Филип Янси. НЕГА? - (2–қисм) Ўзбек тилида
NEGA? (Philip Yansi) O‘zbek tilida Audiokitob
Ҳар доим жавобсиз қолаётган савол
Мундарижа
1–қисм: Худо қаерда, ўзи?
Савол қайтмоқда
Ғамгин Мавлуд байрами
2–қисм: «Билишни хоҳлайман: Нега!»
Аввал силкинишлар, кейин тўлқин
Фожиа билан юзма–юз
Нега?
Бизнинг ягона умидимиз
Диққатнинг чалғиши
«Ёрдамчиларни изла»
Зиён қилиб қўйма
3–қисм: Худо ухлаб қолганда
«Бундай шафқатсизлик қаердан келди?»
Кўр ва кемшик дунё
Ёрдам сўраб қилинган нолалар
Қўшнилар
Умид учқуни
Эзгуликка элтувчи азоб
Ўсиш учун макон
4–қисм: Ёвузликни даволай туриб
Қайғу шаҳри
Ўт ўчириш қисмида
Синовдан ўтган ва мустаҳкамланган эътиқод
Узилган ҳаёт
Икки универсалия
Қийин саволлар
Ўлим, кеккаяверма
5–қисм: Уч буюк синов
Миннатдорчиликлар
Аввал силкинишлар, кейин тўлқин
Яқинлашиб келаётган бўронга деразаларингизни фанера билан қоқиб ташлаш, дераза эшикларини маҳкамлаш ёки жуда бўлмаса, эвакуация қилиш орқали тайёргарлик кўришингиз мумкин. Қўрқинчли булутлар ва бошқа об–ҳаво белгилари одатда яқинлашиб келаётган торнадо ҳақида камида бир неча дақиқа олдин хабар беради. Аммо цунами тиниқ, ёқимли кун қирғоққа келиши мумкин ва кўз очиб юмгунча, ҳеч қандай огоҳлантиришсиз, қаттиқ қуруқликни титратиб ташлайди.
2011 йил 11 март куни кундузги соат 2:46 да Япониянинг шарқий қирғоқларида тўққиз баллик зилзила содир бўлди. Зилзила уч дақиқадан беш дақиқагача давом этиб йўлларни расво қилди, кўприкларни бузди, уйлардаги жиҳозларни ағдарди ва алоҳида биноларни вайрон қилди. Зилзила ақл бовар қилмас даражада кучли бўлдики, у Япониянинг энг катта оролини Шимолий Америка томон деярли уч метрга суриб юборди. Кейин қирқ беш дақиқа давомида ҳамма нарса тинчланди, шу вақт ичида одамлар ўзига келиб, вайронагарчиликлар кўламини кўздан кечириб чиқишди.
Кейин эса тўлқин келди.
Океанда узоқдаги зилзила эпицентрида ҳосил бўлган сув девори қирғоққа урилганда тезлиги соатига 800 километргача етганди. Денгиз бўйидаги Тохоку минтақаси яқинлашиб келаётган тўлқинга дарвозаларни кенг очиб, деярли бир метрга чўкиб кетди. Натижада, цунами, худди йўл бўйидаги бордюрдан ошиб ўтган баҳайбат маҳлуқ каби қирғоқ тўсиқлари устидан кўтарилди. Гувоҳларнинг ўз «айфон»ларида суратга олган видеотасвирлар (уларнинг баъзиларининг жасадларини кўздан кечириш чоғида топилган) қўрқинчли фильмлардаги махсус эффектлар акс эттирилган саҳналарни эслатади: ўйинчоқдек ирғитиб юборилган кемалар, уйлар ва юк машиналари; бирдан сув остида қолган замонавий аэропорт; қалин қора тутун булути кўтарилган ядровий реакторнинг портлаган минораси.
Британия мактаби ўқитувчилардан бири ҳалокатдан хабар берувчи сиренани эшитиб, деразадан океанга қаради ва ўсиб бораётган туман деворини кўрди. «Эҳтимол, бу цунами томчилари бўлгандир, лекин улар жуда катта ва ғайриоддий кўринарди, – деб эслайди у. – Гўё кимдир океанда улкан гулхан ёққанга ўхшарди, ундан улкан айланаётган тутун булутлари кўтарилди. Тўлқин минглаб вайроналарни олиб келди. Уларнинг орасида бинолар, кемалар, машиналар ҳам бор эди, лекин улар узоқдан жуда кичкина кўринарди. Бу шунчалик ҳайратланарли манзара эдики, миям буни идрок эта олмади». Бу ўқитувчи қирқ икки шогирдини хавфсиз жойга олиб борди, лекин ўша куни яна юздан ортиқ болалар интизомлик билан ўз ўқитувчиларидан йўл–йўриқ кутиб ҳалок бўлдилар.
Бир руҳоний зилзиладан кейин уйига етказилган зарарни текшираётганда, Токиодаги қизидан даҳшатли СМС келди: «Қочинг! Қочинг! Қочинг!» Ўша пайтда, қирқ беш дақиқалик сукутдан сўнг, бу хабар ғалатидек туюлди, лекин электр қувватисиз жамоат чўпони радиони ёқа олмади ва шунинг учун ҳам қизининг маслаҳатига амал қилиб, эвакуация қилишга қарор қилди. Тўлқин ўркачида уни сёрферчидек олиб ўтди ва харобаларга тўла далага туширди, қутқарувчилар уни топгунига қадар у икки кунни машина ичида ўтказди.
Зилзиладан кейин яна бир жамоат чўпони хотини билан тепаликка қочиб кетди. Цунами яқинлашганда, уларга тўсатдан қор бўрони келиб урилди ва бир неча дақиқа давомида улар ўзлари турган хавфсиз нуқтадан ҳеч нарсани кўрмай қолдилар. Улар тўлқиннинг келганини эшитдилар ва кейин тезда денгизга қайтиб, инсон таналарини ва тонналаб ахлатларни олиб кетганини эшитишди. Бу қайтиш оқими биринчи тўлқиндан кам хавфли эмас эди. Океан қирғоққа ўн етти марта келиб урилди ва ваннадаги сачраган сувдек чекинди. Ўн олтита тўлқиннинг ҳар бир зарбаси билан жамоат чўпони ва унинг хотини юракни эзувчи ёрдам сўраб илтижо қилаётган фарёдларни эшитардилар ва охирида худди улкан сув тарновидан чиққаётгандек баланд, шивирлаган овоз эшитилиб, сукунат ҳукм суриб қоларди. Қор булути тарқалгач, уларнинг кўзлари бутунлай вайрон бўлган атрофни кўрдилар. Бирорта ҳам бино омон қолмаганди – фақат уларнинг жамоатининг хочи синган суяк каби ғайритабиий бурчак остида чиқиб турарди. Пляжда, бир кун олдин зич ўрмон қоплаган жойни кўрсатувчи бир нечта шилинган дарахтлар қолган эди, холос.
Адирлар ёнбағирлари орасига яширинган тор кўрфазга улкан сув массаси ёрилиб кирганда, улкан тўлқин янада тезлашиб кучайди. Текисликда унинг баландлиги уч метрдан тўққиз метргача кўтарилганди, лекин тоғли кўрфазларда у ўн икки қаватли бинонинг тасаввур қилиб бўлмайдиган баландлигигача кўтарилганди.
Цунами бўйича катта тажрибага эга японияликлар эвакуация пунктларини яхши ташкил қилишганди: мактаблар, касалхоналар, қариялар уйлари – ва кўпчилик аҳоли огоҳлантирувчи сиреналарни эшитиб, бошпана излаб у ерга қараб югурдилар. Аммо ҳеч ким бундай улкан цунамини кутмаган эди ва аччиқ тасодиф туфайли, қутқариш учун мўлжалланган биноларда юзлаб одамлар ҳалок бўлди.
Тоғ ёнбағрида жойлашган қариялар уйларидан бирида қирқ етти нафар қария ҳалок бўлди. Бугунги кунда бу жойга йиғиб қўйилган аравачалар, матраслар ва мебель жиҳозлари даҳшатли ёдгорликка айланди. Худди шу шаҳарда бир неча ўнлаб одамлар уч қаватли эвакуация қилиш марказининг томига кўтарилишди, лекин улардан фақат бир нечтасигина тўсиқ ва телевизор антеннасига ёпишиб олган ҳолда оқим билан ювиб кетилмасдан омон қолишган. Бошланғич мактабда ўқитувчилар мактаб биноси орқасида жойлашган тепаликка ўқувчиларни олиб чиқиш тартибини кўриб чиққунларича етмиш тўрт нафари ҳалок бўлди. Баъзи болалар нишабга етиб олишга муваффақ бўлишди, лекин улар кўтарила бошлаганларида, қор билан қопланган ерга сирпаниб, тўлқиннинг ҳалокатли домига думалаб тушганлар.
Книга на Узбекском языке: - Почему? (Филип Янси)
Где Бог, когда я страдаю? Этот вопрос звучит безмолвным рефреном каждый раз, когда случается беда – неважно, с одним человеком или целыми нациями. Стоит произойти природному катаклизму, эпидемии, войне или очередному теракту – и сразу же сотни людей взывают к небесам: «Доколе, Господи?!» Если мы не можем доверить Богу безопасность наших детей или защиту близких от мучительной смерти, то в чем вообще можно Ему доверять? Почти 25 лет назад Филип Янси написал нашумевшую книгу, где попытался изложить свой взгляд на эту извечную проблему. Сегодня события на трех континентах, которые лихорадят человечество, заставляют его снова взяться за перо. C характерной для автора прямотой и честностью книга обращается к тем, кто несет тяжкое бремя страданий, чья вера пошатнулась от перенесенной боли, кто испытал разочарование в Боге и людях, но все равно пытается найти смысл в том, что происходит вокруг, и разобраться в этом ВОПРОСЕ, КОТОРЫЙ ОСТАЕТСЯ ВСЕГДА.
