DARBADAR O‘G‘IL HAQIDA MATAL
Luqo bayon etgan Xushxabar, 15-bob, 11-32-oyatlar
Iso farziylarga yana bitta hikoya aytib berdi. Bir odamning ikki o‘g‘li bor ekan. Ular voyaga yetib, otasiga xo‘jalik ishlarida yordam beradigan bo‘lishibdi. To‘ng‘ich o‘g‘il istar-istamas bo‘lsa-da, otasiga yordam berar ekan. Kichik o‘g‘li bilan esa quyidagicha voqea yuz beribdi. Otasining har doim uni qil-buni qil deb, ish buyuraverishi joniga tekkan kenja yolg‘iz yashab, hamma narsani o‘zim hal qilganim yaxshi, degan qarorga kelibdi.
Kunlardan bir kun, u otasining oldiga kelib:
– Ota, kuni kelib qazo qilganingizda, menga davlatingizning bir qismi meros bo‘lib o‘tadi. Lekin men sizning o‘limingizni kutib o‘tirmoqchi emasman. Istaganimday yashay olishim uchun mening ulushimni hozirning o‘zida berishingizni istayman. Axir ertami-kechmi davlatingizning bir qismi baribir meniki bo‘ladi.
Bu so‘zlarni eshitgan ota qattiq ranjibdi. U o‘g‘lining tegishli pulni olishi bilanoq, uyni tashlab ketishini bilar edi. Biroq o‘g‘lining qaroriga qarshi chiqmaslik uchun uni qolishga undamabdi. Shuning uchun o‘g‘liga ulushini beribdi.
Ko‘p o‘tmay, kichik o‘g‘il uzoq yurtga ketibdi, u yerda dang‘illama uy olib, pulini qimmatbaho kiyim-kechaklaru, aysh-ishratga sarflabdi.
Tez orada atrofdagi odamlar uning puli ko‘pligi va maqtanchoqligini payqab qolibdi. Boshqa yurtdan kelgan, puli oshib-toshib yotgan yigitning atrofida qizlar va yigitlar o‘ralasha boshlabdi, chunki u do‘stlarining sarf-harajatlariga pulini ayamas ekan. Yigit yaxshi do‘stlar orttirdim, deb o‘ylagan ekan. Biroq ular haqiqiy do‘st emas edilar, aksincha unga bir pul solingan hamyondek qarashardi.
Bunday hayot yigitga juda yoqib tushibdi. U sayohatlarga chiqar, ko‘ngil ochar joylarga borar, vaqtchog‘lik qilar, hamda ko‘ngli istagan hamma narsani qilib ko‘rardi. Tug‘ilib o‘sgan uyini hatto esiga ham olmabdi.
O‘yin-kulguga chalg‘igan yigit pulining kundan-kunga kamayib borayotganini payqamabdi ham.
Bir kuni u navbatdagi katta ziyofat uchun pul to‘lash vaqti kelganda, puli yetmasligini eslab dahshatga tushibdi.
– Pulim tugab qoldi, – g‘o‘ldiradi u, – menga yordam berib yuboringlar! Axir do‘stlarimsiz-ku!
– Do‘stlaring? – norozi ohangda dedi ular, – biz mehmon chaqirib, so‘ng pul to‘lolmaydiganlarga do‘st emasmiz. Xayr, omon bo‘l!
Shunday deya, do‘stlari uni birin-ketin tark etishdi.
Yigit oxirgi pullarini qovoqxona egasiga sanab berdi, u esa yigitni haydab solibdi. Og‘ir ahvolga tushib qolgan yigit endi daydib yuradigan bo‘ldi va tez orada muhtojlik nima ekanini bilib oldi. Bu vaqtga kelib, yigit musofir bo‘lib turgan mamlakatda qahatchilik boshlandi. Shu sababli hech kim u bilan hatto qotgan nonini ham bo‘lishgisi kelmasdi. Aksiga olib yigit o‘ziga ish ham topa olmasdi.
Ohir-oqibat u borib, o‘sha mamlakat fuqarolaridan biriga arzon narx evaziga cho‘chqalarini boqishga yollanibdi. Avvallari bunday ish haqida gapirishning o‘zi yigit uchun haqorat hisoblanardi. Endi bo‘lsa, uning mag‘rurligidan asar ham qolmagandi. Qorni och qolgan yigit cho‘chqalar yeydigan qo‘zoqlar bilan qornini to‘ydirishga ham zor bo‘libdi, lekin xo‘jayini unga shuni ham ravo ko‘rmas ekan. Mana endi cho‘chqalar orasida irkit, uvadasi chiqib ketgan kiyimlarda, qorni och, kamsitilgan holda o‘tirar edi. Yigit uzoq vaqtdan beri birinchi marta uyini esga olibdi.
“Shunchalar ham nodon bo‘lamanmi? – o‘ylabdi u. – Uydan ketmasam bo‘larkan. Otamning qanchadan–qancha yollanma ishchilarining noni oshib–toshib yotibdi, men esa bu yerda ochlikdan o‘lyapman.
«Nima qilishni bildim, – debdi u, – uyga qaytib boraman. Otam meni o‘g‘il o‘rnida ko‘rishiga umid qilmayman. Uning menga nisbatan otalik mehri butunlay qolmagan bo‘lsa kerak. Lekin hech bo‘lmaganda, menga
rahmi kelib, yollanma ishchi qilib olar? Ularga to‘lagan haqni menga ham berar?
Uyga olib boradigan yo‘l tugamaydiganday tuyuldi unga. Lekin ana ota uyi uzoqdan ko‘zga chalinib turibdi. Oxirgi bir nechta qadamni tashlashga yigitda kuch qolmagan edi. Buning ustiga otasining ko‘ziga qarashga jur’ati yetmas edi.
Shu payt qarshisiga yugurib chiqayotgan odamga ko‘zi tushdi. Ko‘zlariga zo‘r berib, uzoqda kelayotgan odamga tikilib qaradi. Bu uning otasi edi!
Qariya qo‘llarini silkitib, unga quvonch bilan hayqirar edi. Nahotki otasi uning qaytganidan quvonayotgan bo‘lsa?! Yigitning bunga ishongisi kelmas edi. Bunga ishonish qiyin edi. Nahot otasining jahli chiqmayotgan bo‘lsa, nahotki u o‘g‘lini avvalgidek yaxshi ko‘rsa?!
Otasi o‘g‘lini quchib, bag‘riga qattiq bosib, o‘pdi. Keyin ikkalasi uyga tomon yo‘l olishdi. Yetib borganlarida, otasi xizmatkorlariga buyurib dedi:
– O‘g‘limga eng nafis to‘n keltirib, yelkasiga yopinglar. Bo‘rdoqi buzoqni olib chiqib so‘yinglar. Yeb–ichaylik, xursandchilik qilaylik. Chunki bu o‘g‘lim o‘lgan edi, endi tirildi, yo‘qolgan edi, endi topildi.
SAVOLLAR
1) Iso farziylarga qanaqa hikoya aytib berdi?
2) Bu masaldan qanday saboq olish mumkin?
3) Masaldagi ota va kenja o‘g‘il sizga kimni eslatadi?
Hikoyalar. Muqaddas Kitob (Oilaviy o‘qish uchun) o‘zbek tilida.
Birinchi qism. ESKI AHD Hikoyalar kitobi, Tavrot - Odam Ato, Nuh, Ibrohim, Is'hoq, Ismoil, Muso. Zabur - Dovud. YANGI AHD - Ikkinchi qism. Injil - Hikoyalari Iso Masih.
Muqaddas Kitobdan olingan hikoyalar to‘plami keng doiradagi kitobxonlarga mo‘ljallangan bo‘lib, saralab olingan, yorqin manzaralar bilan bezatilgan yuzdan ziyod illyustratsiyalarni o‘z ichiga oladi.
Ushbu hikoyalar kitobxonga hamda uning har bir oila a’zosiga Muqaddas Kitobning boy mazmuni bilan tanishish imkonini beradi.
