қолди, шу боис унинг муҳокамасида давом этиш керак, деб ҳисоблайди. Эр эса хотини ахлоқ қоидаларини бузаяпти, деб ўйлайди. Эр учун ушбу даврни қайта бошдан ўтказиш ўта жиддий иш бўлиб туюлади.
Албатта, эркакларни манманликда айблашдан осони йўқ. Мен бунда манманлик элементлари йўқ, демоқчи эмасман. Эркакларнинг манманлиги билан бирга бу ерда эркакнинг шаъни, ҳамда ҳурматга эҳтиёжи ҳам бўй кўрсатиб туради. Ҳамма эркакларга айтмоқчиманки, мен бу жараёндан ўтганман. Мен ўзимни қўлга олиб Сарага шундай дейишимга тўғри келган: «Мени кечир. Мен ноҳақ эканман». Уни гапларим чин кўнгилдан эканига уни ишонтира олганимда эса, хотинимнинг руҳияти кўтарилиб кетарди. Бу оддийгина сўзлар унинг қалбига сокинлик, хотиржамлик олиб кирарди.
Эр қилмиши учун чин дилдан кечирим сўраса, жуда хафа бўлган аёл ҳам дарров эриб кетади. Кўпчилик эркаклар нима демоқчи бўлганимни тушунишганига ишончим комил эмас. Бир аёл менга эри билан ўрталарида бўлиб ўтган можаро ҳақида сўзлаб берган эди. Ҳаммаси оддий нарсадан бошланган. Улар бўсалар ҳақида гаплашиб ўтиришган, лекин суҳбатлари жанжал билан тугаган. Хотин ухлаш учун ётоқхонага кириб кетган. Эри сал кейинроқ кирган. «Мен жимгина ётардим, бир вақт у ҳе йўқ, бе йўқ шундай деб қолди (деворга қараб ётганча): «Илтимос, мени кечир, агар сен ҳали ҳам ўпишишни истаётган бўлсанг, кел, ўпишамиз». Шунда мен ўзимни яна суюкли ҳис қилдим. Ишонсангиз, биз бошқа жанжаллашмадик». Сиз эркак сифатида бу аёлнинг сўзлари мағзини чақинг: «Шунда мен ўзимни яна суюкли ҳис қилдим». Аёлда туйғуларнинг кўтарилиш ва пастга тушишлардан иборат бутун бошли уйғунлиги мавжуд бўлади.
Сиз ўша эркак қилган ишни қилиб, хотинингизни жўшқинликнинг энг юқори чўққисига олиб чиқишингиз мумкин.
Тинчликпарварлик бўйича қисқача сабоқ
Хотинингиз билан қандай қилиб ярашишни ҳали ҳам тушунмадингизми? Қуйида Муқаддас Китобдаги ҳақиқатларга тўла мос келадиган аниқ услуб ва тамойиллар келтириб ўтилган.
Биринчидан, севгидан келиб чиқаётган хатти-ҳаракатингизнинг улкан кучга эгалигига ишонинг. Ҳикматлар китобдан ўн бешинчи боб биринчи оятни сал ўзгартириб, шундай дейиш мумкин: «юмшоқ жавоб ғазабни, айниқса хотинингиз ғазабини қайтаради». Ҳар қандай келишмовчилик пайтида ўз севгингизни намоён этсангиз, хотинингиз қалбининг туб-тубигача етиб бориш имкониятига эга бўласиз. Унга севги билан муносабатда бўлишингиз, аёл юрагидаги сирли механизмни ишга тушириб юборади. Уни Худо шундай яратган. Энг қизиғи, хотинингиз ҳам сизга шундай жавоб қайтара бошлайди. Эр бу борада ҳеч қачон хушфеъл хотинидан ўтиб кета олмайди. Аммо бу ишни чин кўнгилдан, самимий бажаринг. Агар хотинингиз ёлғон ва иккиюзламачиликни сезиб қолса, яна бир бора Танглик доирасида айланишни бошдан ўтказишингизга тўғри келади (қаранг: Бешинчи боб).
Албатта, эркаклар шундай савол беришлари мумкин: «Севиб, боримни берсаму, бунга жавобан яна ўша-ўша ҳурматсизлик кўрсам, нима бўлади? Унда нима қилишим керак?» Бунақа вазиятда сиз унга шундай дейишга ҳақлисиз: «Мен сен билан уйғунликда яшашни, сени севишни истайман, аммо сен менга ҳурматсизлик кўрсатаяпсан. Сўзларим, ёки хатти-ҳаракатларимда сенга бўлган севгимни исботламайдиган нимадир борми?» Худонинг иродасига итоат этиб яшайдиган аёллар ақлли, севги билан суғорилган сўзларга чин дилдан муносабат билдиришади ва ўзларини ўзгартириш учун йўлларни излашади. Агар хотинингиз биринчи уринишдаёқ буни кўрмаса, иккинчи мартада ҳаммасини тушуниб олиши аниқ.
Иккинчидан, уни айбламасдан, ўз гуноҳларингиз учун тавба қилсангиз, хотинингиз билан тинчликка эришасиз (қаранг: Ёқуб. 5:16). Мен илгари ҳам айтгандим, яна бир марта такрорлайман: ноҳақлигингизни тан олинг ва кечирим сўранг. Бу аёл учун жуда кучли таъсир қилувчи воситадир, мабодо сиз яна қуйидаги сўзларни ҳам қўшимча қилсангиз борми, кутилмаган натижага эришасиз: «Менимча, энди ҳисларингни ва нима учун бошқача эмас, балки айнан шундай йўл тутганингни тушунгандайман. Илтимос, мени кечир».
Гуноҳларга тавба қилиш ҳақида бир оғиз. Тавба қилаётганингизда, хотинингиз ўз айбларини тан олишига эришишга интилманг, ваҳоланки, унинг ўзи шунга боради. Аёллар тенгликни хуш кўришади.
Масалан, у ўзини иккинчи даражали ёки ноҳақ ҳис этишни истамайди, шу билан бирга, у сиз ўзингизни камситилгандек ёки айбдор ҳис қилишингизни хоҳламайди. Мен ишонаманки, сиз гуноҳларингизни тан олишингиз билан у сизга шундай дейди: «Фақат сен айбдор эмассан. Аслида мен ҳам айбсиз эмасман. Балки, мен кўпроқ айбдор бўлишим ҳам мумкин. Ҳаммаси учун мени кечир. Мени кечирасанми?» Деярли ҳар сафар у сизни айбингизни тан олишингизнинг ярмида ана шундай кутиб олади. Аёллар оламида тинчликпарварлик ана шундай тарзда амалга оширилади.
Айрим эркаклар шундай хаёлга боришлари мумкин: «Кечирим сўраш учун шунча овора бўлиш шартми? Ахир бу оддий сўзларку». Сўзлар хотинингизнинг ҳаётида муҳим ўрин тутишини тушунишингиз керак. Балки, буни ўзи тўлиқ англаб етмас, аммо сиз унинг учун Исо Масиҳнинг тимсолини англатишингиз, ёдингизда турсин. Бу нарса аёлга Худодан берилган. Агар сиз чин дилдан узр, кечирим ва севги сўзларини айтсангиз, у ушбу сўзларга ва сизга ишонади. Улар хотинингизнинг барча яраларини даволайди ва сиз у билан қондош кўнгиллар сингари бирлашасиз, Муқаддас Китобда айтилганидек: «Шунга кўра, улар энди иккита эмас, балки бир тан ҳисобланадилар» (Мат. 19:6). Сиз Худо никоҳда назарда тутган уйғунлик ва бирликка эришасиз3. (шунингдек, А ва Б Иловаларга қаранг)
Тинчликпарварлик машаққатли, аммо бу унга арзийди. Қизиғи, кўплаб эркаклар темирдек мустаҳкам мускуллар билан аёллар қалбини забт этиш мумкин, деган фикр билан “Жаноби Олам” сингари кўриниш учун спорт залларида тер тўкишади. Аммо бу нотўғри. Аёллар фақатгина шахснинг сифатларига эътибор қаратишади. Қизиғи, аёлнинг қалбини забт этишнинг йўлларидан бири «Илтимос, мени кечир» - деган сўзларда акс этадиган тавозедан иборатдир. Бу сўзлар унга шу қадар кучли таъсир кўрсатадики, хотинингиз қўлингиздан тутиб, ётоқхонага судраб кетиши ҳам ҳеч гап эмас. Бу сўзларнинг натижаси ҳар қанақа ҳурматсизлик кўринишларининг ўрнини босиб кета олади. Бу сўзлар ҳар қандай эркак билан ҳам худди шундай самара беради, дейишдан йироқман, аммо улар аксарият кўпчиликда иш беради. Бир сафар навбатдаги оилавий конференциямиздан кейин олдимга бир эркак келиб шундай деганди: «Сиз «мени кечир» деган сўзлар иш беради, деяпсиз. Шу ҳафтада мен бу сўзларни саксон тўрт марта айтдим».
Қуйидаги ҳолатларда хотинингиз ҳаловатни ҳис этади...
- Сиз унга барча фикрларини, туйғуларини, хафагарчиликларини очиқ айтишга имкон берганингизда, ундан хафа бўлмаганингизда ва тош деворингиз ортига беркиниб олмаганингизда;
- Ноҳақ эканингизни тан олиб, «Мени кечира оласанми?» деб узр сўраганингизда»;
- Унинг вазиятни муҳокама қилиш ва муросага келиш борасидаги табиий эҳтиёжини тўғри тушуниб, уни йўлнинг ярмида кутиб олганингизда;
- Ҳал бўлмаган масалаларни ҳал қилиб, уни ҳамма ишлардан хабардор қилиб турсангиз ва ҳеч қачон унга «Буларнинг ҳаммасини унут» демасангиз;
- У узр сўраганида барча айбларини кечирсангиз;
- Ҳеч қачон аламни уйғотмасангиз ва ҳар доим унга ўз севгингиз ҳақида гапириб турсангиз;
- У оғриқ ёки аламни ҳис этганидан кейин биргаликда ибодат қилсангиз.
Книга на узбекском языке: Любовь и уважение (Эмерсон Эггерих)
Женщина нуждается в удовлетворении одного лишь желания - быть любимой. Когда эта потребность удовлетворена, она счастлива. Мужчина имеет лишь одну нужду - уважение к себе. Когда его потребность удовлетворена, он счастлив.
Когда обе эти потребности восполнены, начинают происходить удивительные вещи. "Любовь и уважение" объясняет супругам, почему они реагируют негативно друг на друга, как справиться с подобной реакцией быстро, легко и в соответствии с библейскими истинами.
Основываясь на трех десятках лет консультационной деятельности и на научных и библейских исследованиях, доктор Эмерсон Эггерих с женой Сарой уже пронесли послание любви и уважения по всей Америке, изменяя общение, мышление и отношение друг к другу супружеских пар.
Чего вы хотите для своего брака? Хотите мира? Хотите чувствовать близость друг к другу? Хотите испытывать признательность? Хотите жить в браке по замыслу Божьему? Тогда почему бы вам не попробовать впустить в свою жизнь немного любви и уважения?
