YUSUF AKALARI BILAN UCHRASHADI
Ibtido kitobi, 42, 43, 44-boblar
Yetti yil mobaynida Misrda mo‘l-ko‘l hosil yig‘ib olishdi. Undan keyin esa yetti yil qurg‘oqchilik boshlandi. Butun Misr diyorida ocharchilik hukmron edi. Odamlar fir’avn huzuriga kelib undan non so‘rashar edi:
-Yeydigan hech narsamiz qol- madi, ochlikdan o‘layapmiz.
Shunda fir’avn ularga shun-day dedi:
- Yusufning oldiga boringlar, u sizlarga yordam beradi.
Xalq Yusufning oldiga bordi, u esa don omborlarini ochib xalqqa don sota boshladi. Non sotib olish uchun Misrga begona yurtlardan ham odamlar kelishar edi. Don uchun to‘lov sifatida qoplab kumush keltirishar edi. Yusuf bo‘lsa ularning qoplarini bo‘shatib, ularni don bilan to‘ldirib berar edi. Omborlarda don shu darajada ko‘p ediki, Yusuf hamma muhtojlarga don sota olardi.
Ocharchilik Yoqubning oilasi istiqomat qiladigan Kan’on yurtini ham chetlab o‘tmadi. Yoqub Misrda don borligini eshitib, u yerga o‘g‘illarini yubordi. Uzoq va mashaqqatli safardan keyin o‘g‘illari fir’avnning saroyiga yetib kelishdi. U yerda ularni bir odamning oldiga eltishdi. O‘sha odam o‘zining ulug‘vor ko‘rinishi bilan ularda qo‘rquv va hurmat uyg‘otgan edi. Ustidagi hashamatli lisoblarini qarang! “Bu odam fir’avnning vaziri, Misrda fir’avndan keyingi qudratli odam bo‘lsa kerak”,
- o‘yladi aka-ukalarning kattasi Ruben. Lekin u bu odam qiyofasida ukasi Yusufni tanimagan edi. Vazirning hurmatini bajo keltirish uchun, aka-ukalar yergacha egilib ta’zim qilishdi.
- Bizga rahming kelsin, janobim! Biz bug‘doy uchun yaxshi haq to‘laymiz!
Yusuf akalarini tanidi. Javob berishga shoshilmasdan shunday fikr yuritdi: “Akalarimning yuraklari o‘zgaribdimi, bir tekshirib ko‘ray. Sodir etgan yovuzliklari eslaridami, qilgan ishlari uchun afsusdami?” So‘ngra g‘azabnok ovoz bilan ularga dedi:
- Sizlar ayg‘oqchisizlar! Bu yer haqida ma’lumot yig‘ib, keyin bizga hujum qilmoqchisizlar!
- Yo‘q, yo‘q! Aslo unday emas! – akalari umidsiz javob berishdi va uning oldida yanada pastroq ta’zim qilishdi.
Shu onda Yusuf ko‘rgan tushi haqida esladi. Tushida akalarining bog‘lamlari uning bog‘lamiga ta’zim qilgan edi.
Ruben butun kuchini yig‘ib, dedi:
- Biz hammamiz bir odamning o‘g‘illarimiz. Biz o‘n ikki og‘a- ini edik. Ukalarimizdan biri yo‘qolgan, ikkinchisi esa uyda qoldi.
- Yaxshi, – dedi Yusuf, - faqat, haqiqatni gapirayotganingizga ishonch hosil qilishim kerak. Buning uchun sizlardan biringiz shu yerda qamoqda qolasizlar, qolganlaringiz uyingizga don olib borib, kenja ukangizni huzurimga keltirasizlar. Kenja ukangiz kelsagina bu yerdan yana don sotib olib, oilangizga qaytishingiz mumkin. Agar qaytib kelmasangiz, demak menga yolg‘on gapirgan va ayg‘oqchi bo‘lib chiqasizlar.
Shunday qilib, ular don solingan qoplarini olib uyga qaytishdi.
Oralaridan Shimo‘nni esa Yusuf qamoqda olib qolgan edi.
O‘g‘illari uylariga qaytganida, Yoqubga sodir bo‘lgan hamma voqeani aytib berishdi. Biroq, Yoqub Benyaminni ular bilan yuborishni xohlamasdi, chunki uni ham yo‘qotib qo‘yishdan qo‘rqardi.
Bir necha oy o‘tib, Misrdan keltirgan bug‘doylari tugaganda, Yoqub yuragida og‘ir yuk bilan kenja o‘g‘lini boshqa o‘g‘illari bilan Misrga yuborishga rozi bo‘ldi. Yahudo Benyaminga o‘zi ko‘z-quloq bo‘lishga, uni ko‘z qorachig‘iday asrashga va’da berdi.
Ular Misrga yetib kelar-kelmas, ularni vazirning uyiga olib kelishdi. Bundan aka-ukalar havotirga tushishdi. Biroq bazm uchun yasatib qo‘yilgan katta xonaga olib kirishganida, ularning hayrati yanada oshdi. Nimaga fir’avnning vaziri aynan ularni bazmga chaqirdi. Buning ustiga aka-ukalarni dasturxon atrofiga yoshi bo‘yicha o‘tkazishgan edi. Misrliklar ularning yoshini qayerdan bilishgan bo‘lsa? Bazm davomida vazir ular bilan tarjimon orqali gaplashib, ularning oilasi haqida ko‘proq narsa bilib olishga harakat qilardi.
Keyingi kuni ertasi karvon ortiga qaytadigan vaqt bo‘ldi. Shimo‘nni aka-ukalari yoniga qaytarishib, qoplarini bug‘doyga to‘ldirib berishdi.
Otalari Yoqub bundan juda shodlansa kerak!
Biroq hali shahardan uzoqlashib ulgurmagan edilarki, qurollangan chavandozlar ortlaridan quvib kelayotganini ko‘rishdi.
- Nima uchun vazirnikida o‘g‘irlik qildingiz? – qichqirdi ularning sardori. – U sizlarni bazmga taklif qildi, sizlar bo‘lsa uyalmasdan uning kumush qadahini o‘g‘irlabsizlar!
- Yo‘q, janobim, - o‘zini himoya qildi Ruben. – Biz hech qachon o‘g‘irlik qilmaymiz. Ana narsalarimizni tintib ko‘r! Agar o‘sha qadahni birortamizning narsalarimiz orasidan topsang, o‘sha odamni qatl etishing mumkin, qolganlarimiz bo‘lsa janobimga qul bo‘lamiz.
Har birisi qoplarini ochib qarashganda, kumush qadah Benyaminning qopidan chiqdi. Yusuf Benyaminnig qopiga kumush qadahini solib qo‘yganini ular qayerdan ham bilishsin! Yusuf akalarini oxirgi marta sinab ko‘rmoqchi bo‘lgan edi. Akalari fir’avnning saroyiga qo‘rquv ila qaytib kelishdi. Yusuf Benyaminni Misrda qul qilib olib qolishga farmon berdi. Shunda Yahudo bor kuchini to‘plab shunday dedi:
- Janob, sizga murojaat etishimga ijozat bering. Men mana shu bola uchun otamga kafil bo‘lganman. Unga kenja o‘g‘lingizga hech narsa bo‘lmaydi deb va’da berganman. Agar Benyamin otasining oldiga qaytmasa, unda otamiz g‘amdan o‘lib qoladi. Sizdan iltimos qilaman, uni qo‘yib yuborib, o‘rniga meni olib qoling.
Endi Yusuf amin bo‘ldiki, akalari unga qarshi sodir etgan jinoyatlaridan saboq chiqaribdilar. Ukalarini avval qilganlariday qullikka sotib yuborish o‘rniga, o‘zlari uning o‘rniga qul bo‘lishga tayyor edilar. Xudo ularning yuraklarini o‘zgartirgan edi. Shunda akalarini hayron qoldirib, Yusuf baland ovozda yig‘lab yubordi. Ozgina o‘zini bosib olgandan so‘ng esa, ularga dedi:
- Men ukangiz Yusufman.
O‘n bir aka-ukasi unga qarab dong qotishgan, birontasi bir og‘iz gap gapira olmasdi. Butun Misrni qo‘lga olgan bu odam ukalari Yusuf edi; mana shu ukalariga bir vaqtlar hasad qilib, otalari uni boshqa o‘g‘illaridan ko‘ra ko‘proq sevgani uchun uni qullikka sotib yuborgan edilar.
- Qo‘rqmanglar, - dedi ularga Yusuf, - sizlarga nisbatan ginam yo‘q. Chunki endi Xudo sizlarni va boshqa ko‘plab odamlarni ochlikdan qutqarish uchun meni sizlardan avval Misrga yuborgani ma’lum bo‘ldi. Bo‘lmasa hammamiz ochlikdan o‘lar edik. Qurg‘oqchilik boshlanganiga endigina ikki yil bo‘ldi. Yana besh yil yerga ekin ekilmaydi. Sizlar bu yerga kelishingiz bilan bu Xudoning rejasi bo‘lganiga amin bo‘ldim.
Aka-ukalar joylaridan qo‘zg‘ala olmay turardilar. Endilikda kuch- qudrat egasi bo‘lgan ukalari bir vaqtlar unga qilgan yovuzliklari uchun o‘ch olmasligi mumkinmi, deb ishona olmasdilar.
Biroq Yusuf, quchog‘ini ochib, hayqirdi:
- Benyamin! Meni tanimayapsanmi? Men akang Yusufmanku?
Shunda Benyamin akasiga tomon otildi, aka-ukalar bir-birini quchoqlab quvonchdan yig‘lab yuborishdi. O‘rtadagi to‘siq yiqilib, aka- ukalar birin-ketin Yusuf bilan quchoqlashib ko‘risha boshladilar. Ular sodir bo‘layotgan barcha hodisalarning haqiqatligiga ishona olishmasdi. Akalari Yusuf bilan uzoq suhbatlashishdi – unga aytadigan gaplari juda ko‘p edi.
Yusufning aka-ukalari kelganini eshitib, fir’avn Yusufni huzuriga
chaqirdi.
- Akalaringga ayt, otangni va oilalarini olib Misrga ko‘chib kelishsin, ocharchilik tugaguncha shu yerda yashasinlar. Men ularga oilalarini Kan’ondan ko‘chirib kelishlari uchun aravalar beraman. Kan’onga tashlab keladigan mol-mulklari uchun qayg‘urmasinlar, chunki ularga bu yerda hamma narsa beraman!
Yusuf fir’avnga ta’zim qildi:
- Iltifotingiz uchun rahmat, janobim. Aytganlaringizni amalga oshirish uchun shoshilayin unda.
Keyingi kuni akalari Kan’onga otalari Yoqubni, xonadon a’zolari bilan chorvalarini olib kelish uchun yo‘lga otlandilar. Yusuf ular ko‘zdan g‘oyib bo‘lganlarigacha orqalaridan kuzatib turdi. Benyamin bo‘lsa akasiga qo‘lini siltab xayrlashdi.
SAVOLLAR
1) Yusufning bug‘doy bog‘lamlari haqida ko‘rgan tushi qanday o‘ngidan keldi?
2) Akalari qoplarida kumush qadahni ko‘rganlarida nima uchun qo‘rqib ketishdi?
3) Nima uchun Yoqub Benyaminni akalari bilan birga Misrga yubormadi?
Hikoyalar. Muqaddas Kitob (Oilaviy o‘qish uchun) o‘zbek tilida.
Birinchi qism. ESKI AHD Hikoyalar kitobi, Tavrot - Odam Ato, Nuh, Ibrohim, Is'hoq, Ismoil, Muso. Zabur - Dovud. YANGI AHD - Ikkinchi qism. Injil - Hikoyalari Iso Masih.
Muqaddas Kitobdan olingan hikoyalar to‘plami keng doiradagi kitobxonlarga mo‘ljallangan bo‘lib, saralab olingan, yorqin manzaralar bilan bezatilgan yuzdan ziyod illyustratsiyalarni o‘z ichiga oladi.
Ushbu hikoyalar kitobxonga hamda uning har bir oila a’zosiga Muqaddas Kitobning boy mazmuni bilan tanishish imkonini beradi.
